Border collie – najbardziej inteligenta rasa psów. Poznaj ją bliżej!

Border collie to pies niezwykły – towarzyszy ludziom już od wieków. Od wieków też jest to pies użytkowy i ciężko pracujący. Ceniony jest jednak nie tylko ze względu na swoją wytrzymałość, ale też wygląd – to uroczy psiak, którego wygląd wręcz zachęca do głaskania. Nie myśl jednak, że to maskotka! To bardzo aktywny, chętny do pracy pies. W dodatku rasa border collie określana jest mianem najinteligentniejszej na świecie. Jaki dokładnie jest border collie? Skąd się wziął? Z kim będzie najszczęśliwszy?

Border collie – opis rasy, historia oddanego i ciężko pracującego psa

Choć nazwa rasy border collie pojawiła się już w XVII wieku, oficjalnie została zatwierdzona dopiero w roku 1916. Z kolei rasa oficjalnie uznana została dopiero w 1976 roku. Wcześniej nie było zgody na uznanie rasy i zaliczenie border collie w poczet psów użytkowych. Było to związane z względami czysto praktycznymi – uważano, że jeśli tak się stanie, rasa border collie straci swoją użyteczność – coś, z czego słynie i w czym wyćwiczyła się na przestrzeni wieków. A w przypadku psów tej rasy to było najważniejsze, wygląd był rzeczą całkowicie drugorzędną. Pies border collie dzięki temu jest jedną z najstarszych ras, które jednocześnie zostały uznane jako oficjalna rasa bardzo późno.

Border collie według wzorca

Border collie to pies, który został uznany za rasę przez najznamienitsze organizacje kynologiczne. Wzorzec rasy border collie według FCI (Międzynarodowej Organizacji Kynologicznej) prezentuje się następująco:

• grupa I;
• sekcja 1;
• wzorzec 297.

Border collie przez inne organizacje kynologiczne klasyfikowany jest w ten sposób:

• American Kennel Club (AKC) – psy pasterskie;
• Australian National Kennel Council (ANKC) – grupa 5 psy pracujące;
• World Kennel Union (WKU) – 1.09 psy pasterskie;
• Kennel Club in the United Kingdom (KC-UK) – psy pasterskie;
• Canadian Kennel Club (CKC) – VIIL-2 psy pasterskie;
• United Kennel Club (UKC) – psy pasterskie

Border collie – historia rasy w skrócie

Po raz pierwszy o pracujących owczarkach można przeczytać już w materiałach, które zachowały się z 943 roku, choć pierwszy opis psów w typie border collie powstał wiele wieków później, bo dopiero w roku 1573.  W tym czasie powstało wiele lokalnych odmian psów. Mówiono wtedy o nich nie tylko w kontekście wypasania stad – co było stałym zajęciem tych psów. Robiły one dużo więcej – były bowiem doskonałe w pędzeniu pilnowanych przez siebie stad prosto na targ.

Z biegiem lat zapotrzebowanie na tego rodzaju psy tylko rosło, bo pojawiało się coraz więcej zwierząt, których trzeba było pilnować podczas wypasania. Za wzór współczesnych border collie odpowiada pies o imieniu Old Hemp. Po raz pierwszy nazwa border collie została użyta już w XVII wieku – zachowała się do tej pory. Sama nazwa składa się z dwóch członów – pierwszy z nich oznacza rejon na pograniczu Anglii i Szkocji, który słynął z tych psów, drugi natomiast to ogólne określenie na szkockie owczarki.

Na początku XX wieku powstało Międzynarodowe Stowarzyszenie Psów Pasterskich, dzięki czemu rozpoczęto próby pracy psów pasterskich w Anglii – to właśnie wtedy zauważono bardzo ciekawą rzecz – owczarki border collie były praktycznie takie same, choć nie istniała żadna celowa hodowla nastawiona na ich wygląd – jedynym kryterium, które było brane pod uwagę to ich wydajność podczas pracy. 

Border collie – użytkowość rasy

Już od początku historii rasy, psom border collie przyświecał jeden cel – ciężka praca. W końcu to właśnie do niej zostały wyhodowane. Psy duże i masywne idealnie nadawały się do pilnowania inwentarza ówczesnych ludzi. Sam rodowód border collie jest więcej niż imponujący – psy te wywodzą się w prostej linii z Imperium Rzymskiego. Ich przodkami bowiem były psy, które towarzyszyły Rzymianom w ich wielkich podbojach.

