Niebezpieczne patogeny, mimo że są dla nas niewidoczne, znajdują się tak naprawdę wszędzie. To niebezpieczeństwo istnieje zarówno na dworze jak i w domu i stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia Twojego psa. Regularne szczepienia zapewniają bezpieczny i skuteczny sposób ochrony przed groźnymi chorobami. Pamiętaj, że zawsze jest lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego też, jeśli jest możliwość skutecznej ochrony szczeniaka, to nie powinniśmy zwlekać z decyzją o szczepieniach. Jak wygląda podstawowy i dodatkowy schemat, jeśli chodzi o szczepienia szczeniaka? Kiedy pierwsze szczepienie psa powinno zostać wykonane? Na te wszystkie pytania postaram się odpowiedzieć w niniejszym artykule.
Lista szczepień zasadniczych
Zespół Do Spraw Szczepień (ang. Vaccination Guidelines Group – VGG) Światowego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt (ang. World Small Animal Veterinary Association – WSAVA) został utworzony w celu opracowania zaleceń dotyczących szczepień psów i kotów możliwych do zastosowania na całym świecie.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, VGG opracowało listę szczepień zasadniczych (ang. core vaccines), którym powinny zostać poddane WSZYSTKIE psy i koty, niezależnie od okoliczności lub lokalizacji geograficznej. Szczepienia zasadnicze mają za zadanie chronić zwierzęta przed ciężkimi, często śmiertelnymi chorobami o światowym zasięgu. W przypadku psów są to szczepienia chroniące przed zakażeniem wirusem nosówki (CDV), adenowirusem psów (CAV) i wariantami parwowirusa psów typu 2. (CPV-2).
W rejonach endemicznego występowania wirusa wścieklizny również szczepienie przeciwko tej chorobie należy zaliczyć do grupy szczepień zasadniczych zarówno u psów, jak i kotów, nawet jeżeli prawo nie nakłada takiego obowiązku.
VGG zdefiniowało szczepienia dodatkowe (ang. non-core vaccines) jako konieczne jedynie u tych zwierząt, które ze względu na warunki geograficzne, miejsce bytowania lub sposób życia zagrożone są daną chorobą.
Przeczytaj także: Wścieklizna u psa – jak ją rozpoznać? Lekarz odpowiada!
Kiedy powinniśmy zaszczepić naszego szczeniaka?
Większość szczeniąt jest chroniona przeciwciałami matczynymi (ang. MDA – Maternally Derived Antibodies) przez pierwsze tygodnie życia. Zwykle odporność bierna między 8 a 12 tygodniem życia obniża się do poziomu, który nie zakłóca rozwoju czynnej odporności po szczepieniu.
Na pytanie kiedy szczepić szczeniaka odpowiada VGG i zaleca wykonywanie pierwszego szczepienia zasadniczego w wieku 6-8 tygodni, a następnie powtarzanie go co 2-4 tygodnie do wieku 16 tygodni lub późniejszego. Liczba powtórzeń szczepień zasadniczych u szczenięcia będzie zależeć więc od wieku, w którym wykonano pierwsze szczepienie psa oraz wybranego czasu trwania przerw między szczepieniami.
Koszt szczepienia szczeniaka jest uzależniony od rodzaju szczepienia. Za pierwszą szczepionkę należy zapłacić ok. 50 zł. Pozostałe szczepienia, w tym przeciwko wściekliźnie, wahają się pomiędzy 30 zł a 100 zł.
Czy szczepienia szczeniąt są bezpieczne?
Obecnie produkcja szczepionek to niezwykle złożona, a zarazem ogromna gałąź przemysłu farmaceutycznego. Dzisiaj szczepionki podlegają wielostopniowej kontroli pod względem skuteczności oraz bezpieczeństwa ich stosowania. Proces przygotowania nowej szczepionki obejmuje m.in. badania przedkliniczne oraz kliniczne, trwające często wiele lat, i w tym czasie działanie i bezpieczeństwo szczepionki jest wszechstronnie analizowane.
