Czy zachowanie kota po kastracji się zmienia? Behawiorysta wyjaśnia

Kastracja jest bardzo popularnym i skutecznym sposobem pozbawiania kotów płodności. Niektórzy właściciele futrzaków żywią jednak pewne obawy co do tego zabiegu. Niepokoi ich między innymi to, czy zachowanie kota po kastracji nie ulegnie niepożądanym zmianom. Czy zwierzę nie stanie się leniwe, co będzie skutkowało nadwagą? Z drugiej strony wielu kociarzy decyduje się na przeprowadzenie operacji właśnie dlatego, że liczą na korzystne zmiany zachowania pupila.

Kastracja i sterylizacja – czym się różnią?

Na wstępie wyjaśnię pojęcia „kastracja” i „sterylizacja”, które często są błędnie rozumiane i używane. Najczęściej możemy spotkać się ze stwierdzeniem, iż kastruje się kocury, a sterylizuje kotki, mając w obydwu przypadkach na myśli pozbawienie płodności poprzez usunięcie jąder lub jajników. Nie zupełnie jest to zgodne z prawdą.

Otóż z kastracją i sterylizacją jest trochę tak, jak z jabłkiem i owocem – każde jabłko jest owocem, ale nie każdy owoc jest jabłkiem. „Sterylizacja” jest pojęciem szerokim, obejmującym różne sposoby pozbawienia płodności, nie tylko na drodze operacji chirurgicznej, czyli właśnie kastracji. Możemy pozbawić kota płodności, podając mu, chociażby odpowiednie leki (sterylizacja chemiczna). Zatem kastracja jest tylko jedną z form sterylizacji. Nie popełniamy więc błędu, mówiąc o sterylizacji kocura lub sterylizacji kotki, ani o kastracji kocura lub kastracji kotki.

Skoro już to wiemy, możemy przejść do tematu. Czy zachowanie kota po kastracji się zmienia?

Kastracja kota to nie tylko pozbawienie go zdolności do rozmnażania

Poddajemy nasze zwierzaki zabiegowi sterylizacji chirurgicznej również po to, by wpłynąć na ich behawioryzm. Modyfikacja zachowania kota po kastracji związana jest ze zmianą gospodarki hormonalnej.

Bezpośrednim skutkiem usunięcia jąder oraz jajników jest bowiem wstrzymanie produkcji hormonów płciowych – testosteronu u kocurów oraz estrogenów u kotek. Związki te mają kluczowe znaczenie nie tylko w procesie rozmnażania; wpływają także na behawioryzm zwierząt.

Zachowanie kota po kastracji

Czy zachowane kota po kastracji rzeczywiście ulega zmianom? Tak, choć niekoniecznie tak, jak byśmy tego oczekiwali. Przede wszystkim brak hormonów hamuje typową dla kotów aktywność związaną z rozmnażaniem. Mam tu na myśli między innymi aktywne poszukiwanie partnera. U kotek ustają ruje, a wraz z nimi takie odruchy, jak strzykanie moczem, co ma na celu przywabienie okolicznych kocurów – zapach moczu samicy informuje je o jej gotowości do rozrodu. Kastrowane kocury natomiast przestają reagować na zapachowe i wizualne sygnały rujnych kotek.

Co ciekawe, w pierwszym okresie po zabiegu, zwierzęta mogą przejawiać odruchy związane z godami, gdy zostały poddane operacji już po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Takie dziwne zachowanie kotki po sterylizacji czy dziwne zachowanie kota po kastracji można łatwo wytłumaczyć utrzymującym się przez pewien czas wysokim poziomem hormonów we krwi.

Jak zmienia się zachowanie kotki po kastracji? U samic hormony płciowe wyzwalają zachowania opiekuńcze. Sprawiają, że kotki są bardziej skłonne do łagodzenia konfliktów niż do rywalizacji z innymi kotkami. Dzięki ich wpływowi samice przekładają defensywną obronę nad ofensywną. Po sterylizacji kotki mogą się stać bardziej odważne i skłonne do podejmowania ryzyka.

A zmiana zachowania kota po kastracji? U kocurów testosteron zmniejsza uczucie lęku i wzmaga tendencję do rywalizacji z innych samcami. Zwiększa też potrzebę powiększania rewiru – im większe terytorium, tym większe szanse pozostawienia po sobie potomstwa. Po kastracji kocury robią się zwykle łagodniejsze i wykazują mniejszą ochotę do włóczenia się. Nie odczuwają już tak silnej potrzeby znaczenia terenu przy pomocy moczu.

Uogólniając, po kastracji koty są spokojniejsze i łagodniejsze. Od tej reguły zdarzają się jednak wyjątki. Znane są przypadki zwiększenia zachowań agresywnych po sterylizacji, i to zarówno u kocurów, jak i u kotek. Bywa, że po zabiegu kocury stają się napastliwe w odniesieniu do samic, wobec których wcześniej zachowywały się ulegle (wbrew pozorom u kotów to samice, a nie samce wiodą prym). Zdarza się też i tak, że po zabiegu kastracji koty robią się nadmiernie lękliwe i wycofane.

