Nadczynność tarczycy u kota – jak leczyć? Lekarz radzi

Hormony wykazują wielokierunkowe działanie. Oddziałują na różne układy, by cały organizm pracował właściwie. Nadają mu rytm i spajają całość. Takie kompleksowe działanie ma też swoje wady – kiedy produkcja hormonów jest zaburzona przez chorobę, całe ciało odczuwa tego skutki. Jeżeli nasz kot cierpi z powodu zaburzeń funkcji tarczycy, objawy mogą być bardzo różnorodne, jednak trafne leczenie pomoże się z nimi uporać.

Tarczyca to niewielki narząd, który składa się z dwóch płatów. Pomimo swoich rozmiarów, odgrywa ważną rolę w regulacji metabolizmu. Różne choroby mogą zaburzyć pracę tarczycy, jednak u kotów najczęściej spotykamy się z jej nadczynnością.

Czym jest nadczynność tarczycy?

Zmiany występujące na terenie tarczycy kota, mają najczęściej postać drobnych, rozsianych guzków. Zwykle zajęte są obydwa płaty, choć zdarza się że choruje tylko jeden. Bardzo rzadko ma miejsce rozrost komórek o charakterze nowotworu złośliwego. Powiększone komórki wydzielają nadmierne ilości hormonów tarczycy – T4 i T3, które wpływają na funkcjonowanie całego organizmu.

Przyczyny powstania zmian

Choć przeprowadzono bardzo wiele badań, nadal nie doszukano się przyczyn wystąpienia rozrostów tarczycy. Na chwilę obecną można jedynie podejrzewać, że wewnątrz komórek narządu dochodzi do zaburzeń i mutacji, które odpowiadają za zwiększoną produkcję hormonów.

Jak rozpoznać chorobę?

Nadczynność tarczycy najczęściej dotyka koty w średnim lub starszym wieku (12-13 lat). Wbrew pozorom sam narząd jest nieznacznie powiększony i wcale nie zwraca na siebie uwagi. Bardziej niepokojące jest zachowanie kota. Zwykle spokojne zwierzaki stają się nerwowe, spięte, czasem nawet agresywne. Przez stres jaki przeżywają, zaczynają intensywnie wylizywać sierść, co może być przyczyną miejscowych wyłysień. W pozostałych miejscach na ciele sierść jest zaniedbana, matowa i posklejana. Poza zmianami zewnętrznymi, wyraźne są również zaburzenia wewnętrzne. Chore koty zwykle mają duży apetyt, jednak ich masa ciała systematycznie spada. Mogą też oddawać większą ilość moczu.

Niestety choroby tła hormonalnego nie zawsze trzymają się schematów, dlatego też zdarza się, że objawy są nietypowe. Przykładem może być występowanie apatii, senności i braku apetytu u chorych kotów. Zwykle takie objawy świadczą o zaawansowanym stanie choroby.

W badaniu klinicznym lekarz weterynarii często obserwuje szybsze oddechy, a nawet oddychanie przez otwarty pyszczek. W dalszym badaniu wykrywa przyspieszoną pracę serca i nadciśnienie, a dotykając tarczycy, stwierdza jej powiększenie symetryczne lub jednostronne.

Kiedy lekarz podejrzewa chorobę tarczycy, pierwszym zleconym badaniem będzie analiza poziomu hormonów we krwi. Z pobranej próbki można również wykonać badanie morfologiczne oraz ogólne badania biochemiczne i pomiar stężenia jonów. Takie analizy dadzą nam obraz funkcjonowania narządów wewnętrznych zwierzaka. Lekarz może również zlecić badanie moczu – szczególnie wtedy, jeśli kot oddaje go w większych niż zwykle ilościach i w nietypowych miejscach.

Zmiany guzkowe na terenie tarczycy są możliwe do zaobserwowania podczas badania USG, dlatego takie badanie również może zostać zalecone. Istnieją także zaawansowane badania scyntygraficzne, które w przypadkach wątpliwych pomagają rozstrzygnąć, czy mamy do czynienia z nadczynnością tarczycy u kota.

Nadczynność tarczycy u kota – leczenie

Rozpoznanie nadczynności tarczycy, wiąże się z wyborem sposobu leczenia. Zawsze warto porozmawiać z lekarzem weterynarii co w danym przypadku jest najbardziej odpowiednie. Dysponujemy trzema metodami, które mogą pomóc w chorobie tarczycy u kota.

Pierwsza metoda – farmakoterapia

Najpopularniejsze jest stałe podawanie leków hamujących wydzielanie hormonów przez tarczycę. Jeżeli tylko kot pozwoli na codzienne podawanie syropu, takie leczenie ma wysoką skuteczność. Konieczne jest jednak sumienne i regularne podawanie leków. Większość zaburzeń ustępuje niedługo po rozpoczęciu leczenia. Kontrolne badanie krwi należy wykonać najwcześniej po 3 tygodniach i na podstawie wyniku lekarz zmodyfikuje dawkę leku lub zaleci utrzymanie dotychczasowej dawki.

Pomimo wysokiej skuteczności substancji hamujących wytwarzanie hormonów tarczycy, u 1/5 pacjentów mogą zdarzyć się efekty uboczne. Zmiany w ilości krwinek, zaburzenia pracy wątroby i nerek, wymioty lub obniżenie apetytu. Z tego względu, w trakcie terapii konieczna jest dokładna obserwacja kota, a także regularne wykonywanie kontrolnych badań krwi. Działania niepożądane ustępują krótko po odstawieniu leków.