Na tym nie koniec – działanie każdej szczepionki obecnej na rynku jest stale monitorowane przez odpowiednie urzędy, gdyż wszelkie niepożądane reakcje poszczepienne muszą być do nich zgłaszane. Jeśli pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa stosowania szczepionki, to na mocy decyzji urzędowej jest ona natychmiast wycofywana z użycia1. Zatem można śmiało powiedzieć, że szczepienia są skuteczne, a ryzyko wynikające z ich zastosowania jest znikome2.
Dlaczego warto zaszczepić swojego pupila?
Profilaktyka jest jednym z bardziej istotnych aspektów ochrony zdrowia. Zawsze lepiej bowiem zapobiegać niż leczyć. Wiele chorób zakaźnych jest niebezpiecznych dla zdrowia i życia naszych zwierząt, a niektóre z nich, np. wścieklizna, są wręcz nieuleczalne i zawsze kończą się śmiercią. Zatem, nie szczepiąc, nie tylko narażamy go na chorobę i związane z nią cierpienia, ale także przyczyniamy się do rozpowszechniania zarazków w środowisku, co zwiększa ryzyko zachorowań dla innych zwierząt.
Przed jakimi chorobami chronią szczepienia szczeniaka i nie tylko?
Istnieje wiele niebezpiecznych chorób zakaźnych, przed którymi możemy ochronić naszego pupila za pomocą szczepień.
Zoonozy
Choroby odzwierzęce to specjalna grupa chorób zakaźnych, które rozprzestrzeniają się między zwierzętami i ludźmi. Jedną z bardziej niebezpiecznych zoonoz jest wścieklizna. Niestety, co roku wiele ludzi i zwierząt na świecie cierpi na choroby odzwierzęce. Zatem walka z nimi jest wspólnym interesem zarówno ludzi, jak i zwierząt. Choroby odzwierzęce rozprzestrzeniają się od zwierząt gospodarskich, ale niektóre choroby mogą być również przenoszone przez nasze zwierzęta domowe – psy i koty. Dlatego higiena, szczepionki i kontrole weterynaryjne są podstawowymi krokami dla odpowiedzialnych właścicieli zwierząt, aby chronić siebie i swoich pupili przed niebezpiecznymi zoonozami.
Przykładem zoonozy może być leptospiroza. Gryzonie są rezerwuarem bakterii, a zakażenie może mieć miejsce, kiedy pies ma bezpośredni kontakt z moczem szczura lub ma dostęp do stojącej wody zanieczyszczonej tymi bakteriami. Kiedy Twój pies często biega po lesie, ma kontakt ze stojącą wodą (jezioro, staw, kałuże, podmokłe tereny) ma większe szanse na zarażenie się leptospirozą.
Nosówka
Jest zakaźną i bardzo zaraźliwą chorobą. Nosówką mogą zarazić się wszystkie psy, bez względu na rasę, wiek czy płeć. Jednak najbardziej narażone są szczenięta w wieku od 3-6 miesięcy. Najczęściej szczeniaki szczepione są 2 lub 3 razy w odstępie 3 tygodni. Następnie dawkę przypominającą stosujemy po roku, a kolejne co 2 lata.
Parwowiroza
To choroba wywołana przez wirusa, którego charakterystyczną cechą jest bardzo duża oporność na warunki środowiska zewnętrznego. W zainfekowanym kale potrafi przetrwać nawet 6 miesięcy. Wirus atakuje najczęściej młode psy, do 6 miesiąca życia, które jeszcze nie uzyskały kompletu szczepień. Należy pamiętać, że mimo znacznego postępu w wiedzy na temat leczenia parwowirozy nie zawsze kończy się ono sukcesem.