Ostatecznie Imperium Rzymskie upadło, ale nie oznaczało  to końca tej rasy psów – przetrwała ona i wraz z wikingami dotarła aż na Wyspy Brytyjskie, tym razem towarzysząc im podczas ich podbojów. W tamtym okresie psy były już mniejsze i bardziej w typie szpiców. Używane były do pilnowania pasących się stad. Na miejscu zaczęły krzyżować się z lokalnymi psami, co spowodowało pojawienie się mniejszych, lżejszych i zwinniejszych czworonogów.

Border collie w Polsce

Początki border collie w Polsce to dopiero połowa lat 90. XX wieku, choć wtedy nie cieszyły się dużą popularnością. Zmieniło się to dopiero kilkanaście lat temu – od tego czasu bowiem psy te są niezwykle popularne, a moda na nie trwa do tej pory. Początkowo hodowle border collie w Polsce były ukierunkowane na sport – to psy użytkowe i bardzo aktywne, więc takie rozwiązanie wtedy było nie tylko najpopularniejsze, ale też najlepsze z możliwych.

Obecnie border collie to rasa bardzo popularna w Polsce. Wraz ze wzrostem popularności psy te zaczęły trafiać do różnych rodzin – nie tylko do osób, które planowały rozpocząć z psami karierę sportową i zapewnić im odpowiednią, czyli bardzo dużą, ilość ruchu i pracy fizycznej. 

Jak wygląda border collie?

Psy te powstały do pracy, border collie przez wieki traktowane były jako czysto użytkowe. Właśnie obawa przed zbytnim skupieniem się na ich wyglądzie w toku celowej hodowli i zaniedbanie ich walorów użytkowych sprawiało, że długo wzbraniano się przed nadaniem im statusu oficjalnej rasy i uznania ich za psy wystawowe. Dlatego wygląd border collie nigdy nie był najważniejszy. Jednak można określić charakterystyczne cechy wyglądu tych psów.

Wygląd ogólny border collie

Przede wszystkim są to średniej wielkości psy zbudowane proporcjonalnie i harmonijne. Ich oczy są owalne, mogą mieć brązowy lub niebieski (w przypadku psów o umaszczeniu marmurkowym) kolor. Uszy border collie są natomiast średniej wielkości, miękkie i stojące. U border collie występuje stosunkowo długi, obficie owłosiony ogon, osadzony dość nisko i na końcu delikatnie zakręcony. Stanowi eleganckie zakończenie sylwetki. Border collie porusza się niezwykle zwinnie, na lekko ugiętych łapach.

Ile waży i ile ma wzrostu typowy border collie?

Border collie to średniej wielkości pies. Wzorcowy wzrost psów tej rasy to 53 cm w kłębie, suki muszą mierzyć trochę mniej. Wzorzec FCI nie podaje konkretnej wagi dla border collie. Niemniej jednak powinna ona być proporcjonalna do wzrostu. Pies z pewnością nie może wyglądać na otyłego.

Jaką sierść mają border collie?

Border collie mają dwuwarstwową sierść. Warstwa okrywowa jest raczej twarda i gęsta. Bardzo gęsty i miękki jest natomiast podszerstek. W przypadku border collie wyróżnia się dwa rodzaje sierści – krótkowłosą i półdługowłosą.

Zróżnicowanie to wynika z istnienia dwóch linii tych psów: jedna to show, czyli wystawowa i sportowa, czyli ta, która tradycyjnie wykorzystywana jest głównie w celach użytkowych.W przypadku wersji show jest ona najbardziej zbliżona do ustalonego wzorca. Wersja sportowa natomiast może bardzo mocno od wzorca odbiegać, bo wygląd w ich przypadku nie ma aż tak dużego znaczenia – w toku hodowli w tym przypadku skupiono się głównie na cechach użytkowych. To ta odmiana właśnie jest krótkowłosa.

Brązowy czy szary to nie są wcale niespotykane kolory, ale tak po prawdzie każda maść jest dopuszczalna. Najczęściej występują psy czarno-białe, ale to też nie jest reguła. Tak naprawdę istnieje tylko jedna zasada – kolor biały nie może zajmować więcej niż trzydzieści procent powierzchni futra.

