Kolka u konia: przyczyny, objawy i postępowanie

Kolka u konia nieodmiennie budzi strach wśród wszystkich właścicieli i opiekunów koni. To bardzo groźny zespół objawów, który może doprowadzić nawet do śmierci zwierzęcia. Dlatego to jedna z podstawowych kwestii, z którą musi się zapoznać każdy miłośnik koni, jeśli dokonał zakupu własnego zwierzęcia lub właśnie na tym myśli. Czym jest kolka u konia? Skąd się bierze? Jak się objawia? Co robić, gdy do niej dojdzie? Przeczytaj!

Czym jest kolka?

Kolka to nic innego jak ból, który pochodzi z narządów, które znajdują się w jamie brzusznej. Kolka u konia nazywana jest też morzyskiem, choć nie jest to dokładnie to samo. Ogólnie przyjmuje się, że każde morzysko jest kolką, ale nie każda kolka świadczy o morzysku. Kolka ma bowiem szersze znaczenie – może dotyczyć przewodu pokarmowego, ale też dotyczyć nerek lub jajników. Morzysko to zespół objawów wywodzących się z przewodu pokarmowego, którym towarzyszy ból.

Jeśli mowa o kolce w odniesieniu do przewodu pokarmowego faktycznie można używać zamiennie określenia „morzysko”, w innym wypadku nie jest to prawdziwe stwierdzenie.

Każda kolka jest bardzo niebezpieczna dla konia i wzbudza strach u ich właścicieli i osób, które są za bezpieczeństwo konia odpowiedzialne. Układ pokarmowy konia jest bardzo delikatny, w dodatku koń nie ma odruchu wymiotnego, dlatego nie jest w stanie pozbyć się z żołądka tego, co jest dla niego niebezpieczne.

Kolka układu pokarmowego, nawet jeśli wygląda na lekką, gdy zostanie zignorowana, może doprowadzić do szeregu bardzo poważnych problemów zdrowotnych – zarówno z układem pokarmowym, jak i ogólnych, groźnych zaburzeń, które mogą skończyć się dla konia tragicznie. Każda kolka jest czymś spowodowana – jeśli problem będzie lekceważony, objawy będą się rozwijać i pojawią się kolejne problemy zdrowotne.

Ile trwa kolka u konia? Tak naprawdę nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi. Nie jest to objaw, który można lekceważyć, nie minie sam z siebie – konieczne jest podjęcie leczenia. A im szybciej koń trafi pod opiekę specjalisty i im szybciej rozpoczęta zostanie diagnostyka i wprowadzone leczenie, tym większa szansa na powodzenie terapii.

Kolka u konia – przyczyny

Dlaczego może pojawić się kolka u konia? Przyczyny mogą być naprawdę różnorodne. Ich znajomość jednak może pomóc unikać niebezpiecznych sytuacji dla zwierzęcia. Do jednej z najczęstszych przyczyn kolki u konia zalicza się nagłą zmianę diety. Konie mają bardzo wrażliwy układ pokarmowy, nagła zmiana diety może spowodować szereg nieprzyjemności, właśnie łącznie z kolką. Kolka u koni może pojawić się też wtedy, gdy koń naje się czegoś, czego nie powinien – na przykład mokrą koniczynę, a także wtedy gdy je zbyt szybko i łapczywie.

Także sama pora karmienia ma znaczenie. Nie należy konia karmić zaraz po wysiłku. Nawet jeśli wydaje Ci się, że przejażdżka wcale nie była taka męcząca – lepiej zaczekaj z karmieniem konia. Uważa się, że trzeba odczekać około 45 minut po wysiłku, zanim nakarmi się konia.

Konie to zwierzęta bardzo wrażliwe – narażanie na duży i długotrwały stres może też być jedną z przyczyn kolki, dlatego zadbaj o spokój i bezpieczeństwo swojego zwierzaka. Problem kolki wynika z luźnego ułożenia jelit w jamie brzusznej konia i przez to tendencję do skrętów. Problemy lubią dotyczyć klaczy po porodzie przez to, że zmienia się ułożenie narządów.