Jedyną formą ochrony naszego psa przed tą groźną chorobą jest szczepienie. Szczeniaki należy zaszczepić 2 lub 3-krotnie w odstępach 3-4 tygodniowych. Kolejne szczepienie powtarzamy po roku, a następne zgodnie z zaleceniami lekarza. Pamiętajmy, jeżeli mieliśmy w domu szczeniaka z parwowirozą, nie powinniśmy wprowadzać do domu nowego, nieszczepionego psa, przynajmniej przez okres 6 miesięcy.
Zakaźne zapalenie wątroby
U psów, nazywane też chorobą Rubartha, jest zaraźliwą chorobą wirusową. Zakaźne zapalenie wątroby występuje najczęściej u psów do 1 roku życia. Mogą chorować także starsze, nieszczepione psy. Najlepszym sposobem zapobiegania tej chorobie są szczepienia ochronne. U szczeniaków szczepienie powinno być wykonane dwukrotnie w odstępie 3 tygodni. Kolejne szczepienie powtarzamy po roku, a następne zgodnie z zaleceniami lekarza.
Zakaźne zapalenie tchawicy i oskrzeli
Jest to zakaźna i zaraźliwa choroba, atakująca psy w różnym wieku. Najczęściej pojawia się w większych skupiskach zwierząt (schroniska, hotele dla psów, wystawy), choć może dotykać psy mieszkające w blokach lub na sąsiadujących podwórkach. Wskazane jest przeprowadzenie szczepień ochronnych u wszystkich psów wczesną jesienią przed nadejściem chłodów. Poza tym psy powinny być szczepione przynajmniej na 3 tygodnie przed planowanym terminem wystawy lub zajęciami z innymi psami.
Leptospiroza
To zakaźna choroba ludzi i zwierząt, wywołana przez bakterię z rodzaju Leptospira. Naturalnymi nosicielami leptospirozy są gryzonie (głównie szczury) oraz zwierzęta gospodarskie. Psy mogą się zarazić także poprzez kąpiele lub picie skażonej wody np. w stawie czy jeziorze, lub poprzez kontakt z zanieczyszczonym bakteriami jedzeniem, czy glebą. Szczepienie przeciwko leptospirozie wykonujemy dwukrotnie w odstępie 3-4 tygodni, kolejne dawki szczepionki podawane są co roku.
Wścieklizna
Wścieklizna jest ostrą chorobą wirusową zwierząt stałocieplnych, w tym także człowieka, powodującą zmiany zapalne w mózgu. Choroba ta ma drastyczny przebieg i prawie 100% śmiertelności. Wścieklizna jest bardzo niebezpieczną chorobą ludzi i zwierząt. W niektórych krajach obowiązkowe są coroczne szczepienia przeciwko tej chorobie. W Polsce każdy pies powyżej 3 miesiąca życia musi być zaszczepiony przeciwko wściekliźnie. Szczepienie takie powtarzamy raz w roku.
Szczepienia szczeniaka – podsumowanie
Jak widzimy istnieje wiele zakaźnych chorób, przed którymi możemy chronić nasze zwierzęta. Wiele z tych chorób jest bardzo niebezpiecznych i stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia naszych pupili, ale także nas samych. Na szczęście dzięki odkryciom naukowców udało się opracować skuteczne i bezpieczne szczepionki przeciwko tym chorobom. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat szczepień, schematów szczepień, bezpieczeństwa szczepionek, udaj się do swojego lekarza weterynarii. Na pewno podzieli się z Tobą rzetelnymi informacjami na ten temat.
Źródła
- T. Frymus, Tendencje antyszczepionkowe- czy zasadne?, Magazyn Weterynaryjny, 01.2019.
- www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3136032/
- M.J. Day, M.C. Horzinek, R.D. Schultz, R.A. Squires, Zalecenia do szczepień psów i kotów opracowane przez Zespół do Spraw Szczepień (VGG) Światowego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt (WSAVA).