Przygotowanie border collie do wystawy

Jeśli chcemy, by nasz border collie brał udział w wystawach, musimy go przygotowywać do tego od szczeniaka. Nie da się ukryć, że niebagatelne znaczenie ma tu wygląd, dlatego szczeniak border collie musi być przyzwyczajony do czesania i kąpieli. Warto zadbać również o jego dietę i odpowiednią dawkę aktywności fizycznej.

Nie należy zapominać, że trening dobrych manier to podstawa. Pies musi być nauczony podstawowych komend i poruszania się po ringu wystawowym. Niemniej ważna jest odpowiednia socjalizacja szczeniaka. Tłum innych zwierząt i ludzi może wywołać duży stres u naszego border collie. Dlatego warto go przyzwyczajać do takich sytuacji już od małego.

Border collie – pielęgnacja, jak się do niej zabrać?

Pielęgnacja sierści border collie nie należy do najtrudniejszych. Jednak należy pamiętać, że występuje w dwóch odmianach. Border collie krótkowłosy będzie wymagał nieco innych zabiegów pielęgnacyjnych niż półdługowłosy. Jakich? To okaże się poniżej.

Jak chronić border collie przed kleszczami?

Podczas spacerów na łonie natury (zwłaszcza latem i wiosną) pies jest narażony na atak kleszczy. Może mieć to poważne konsekwencje zdrowotne. Aby chronić swojego psiaka przed zakażeniem, warto stosować preparaty przeciwkleszczowe. Dobrze sprawdzą się tu obroże. Produktem znanym i polecanym są obroże Foresto. Znajdziesz je w naszym zoologicznym sklepie internetowym. 

Kiedy i czym najlepiej szczotkować border collie?

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, pielęgnacja sierści psa border collie nie jest szczególnie skomplikowana, ale wymaga regularności. Wystarczy psa wyczesywać raz w tygodniu poza okresem linienia. Gdy pies zaczyna linieć, najlepiej jest wyczesywać go jednak codziennie. W pielęgnacji border collie znacznie pomagają odpowiednio dobrane akcesoria.

Do pielęgnacji odmiany półdługowłosej trzeba użyć odpowiedniej szczotki dla psów. Z ewentualnymi kołtunami dobrze poradzi sobie szczotka z metalowymi ząbkami, która dokładnie rozplącze włos. Ostatecznego szlifu nada szczotka włosiana, która wygładzi sierść i sprawi, ze będzie lśniąca. Do wyczesywania sierści border collie krótkowłosego można używać wyłącznie szczotki włosianej. Dodatkowo, trudno dostępne miejsca rozczesze grzebień. 

Kąpiel border collie

By sierść border collie zachowała świeżość i blask, należy go wykąpać. Najlepiej wtedy, kiedy jego włos staje się matowy, traci swój blask i zdrowy wygląd. Swojego border collie można umyć szamponem dla psów długowłosych lub krótkowłosych (w zależności od rodzaju sierści). Po kąpieli trzeba go dokładnie osuszyć, by się nie przeziębił – tu przyda się miękki ręcznik i suszarka. 

Higiena psa – o czym warto pamiętać jeszcze?

Pielęgnacja border collie nie kończy się jedynie na kąpieli i szczotkowaniu. Zawsze kontroluj też stan oczu, uszu i długość pazurów, by móc zainterweniować, gdyby była taka potrzeba. Warto korzystać z preparatów do pielęgnacji oczu i uszu psów. Zbyt długie pazury przycina się za pomocą obcinaczek. Czasem zdarzają się infekcje miejsc intymnych, możemy im zapobiegać stosując dedykowane preparaty pielęgnacyjne.

Border collie – charakter i usposobienie

Border collie posiadają wszystkie cechy właściwe psom pasterskim. Są niezależne, ale jednocześnie lojalne i oddane opiekunom. Ponadto, wyróżnia je czujność, inteligencja i chęci do pracy. Jeśli chcesz poznać bliżej temperament border collie, zajrzyj do dalszej części wpisu.

Border collie w stosunku do rodziny

Border collie nie cierpią samotności i bardzo źle ją znoszą – mogą być wręcz nachalne w okazywaniu uczuć. Nadają się jednak na towarzyszy starszych dzieci – są cierpliwe i opiekuńcze. Mogą mieć jednak tendencje do zaganiania dzieci, na wzór zaganiania owiec, bo w ten sposób chcą im zapewnić bezpieczeństwo, dlatego zawsze trzeba mieć to na uwadze.

