Czy żółwie mają zęby?

Chociaż o żółwiach nie mówi się tyle, ile o innych popularnych domowych pupilach, nie ulega wątpliwości, że to interesujące i intrygujące zwierzęta. W przeciwieństwie do psów czy kotów nadal skrywają sporo tajemnic. Dzięki licznym badaniom i obserwacjom jesteśmy dzisiaj w stanie wiele powiedzieć o tych długowiecznych zwierzętach. Na przykład wyjaśnić „odwieczną” zagadkę: czy żółwie mają zęby?

Ciekawostki o żółwiach: żywe skamieniałości

Ciekawostki o żółwiach wypada zacząć od wskazania na długowieczność tych fascynujących zwierząt. Żółwie są przedstawicielami tak zwanych żywych skamieniałości, czyli żyjących gatunków (roślin i zwierząt), które po pierwsze – przetrwały masowe wymarcie pokrewnych gadów, a po drugie – znajdują odwzorowanie w archeologicznych skamieniałościach.

Chociaż mówi się o nich, że przez lata nie zmieniały swojej budowy, w rzeczywistości ich ewolucja postępowała w podobnym tempie, jak w przypadku innych zwierząt. Ta ewolucja widoczna jest między innymi na przykładzie żółwich zębów, które przez wiele dekad były powodem sporów wśród naukowców.

Zęby żółwia na przestrzeni wieków

Powodem sporów okazał się najstarszy znaleziony przodek żółwia, Proganochelys quenstedti. Jego szczątki, liczące ponad 200 mln lat, przyjęto z entuzjazmem, oznajmiając, że właśnie znaleziono najstarszy gatunek żółwia, cechujący się dużym podobieństwem do żyjących przedstawicieli gatunku. Największą kontrowersją okazały się jednak zęby prastarego zwierzęcia, które znajdowały się na podniebieniu.

Po porównaniu uzębienia z żyjącymi gatunkami okazało się, że współczesne żółwie nie posiadają żadnych zębów. Dodatkowo Proganochelys nie mógł w pełni schować głowy do skorupy ze względu na wystające kolce, które blokowały szyję. Znaczące różnice w uzębieniu oraz w kolcach na szyi okazały się być przeważającym dowodem na to, że prastary gatunek to jedynie pokrewny współczesnego żółwia, a nie pełnoprawny przedstawiciel tego gatunku.

Czy żółwie mają zęby czy rogowe listwy?

Kontrowersja dotycząca żółwich zębów ma także uzasadnienie w charakterystycznym wyglądzie rogowych listw, które pełnią funkcję uzębienia. U mięsożernych przedstawicieli gatunku są one ostre i twardsze, u tych roślinożernych mają łagodniejszą strukturę. Pokarm dla żółwia dostosowany jest więc do rodzaju „uzębienia” danego osobnika. Chociaż jeszcze do niedawna można było natknąć się na stwierdzenie „zęby żółwia”, dzisiaj nauka oddziela to pojęcie od budowy jamy ustnej współczesnych żółwi.

Z biologicznego punktu widzenia żółwie nie posiadają zębów, a jedynie wspomniane rogowe listwy. Jest to dowód na ewolucję tego gatunku, który swoje korzenie ma w przedstawicielach prastarego gada Proganochelys, u którego można było wyszczególnić prawdziwe uzębienie.

Budowa żółwia potrafi być bardzo fascynującym przedmiotem obserwacji i analiz. Fakt powiązania tego gatunku ze skamielinami budzi zainteresowanie i pozwala odkryć świat, który od bardzo dawna jest już tylko historią. Skóra żółwia, pancerz, głowa z szyją, a także charakterystyczna jama ustna pozbawiona uzębienia składa się na szkielet zwierzęcia, które przetrwało miliony lat i do dzisiaj fascynuje zarówno naukowców, jak i właścicieli różnych przedstawicieli tego gatunku.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print