Nie jest również prawdą, że wszystkie kastrowane koty są leniwe i ospałe. Nierzadko jest wręcz odwrotnie. Gdy ich życiem przestaje kierować popęd płciowy, mogą być bardziej skłonne do zabaw z opiekunem. Tak naprawdę bowiem duże znaczenie ma charakter i osobowość danego zwierzęcia. Dlatego nie powinniśmy traktować kastracji jako remedium na problemy behawioralne a tylko jako jeden z elementów terapii zachowania.

Czy kastracja kota jest potrzebna?

Odpowiedź na pytanie o to, czy kastracja kotów jest potrzebna, może być tylko jedna: tak. Przede wszystkim dlatego, że jest to najlepszy sposób zapobiegania niechcianym ciążom. Kocięta są urocze, ale ich posiadanie wiąże się z obowiązkami, którym nie każdy jest w stanie podołać. Nie wszystkie młode znajdują nowe domy, a wiele z nich prędzej czy później tafia na ulice. Kastracja jest ponadto ważnym sposobem ograniczania liczby kotów wolno żyjących, co wbrew pozorom korzystnie wpływa na ich populację.

Ważnym wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu kastracji u kotów są oczywiście takie uciążliwe zachowania, jak strzykanie i głośne nawoływania podczas okresu godowego. Moczu do znaczenia rewiru używają przede wszystkim samce, wiele samic jednak – o czym już wiemy – strzyka podczas rui. Po operacji wszystkie te problemy zazwyczaj znikają i choć zdarza się strzyknąć nawet wykastrowanym kotom, to jednak ich mocz nie posiada już intensywnej i przykrej woni.

Kolejnym argumentem przemawiającym za kastracją jest ten, że niezaspokojony popęd płciowy to dla kotów niewychodzących źródło silnej frustracji, co negatywnie odbija się na ich zdrowiu psychicznym. Częste ruje to także duże obciążenie dla organizmów kotek, które w tych okresach są bardzo pobudzone, mało jedzą i śpią. Kastracja zapobiega też wielu chorobom układu płciowego, jak chociażby ropomacicze.

Oczywiście u sterylizowanych chirurgiczne kotów występuje większe ryzyko otyłości. U kastrowanych kocurów częściej diagnozuje się też syndrom urologiczny (SUK), czyli zatykanie się cewki moczowej struwitami (kamienie moczowe). Tak naprawdę jednak kluczowe znaczenie dla rozwoju tych problemów zdrowotnych ma właściwe odżywianie oraz  aktywność fizyczna. Przy odpowiedniej opiece większość wykastrowanych kotów cieszy się długim i zdrowym życiem.

Opieka nad kastrowanym kotem

Mówiąc szczerze, opieka nad kastrowanym kotem nie różni się specjalnie od opieki nad futrzakiem niepoddanym temu zabiegowi. Najwięcej uwagi powinniśmy poświęcić diecie zwierzęcia. Na rynku zoologicznym znajdziemy wiele karm weterynaryjnych przeznaczonych dla kotów kastrowanych, ale jeśli nasz podopieczny nie wykazuje problemów ze zdrowiem, można mu podawać zwykle karmy bytowe. Najważniejsze, by sięgać po produkty wysokiej jakości, jak Wiejska Zagroda, Acana czy Farmina.

Ważne jest również kontrolowanie ilości pobieranych przez kota płynów. Dobrym sposobem na uzupełnianie ewentualnych niedoborów wody w organizmie zwierzęcia jest wprowadzenie do diety mokrych karm dla kotów, ponieważ cechują się one dużą zawartością wody. I w tym przypadku warto stosować dobre produkty, np. marki Sheba, Dolina Noteci lub Bozita. Przy odpowiedniej karmie i właściwym nawadnianiu, ryzyko otyłości bądź SUK znacznie się zmniejsza.

Wskazane jest również zachęcanie pupila do aktywności fizycznej, szczególnie w przypadku kotów niewychodzących, które zazwyczaj są mniej aktywne od swoich wychodzących kuzynów. Przydadzą nam się zatem różnego rodzaju zabawki dla kotów. Warte uwagi są tzw. wędki, które przydają się przy zabawach z mruczącym podopiecznym.

Godne polecenia są ponadto wszelkiego rodzaju interaktywne zabawki dla kotów, takie jak tory z poruszającymi się wewnątrz nich piłkami (np. CATIT Roller Circuit) lub zabawki na baterię (np. poruszające się „myszki”). Aktywność fizyczna nie tylko sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała, ale również zmniejsza ryzyko rozwoju niektórych innych schorzeń.

Zachowanie kota po sterylizacji

Zachowanie kota po kastracji ulega modyfikacji. Nie musimy się jednak obawiać tych zmian. Rzadko zdarza się, by przebiegały one w złym kierunku. Częściej zwierzęta stają się po prostu spokojniejsze i bardziej zrównoważone, co nie oznacza, że stają się ospałe i pozbawione ciekawości.

Kastrowane zwierzęta, których nie rozprasza popęd płciowy, nierzadko są też bardziej nastawione na kontakt z opiekunami. Dlatego za sterylizacją chirurgiczną przemawiają także inne argumenty, również zdrowotne. Nie ma też wątpliwości, że jest to najlepszy obecnie sposób zapobiegania niekontrolowanemu rozmnażaniu kotów.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print