Dlaczego koty mają szorstki język?

Koty to z pewnością jedne z bardziej tajemniczych czworonogów, ich fizjonomia i zachowania, wciąż są dla nas nie lada zagadką. Czas spróbować odkryć kolejną kocią tajemnicę – czy wiesz albo zastanawiałeś się kiedykolwiek, dlaczego koty mają szorstki język? Jeśli nie, zapraszamy do lektury! 

Kto chociaż raz został polizany przez tego czworonoga, dobrze wie, że język koci jest szorstki niczym… szczotka. Są tacy, którzy twierdzą, że to istna tarka, z kolei niektórzy przyrównują go do papieru ściernego. To dość nieprzyjemne wrażenie powodują znajdujące się na języku mruczków tzw. brodawki – zakrzywione, wskazujące do tyłu kolce z kreatyny, białka znajdującego się także w ludzkich włosach i zewnętrznej warstwie naszej skóry.

Są one równie twarde, jak paznokcie i znacznie twardsze niż tkanka języka człowieka. Koci język w przybliżeniu posiada ok. 30 takich wypustek – niezależnie od gatunku oraz rozmiaru mruczka, są one mniej więcej takiej samej długości (ok. 2,3 mm). Naukowcy uznali jednak te językowe kolce za lite i nie bardzo przejęli się ich rolą i znaczeniem. Do czasu. W 2018 roku badacze z Instytutu Technologicznego w Georgii Alexis Noel i David Hu postanowili odpowiedzieć na pytanie, dlaczego koty mają szorstki język. Wyniki były naprawdę zaskakujące!

Język koci – odważna i zadziwiająca analiza naukowców

Jak przeprowadzili swoje badania wspomniani naukowcy? Wykorzystali oni martwe próbki tkanek języka sześciu różnych gatunków: kota domowego, rysia, pumy, irbisa śnieżnego, lwa i tygrysa. Kolczaste brodawki nazwali cavo papillae i spojrzeli na nie pod mikroskopem. Okazało się, że ich zakończenia posiadają półokrągłe wgłębienia, formujące puste, niezamknięte struktury w kształcie litery U.

Aby odpowiedzieć jednak w pełni na pytanie, czemu koty mają szorstki język, zwrócili uwagę także na samą aktywność mruczków. Poddali analizie ruch kociego języka w zwolnionym tempie i zauważyli, że podczas lizania wywraca się on z wewnątrz do zewnątrz (analogicznie do sposobu, w jaki człowiek liże lody). Ostre brodawki, które skierowane były w czasie lizania prostopadle do podstawy, sięgały maksymalnie głęboko w sierść. Wszystko stało się jasne!

Dlaczego koty mają szorstki język? Odpowiedź pierwsza: koci prysznic

Usuwanie pasożytów, brudu, martwej skóry – a może wszystkiego naraz? To właśnie powody, dlaczego Twój mruczek liże się przez 24% czasu, w którym nie śpi, czyli przez ok. 2,4 godziny dziennie. Koci język w przybliżeniu rozprowadza ok. 56,6 mikrolitra śliny w jednym liźnięciu. Same brodawki zawierają tylko jej 10%, ale dzięki swoim zakończeniom pozwalają na rozprowadzenie aż 48 gramów śliny z brodawek na futrze!

Pomiary naukowców wykazały, że język kotów nie tylko potrafi przedostać się przez dwie warstwy futra (grubszej i miększej), ale także, dzięki wspomnianym brodawkom, czyści samą skórę mruczka i warstwę futra pod spodem! Pamiętaj jednak, że dotyczy to głównie kotów krótkowłosych – w przypadku ras długowłosych np. kotów perskich brodawki nie są w stanie sięgnąć skóry, dlatego właśnie znane są one ze zbitego futra. Kluczowe jest zatem codzienne czesanie tego typu mruczków, comiesięczne ich kąpanie, a także rozprowadzanie naturalnych olejów futra.

Nie zapominaj regularnie szczotkować swojego pupila także, aby zapobiec powstawaniu tzw. kul włosowych. Chociaż szorstki język koci ma działanie czyszczące i pomaga pozbyć się mruczkowi kołtunów i zanieczyszczeń to brodawki mają też swój efekt uboczny – skierowane są w stronę przełyku, co powoduje nagminne połykanie martwego włosia przez futrzaki.

Tu może przydać się także odpowiednia karma, ułatwiająca wydalanie znajdujących się w przewodzie pokarmowym włosów. To jednak niecała odpowiedź na pytanie, dlaczego koty mają szorstki język!

Dlaczego koty mają szorstki język? Odpowiedź druga: autoregulacja temperatury

Próbując zrozumieć, dlaczego koty mają szorstki język, naukowy z Instytutu Technologicznego w Georgii zauważyli kolejną niezwykłą rzecz: rozprowadzona za pomocą językowych brodawek ślina na skórze (zamiast na futrze) pomaga w… ochładzaniu kota! Tak wyglądało to w badaniach: 75% całkowitej regulacji temperatury mruczka pochodzi z promieniowania ciepła z włosów, łap i uszu, ale pozostałe 25% z ochładzania kota poprzez rozprowadzaną ślinę. Może ona powodować różnicę aż 17°C między skórą a górną warstwą futra!