Pamiętaj też o regularnym odrobaczaniu konia – pasożyty też mogą spowodować kolkę poprzez zatkanie jelit. Mogą doprowadzić też do uszkodzenia błony śluzowej i spowodować wiele innych problemów zdrowotnych.

Niestety, czasami też koń może mieć genetyczne skłonności do występowania kolki, dlatego wymaga szczególnie uważnej opieki, by nie doprowadzić do tego niebezpiecznego dla jego zdrowia i życia stanu.

To nie są wszystkie przyczyny kolki – można ich wymienić o wiele więcej – w tym: zatkanie jelita, skręt, wgłobienie jelita, zgrubienia jego ściany, zapalenia otrzewnej.

Przeczytaj także: Jakie są pasożyty koni i jak odrobaczyć konia? Odpowiadamy!

Jak objawia się kolka u konia?

Objawy kolki u konia są z reguły bardzo podobne, niezależnie od tego, co wywołało kolkę. Są też na tyle charakterystyczne, że doświadczony hodowca i opiekun koni jest w stanie zauważyć, że coś złego się dzieje i zawiadomić lekarza weterynarii. Jakie są najczęstsze objawy kolki u koni?

Brak apetytu

Konie, które cierpią z powodu kolki, najczęściej przestają być zainteresowane jedzeniem. Nie jedzą zwykłej paszy dla koni, nie interesują się nawet rozmaitymi smakołykami. Dlatego jeśli Twój koń odmawia przyjmowania pożywienia, to już jest bardzo poważny sygnał, że dzieje się z nim coś złego. Konie, które mają kolkę, bardzo często odmawiają też przyjmowania wody, co może doprowadzić do bardzo groźnego odwodnienia. Czasem apetyt jest przemijający – może to świadczyć o morzysku z łagodniejszym przebiegiem.

Apatia

Konie, które mają kolkę, mogą być bardzo apatyczne i stracić zainteresowanie wszystkim, co się dzieje dookoła. Nawet jeśli wcześniej były bardzo ciekawskie i temperamentne, w takim przypadku nie będą zwracać większej uwagi na otaczający je świat. Bywa, że okres apatii przeplata się z okresem nerwowości i niepokoju.

Zwiększona potliwość konia

Koń w takim przypadku poci się wtedy, gdy czuje ból. Im bardziej go boli, tym bardziej będzie się pocił. Może nawet zacząć wyglądać, jakby go ktoś oblał wodą. Pot na jego ciele może schnąc i pozostawiać plamy czy zlepioną sierść, ale powróci w przypadku nawrotu bólu. Niebezpieczny jest zwłaszcza chłodny pot, bo może to oznaczać obniżenie temperatury wewnętrznej zwierzęcia, co sugeruje wstrząs.

Postawy ulgowe, nietypowe ruchy

Kolka u konia powoduje ogromny ból i dyskomfort, który będzie się starał zmniejszyć na wiele różnych sposobów i z różną intensywnością – zależną od intensywności bólu. Może siadać na zadzie jak pies, klękać, kłaść się na grzbiecie z nogami podniesionymi w górę. Może też zacząć próby kopania się po brzuchu, gryźć czy ocierać brzuch. Będzie też go nerwowo oglądał. Czasem koń po prostu grzebie nogą nerwowo.

Może się zdarzyć też tak, że koń będzie wyglądał, jakby chciał oddać mocz, ale nie będzie tego robił – w ten sposób też będzie próbował rozładować napięcie i zmniejszyć ból brzucha, który odczuwa.

Tarzanie się, kładzenie

Koń będzie się tarzał, bo to przynosi mu chwilową ulgę. Jedna może być bardzo groźne i doprowadzić nawet dodatkowo do skrętu jelit – jeśli kolka nie była nim spowodowana na początku. Wszystko przez to, że z powodu kolki mógł nieco zmienić się ciężar, a także kształt jelit, a pod wpływem tarzania może dojść do przemieszczania się narządów. Tarzają się też zdrowe konie, co też może doprowadzić do morzysk.