Druga metoda – leczenie operacyjne

Istnieje również możliwość wykonania zabiegu operacyjnego usunięcia tarczycy. Ryzyko związane z narkozą jest podwyższone, gdyż chore koty mają zwykle przyspieszoną pracę serca, nadciśnienie i nie należą już do grupy zwierząt młodych. Usunięcie tarczycy uwalnia kota od nadmiaru hormonów wytwarzanych przez ten narząd, jednak ich poziom może z kolei być za niski. Zdecydowanie jednak łatwiej i bezpieczniej wyregulować niedobór, niż nadmiar hormonów.

Zabieg może też wiązać się z obniżeniem poziomu wapnia we krwi.  Lekarz zaleci więc suplementowanie hormonów tarczycy, a także kontrolne pomiary stężenia wapnia w regularnych odstępach przez dość długi czas po wykonaniu zabiegu. Ta metoda jest dobra m. in. u kotów, u których nie da się wyregulować poziomu hormonów lekami lub u których występują efekty niepożądane stosowania leków obniżających poziom hormonów tarczycy.

Trzecia metoda – leczenie jodem

Trzecim sposobem leczenia jest zastosowanie jodu radioaktywnego. Niszczy on jedynie zbyt aktywne komórki, a zdrową tkankę tarczycy oszczędza. Jest to wysoce skuteczna metoda, o niskiej ilości powikłań i jest zalecana u pacjentów, którzy źle znoszą podawanie leków hamujących wydzielanie hormonów tarczycy lub w ogóle nie tolerują aplikacji leków. Leczenie to ma jednak swoje ograniczenia.

Po zabiegu kot musi być odizolowany, by nie narażać właścicieli na kontakt z promieniowaniem (wydzieliny, wydaliny, a nawet sierść kota są radioaktywne). Z tego powodu zwierzak musi przez pewien czas (określony przez lekarza prowadzącego) pozostać w klinice. Problemem jest też dostępność klinik przeprowadzających takie zabiegi, gdyż muszą one mieć specjalne pozwolenie na leczenie z użyciem jodu radioaktywnego. Niestety w Polsce na razie takie terapie nie są możliwe.

Należy pamiętać że stale opracowywane są nowe metody, które w przyszłości będą dawały kolejne możliwości leczenia chorej tarczycy u kotów i innych zwierząt.

Nadczynność tarczycy u kota – rokowania

Rokowanie zależy od kilku czynników. Przede wszystkim istotny jest stan ogólny zwierzęcia oraz funkcjonowanie jego narządów wewnętrznych. Ważny jest też sposób leczenia jaki wybraliśmy.   Koty które nie borykają się z działaniami niepożądanymi leków obniżających poziom hormonów tarczycy, mogą je przyjmować na stałe i w większości cieszyć się dobrymi efektami terapii. Konieczna jest jednak stałą kontrola krwi, by móc kontrolować poziom hormonów i kondycję narządów wewnętrznych.

W przypadku zabiegu operacyjnego, który przebiegł pomyślnie, rokowanie jest bardzo dobre. Należy jednak pamiętać o stałym monitoringu i suplementacji. W przypadku leczenia radioaktywnym jodem, rokowanie jest bardzo dobre.

Inne choroby tarczycy u kotów

Nadczynność tarczycy może być wywołana obecnością nowotworu na terenie narządu. W tym przypadku lekarz zaproponuje najbardziej korzystną metodę leczenia w zależności od wielkości guza i stanu zwierzęcia. U kotów może też wystąpić niedoczynność tarczycy, jednak jest to choroba niezwykle rzadka, zwłaszcza jeśli pojawia się w wieku dorosłym. Trochę częściej zdarza się wrodzona niedoczynność, która objawia się zaburzeniami wzrostu kociąt już w wieku 6-8 tygodni.

Najczęściej jednak niedoczynność tarczycy u kotów jest wywołana leczeniem nadczynności – zbyt dużymi dawkami leków hamujących wytwarzanie hormonów lub zabiegiem chirurgicznego usunięcia obydwu płatów tarczycy. Niedoczynność objawia się apatią, zwiększeniem masy ciała, utratą apetytu oraz zmianami skórnymi (łojotok, wyłysienia). Objawy oczywiście mogą być znacznie bardziej różnorodne, dlatego w celu diagnozy należy zbadać poziom hormonów tarczycy. Potwierdzoną niedoczynność tarczycy można z dobrym skutkiem leczyć farmakologicznie.

Choroby tarczycy powodują szereg nieprzyjemnych objawów. Złe samopoczucie kota jest od razu zauważalne, a szczegółowe badania mogą wykazać nieprawidłowości narządów wewnętrznych. Tylko dokładna diagnostyka pomoże wykryć rodzaj problemu i stopień jego rozwoju. Leczenie jest uciążliwe i w większości przypadków przewlekłe, jednak przynosi dość szybki efekt. Dzięki podawanym lekom, czy zabiegom jakie możemy wykonać, kot znów wraca do dawnej sprawności i może żyć bez przykrych dolegliwości.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print