Czemu jednak odbywa się to w ten właśnie sposób? Niestety, w przeciwieństwie do nas, duża część skóry mruczków nie zawiera gruczołów potowych, odpowiedzialnych za optymalną ciepłotę ciała. Koty nie tylko mają ich niewiele, ale większość z tych, które posiadają, zlokalizowane zostały na spodniej powierzchni łap. Rozprowadzając więc ślinę nie tyle po futrze, ile po skórze nasi pupile zwiększają w ten sposób znacznie powierzchnię parowania ciała.

Dlaczego koty mają szorstki język? Odpowiedź trzecia: obdzieranie ofiary do kości

Tę funkcję można potraktować oczywiście dosłownie i metaforycznie – bo rzeczywiście szorstki język kotów to doskonałe ułatwienie zeskrobywania mięsa z kości ofiary. Nic tu przecież nie może się zmarnować! To niezbędne w przypadku dzikich mruczków, zaobserwujesz jednak to także u domowego pupila – ile razy zdarzyło się, że Twój kot zdarł sztuczne futerko z jakiejś zabawki?

Nie tylko jednak jedzenie, ale i picie to powód, dlaczego koty mają szorstki język. Szerokie kocie pyszczki pomagają w polowaniu, ale uniemożliwiają swobodne picie wody. Odpowiednio zwinięty i błyskawicznie poruszany język (4 razy na sekundę!) sprawia, że strumień wody wpada prosto do pyszczka, co ma też pozytywny skutek dla właścicieli mruczków – w przeciwieństwie do psów, kociaki nie rozchlapują wody!

Dlaczego koty mają szorstki język? Odpowiedź czwarta: walka ze stresem

Czy zauważyłeś u swojego mruczka okazjonalne kompulsywne wylizywanie futerka? Ma to swoje dwojakie konsekwencje. Z jednej strony pielęgnacja wywołuje u kotów endorfiny i pomaga uspokoić się w nerwowych sytuacjach. Z drugiej – jest to też niestety sposób na samookaleczenie się, właśnie za pomocą ostrych brodawek. Może to prowadzić do utraty futerka lub nawet ran na skórze.

Nie jest to jednak oczywiście każdy przypadek. Jeśli jednak widzisz, że Twój kociak liże się częściej niż zwykle i robi to nie tylko intensywnie, ale i mocno, udaj się z nim do behawiorysty, aby zapobiec ewentualnym negatywnym skutkom. Gdy jednak jego zachowanie nie wzbudza Twoich podejrzeń to znak, że Twój mruczek robi sobie po prostu koci masaż – usprawni on jego krążenie i pozwoli się zrelaksować.

Język kotów – czy pomaga odczuwać smaki?

I tak i nie. Koty posiadają bowiem 20 razy mniej kubków smakowych od ludzi. Każdy koci kubek smakowy zawiera od kilkudziesięciu do 150 receptorów zmysłu smaku, podczas gdy język psa ma ich już ok. 2 tys., a ludzki – aż 9! Kocie receptory znajdują się jednak nie tylko na języku, ale i na podniebieniu i ścianie gardła; mruczki rozróżniają ponadto tylko cztery smaki: kwaśny, słony, umami – tzw. mięsny oraz gorzki. Najgorzej jest tu z przyswajaniem słodyczy.

Chociaż więc smaki są przez język koci niewątpliwie odbierane, to samo odczucie smaku nie jest dla nich tak istotne, jak dla innych gatunków. Dlaczego? Bo też narząd, ze względu na swoją szorstką budowę, jak już wiesz, służy do zdecydowanie innych celów niż smakowanie jedzenia. Pamiętaj jednak, że czym innym są walory smakowe, a czym innym apetyt. Jeśli Twój mruczek wybrzydza przy misce to znak, że właśnie na języku mogły pojawić się niepokojące stany chorobowe.

Czemu koty mają szorstki język? To nie koniec intrygujących pytań!

Zastanawiając się, dlaczego koty mają szorstki język, naukowcy doszli do wniosku, że ich odkrycie powinno znaleźć zastosowanie w technice. Mikrostruktury znajdujące się na kocich językach, zakończone w kształcie litery U nadadzą się bowiem do – jak pisali w swoim raporcie opublikowanym w czasopiśmie PNAS – „sortowania, czyszczenia i dostarczania płynów na powierzchni z wełny albo elastycznych nici”.

Inspirując się kocim językiem, otrzymali na drukarce 3D model, wykonanej z elastycznego silikonu, szczotki do pielęgnacji TIGR (Tongue-InspiredGRoomingbrush). Doświadczenia pokazały, że spotkała się ona z mniejszym oporem w czasie czesania włosów niż szczotki dostępne obecnie na rynku. Czy wielbiciele kotów będą czesać swoich pupili narzędziami opracowanymi na wzór ruchu ich własnego języka?

Nie tylko to pytanie pozostaje otwarte. Bo język kotów skrywa znacznie więcej intrygujących zagadnień. Wszyscy kochamy przecież ten rozczulający widok – mruczka z wystawionym języczkiem. Dlaczego jednak tak się dzieje? Chociaż może Ci się czasem wydawać, że Twój pupil sobie z Ciebie żartuje, zachowanie to ma bardziej skomplikowane wyjaśnienie. To już jednak materiał na inną, nową kocią ciekawostkę!

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print