Koń może też gwałtownie kłaść się i wstawać – im bardziej go boli, tym szybciej będzie to robił. To z kolei może doprowadzić do nawet bardzo poważnych zranień. Może się zacząć też rzucać nawet wtedy, gdy jest prowadzony przez człowieka, czym stwarza zagrożenie nie tylko dla siebie, ale też dla ludzi.

Niepokój

Ból wzmaga też niepokój konia. Może on nerwowo chodzić po boksie, rzucać się, tarzać, denerwować, gdy ktoś podchodzi. Tego typu sytuacje mogą być przeplatane z momentami odrętwienia i apatii. Nawet na co dzień bardzo spokojne konie pod wpływem bólu mogą zachowywać się gwałtownie i stwarzać niebezpieczeństwo dla siebie i otoczenia.

Co robić w przypadku kolki u konia?

Jeśli podejrzewasz, że Twój koń cierpi z powodu kolki, nie czekaj, wezwij pomoc. Najlepszy będzie lekarz weterynarii, który specjalizuje się właśnie w koniach. Bez lekarza weterynarii nie uda Ci się zdiagnozować przyczyny kolki i rozpocząć odpowiedniego leczenia.

Niezbędna w takich przypadkach może okazać się nawet interwencja chirurgiczna. Nie podawaj żadnych lekarstw na własną rękę – o tym decyduje lekarz weterynarii, jako osoba, która ma wiedze w tym temacie i najlepiej wie jak pomóc zwierzęciu. Jeśli będziesz podawać lekarstwa bez odpowiedniej wiedzy, możesz koniowi bardzo poważnie zaszkodzić.

Postępowanie po kolce u konia zależy od skali problemu. Może okazać się konieczne pozostawienie konia w lecznicy i intensywna terapia. Jednak nawet jeśli koń pozostanie na miejscu, należy się nim odpowiednio zająć – dać odpocząć, regularnie podawać zalecone przez lekarza weterynarii leki i nie dopuścić do odwodnienia zwierzęcia.

Wyjątkowo intensywny ból towarzyszący kolkom koni, a także trudny do przewidzenia charakter problemu, każe nam zastanowić się, w jaki sposób możemy go uniknąć. Na pewno należy zadbać o podawanie zwierzętom dobrej jakości paszy i czystej wody, a wszelkie nowe składniki diety muszą być wprowadzane stopniowo. Konieczne jest również przeprowadzanie regularnego odrobaczania i zapewnienie koniom czasu i miejsca na odpoczynek. Dopilnowanie stanu uzębienia jest równie istotne. Unikajmy też stresu i długotrwałego transportu tych zwierząt. Niestety nic całkowicie nie odsunie ryzyka wystąpienia kolki u konia, jednak niektóre proste zabiegi mogą w znacznym stopniu pomóc nam jej uniknąć.

lek. wet. Hanna Pietruszka

Kolka u konia – podsumowanie

Każda kolka u konia może mieć bardzo groźne i poważne konsekwencje, dlatego nie należy lekceważyć nawet nieznacznych sygnałów mogących świadczyć o rozwijającej się kolce. Przyczyny kolki są rozmaite – najczęściej jednak związane są ze złą dietą, zbyt łapczywym jedzeniem czy też jedzeniem niedługo po wysiłku fizycznym.

Koń, który cierpi z powodu bólu, może być bardzo nerwowy lub popaść w apatię. Straci apetyt i będzie zachowywał się w bardzo specyficzny sposób. Może się tarzać, kłaść czy bić kopytami po brzuchu. W ten sposób będzie pokazywał, że cierpi z powodu bólu brzucha.

W przypadku wystąpienia kolki u konia konieczna jest interwencja lekarza weterynarii, najlepiej takiego, który specjalizuje się właśnie w koniach.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print