Przysłowia o kotach zajmują całkiem sporo miejsca w zbiorze najbardziej popularnych powiedzonek. Prawdy, które podawane są z pokolenia na pokolenie, od lat odnoszą się do zwierząt, które zawsze były blisko ludzi. Nie brakuje wśród nich i tych, w których to kot gra główną rolę. Czasem gra ją w towarzystwie myszy, a czasem solo. Jakie są najpopularniejsze kocie przysłowia?
Przysłowia cieszą się dużą popularnością w polskim języku. Zna je każdy, choć nie zawsze poświęca się im w szkole dużo czasu na lekcjach polskiego. Mowa potoczna pełna jest jednak prawd i metafor, które funkcjonują właśnie pod przykrywką przysłów. Są to mądrości, niezmienne zasady, które pomimo upływu lat, nie zmienią swojego zastosowania i wartości, jaką ze sobą niosą. Kot, podobnie jak pies, czy koń, jest zwierzęciem, który od wieków towarzyszy człowiekowi.
Dlatego też istnieje całkiem sporo przysłów z tym puszystym pupilem w roli głównej. Czy wszystkie są kotom przychylne? Oczywiście nie. Wszystkie jednak niosą ze sobą prawdę, którą warto zapamiętać na całe życie. Oto przysłowia o kotach, które z pewnością znasz, ale być może nigdy nie zastanawiałeś się, co dokładnie znaczą.
Popularne powiedzenia o kotach
Najpopularniejsze powiedzenia o kotach funkcjonują w codziennym języku potocznym. Zdecydowanie do jednego z nich należy powiedzenie „kupić kota w worku”, które niestety dosyć często używane jest w naszej rzeczywistości. Czy oznacza ono kupienie małego słodkiego kociaka w materiałowym worku? Niekoniecznie.
Zazwyczaj zamiast kociaka dostajemy bubel, który nie ma nic wspólnego z zamawianym lub z oczekiwanym towarem. Przykładem może być jakakolwiek inwestycja w ciemno, bez odpowiedniego rozeznania sytuacji. Może to być samochód kupiony przez Internet, a może to być nawet niewielka rzecz, którą kupujemy z niepewnego źródła. Niestety rzadko okazuje się ona puszystym zwierzątkiem na czterech łapach.
Co oznacza w takim razie inne, równie popularne przysłowie „wykręcić kota ogonem”? Poza momentami wspólnej zabawy ze swoim kotem, z pewnością nie należy traktować tego przysłowia dosłownie. W potocznym języku oznacza przedstawienie danej sytuacji w całkowicie inny sposób, niż miała miejsce w rzeczywistości. Może doprowadzić do zrzucenia winy na kogoś innego, lub na próbę wykręcenia się z niekomfortowej sytuacji.
Przeinaczanie faktów na swoją korzyść to właśnie przysłowiowe wykręcanie kota ogonem. Jak wiadomo, czynność ta może skończyć się przykrą niespodzianką zarówno w dosłownym, jak i w przenośnym jej znaczeniu.
Przysłowia z kotem i z myszami
Przysłowia o kocie nierzadko idą w parze z innymi zwierzętami. Wysokie miejsce na podium popularności zajmują tu oczywiście myszy i psy, które najczęściej towarzyszą puszystym pupilom. „Gdy kota nie ma, tam myszy harcują” to ulubione powiedzenie rodziców, którzy swoje dzieci traktują właśnie jak przysłowiowe myszy.
Pozostawione bez kontroli (czyli kota), robią, co chcą, bałaganią i rozrzucają zabawki w każdym możliwym kącie w domu. Gdy kot, czyli rodzic nagle się pojawia, myszy stają się spokojne. Przysłowie może dotyczyć oczywiście również osób dorosłych, które mogą harcować w pracy, na przykład pod nieobecność szefa.
Przysłowia o kocie i psie
„Żyć jak pies z kotem” to z kolei przysłowie, które najczęściej przywołuje się w sytuacji, kiedy dwie osoby po prostu za sobą nie przepadają. Może to dotyczyć sąsiadów, rodzeństwa, a nawet dwójki partnerów. Do tego przysłowia doskonale pasuje powiedzenie „drzeć z kimś koty”, które oznacza nieustanne kłótnie z byle jakiego powodu.
Chociaż większość kotów i psów w domowych warunkach potrafi być naprawdę zgraną para kompanów, stereotypowe traktowanie relacji kota i psa nadal jest bardzo mocno nacechowane negatywnymi emocjami.
Przysłowia o kotach, których możesz nie znać
Niektóre powiedzenia o kotach czasem potrafią zaskoczyć, gdyż nie są aż tak często używane w codziennym język, jak te wymienione powyżej. Przykładem może być powiedzenie „im kot starszy, tym ogon twardszy”. Chociaż w znaczeniu dosłownym niewiele ma ono wspólnego z rzeczywistością, tak jak większość innych przysłów, to znajduje on swoje wytłumaczenie w życiu codziennym.
Przysłowie to zyskało na popularności dzięki fraszce Jana Kochanowskiego i oznacza mniej więcej to, że z wiekiem każdy zyskuje więcej doświadczenia, a pewne cechy człowieka zyskują na wartości. Jest to prawda, która nie przemija i pomimo mijających dekad, czy nawet wieków, nadal podawana jest kolejnym pokoleniom.
Inne powiedzenie o kocie, które nie jest już często używane, ale niegdyś cieszyło się sporą popularnością, brzmi „wszystkie koty w nocy są czarne”. Tutaj akurat trudno kłócić się z tym stwierdzeniem, bo w nocy, jak wiadomo, wszystko przyjmuje czarny kolor. W rozumieniu niedosłownym przysłowie to oznacza jednak przypadek, kiedy ktoś nie ma warunków do dogłębnej oceny sytuacji i w związku z tym wszystko wygląda nieco inaczej, niż w rzeczywistości.
Przysłowie to można również odnieść do sytuacji, w której dokonuje się mocnej generalizacji zachowania jednostki lub grupy osób właśnie ze względu na brak wystarczających informacji do prawidłowej oceny sytuacji.
Kot jajka nie zniesie?
Co oznacza dosyć nietypowe powiedzenie: „kot jajka nie zniesie”? To zdanie wydaje się nieco absurdalne i właśnie do takich sytuacji ma nawiązywać. Przypomina, że nie wszystko jest w życiu możliwe i dlatego należy być realistą oraz zawsze brać siły na zamiary. Tak, jak kot nie zniesie jajka, tak i człowiek nie jest w stanie pokonać pewnych barier i przeszkód.
Przysłowia o kocie można podawać i wypisywać jeszcze długo, bo całkiem sporo uzbierało się ich w języku polskim. Niektóre z nich funkcjonują również w językach obcych i zazwyczaj mają takie same lub bardzo zbliżone znaczenie. Zanim jednak zaczniesz tłumaczyć je słowo po słowie, warto dowiedzieć się, czy pewne znaczenia nie mają innego wydźwięku w obcym języku.
Koty to psotne zwierzęta, można więc naciąć się na kocie przysłowia i wykorzystać je w nieodpowiedni sposób, powodując niemałą konsternację otoczenia.