Nie nadają się za to na stróży – border collie należy do łagodnych i przyjaznych, a przy tym ufnych psów. Swoich opiekunów obdarzają ogromną miłością i są niezwykle lojalne. Jeśli mają okazję pracować ze stadem, wykazują się ogromną stanowczością.

Border collie w stosunku do innych zwierząt

Border collie raczej nie są agresywne względem innych psów – chyba że w toku wychowania nie zapewni im się wszystkiego, co potrzebne tej rasie do prawidłowego rozwoju. Mogą się też chętnie bawić z innymi czworonogami, ale tylko wtedy, gdy dorównują im kondycją – wtedy są równymi kompanami do zabawy.

Ulubione zajęcia border collie

Psy tej rasy potrzebują mnóstwa ruchu, ale nawet najdłuższy spacer na smyczy nie jest im w stanie go zapewnić. Są bowiem stworzone do pracy, a nie chodzenia na smyczy. Potrzebują więc ruchu połączonego z pracą i wysiłkiem umysłowym – tylko wtedy będą naprawdę szczęśliwe.

Border collie – jak go wychować?

Większość psów tej rasy to przyjacielskie i oddane zwierzęta. Border collie wymaga odpowiedniego podejścia. Trzeba zadbać o jego właściwe wychowanie. Podpowiemy, jak tego dokonać.

Dom z ogrodem i mieszkanie w bloku dla border collie

Psy rasy border collie potrzebują odpowiedniej dawki ruchu. Jeśli zostaną pozostawione same sobie, na ogrodzonym terenie, będą nieszczęśliwe i znudzone. Właśnie z braku odpowiedniej dawki ruchu bierze się większość ich problemów wychowawczych w domach, które nie są w stanie zapewnić im tego, czego potrzebują.

W związku z tym border collie nie będą nadawać się do mieszkania w bloku. W tym przypadku znacznie lepiej sprawdzą się przestronne domy jednorodzinne. Trzeba jednak pamiętać o tym, by zapewnić psu dużo ruchu i towarzystwa. 

Legowisko dla border collie

Border collie, ze względu na stałą potrzebę kontaktu z opiekunem, nie nadaje się do życia w budzie czy kojcu. Dlatego najlepszym rozwiązaniem będzie zakup wygodnego legowiska dla psa. Wszyscy wiemy, jak ważny jest odpoczynek po ciężkim wysiłku fizycznym. Regeneracja sił u boku ukochanego opiekuna z pewnością sprawi mu dużo radości. Ważne jest, by legowisko było postawione w centralnym punkcie domu. 

Szkolenie border collie

Pies tej rasy jest bardzo inteligentny i szybko się uczy. Właściciel idealny to taki, który zna i umie wykorzystać umiejętności border collie. Do tego potrzebne jest odpowiednie szkolenie. Jak powinien wyglądać proces uczenia border collie? 

Nauka posłuszeństwa border collie

Szczeniaka rasy border collie trzeba szkolić już od samego początku, wtedy są największe szanse powodzenia. Psy te są bardzo wrażliwe, dlatego podczas szkolenia nie warto na nie krzyczeć. Podczas nauki komend bardzo ważny jest ton głosu – powinien być adekwatny do sytuacji.

Pies potrzebuje doświadczonego opiekuna – musi widzieć w nim autorytet, swojego przewodnika, dlatego konsekwencja i odpowiednie podejście do border collie to klucz do sukcesu. Dzięki temu możemy nauczyć go zarówno prostych sztuczek, jak i bardziej skomplikowanych komend.

Metoda pozytywnych wzmocnień

W szkoleniu lepsze efekty niż krzyk i agresja przyniesie odpowiednie zachęcanie psa i nagradzanie go za poprawnie wykonaną komendę. W tym przypadku niezawodne okazuje się podawanie pupilowi przysmaków. Nie powinny one jednak przekraczać 10% dziennego zapotrzebowania kalorycznego.

Sporty dla border collie

Border collie często biorą udział w psich sportach i zdobywają w nich liczne nagrody. Śmiało można z nimi trenować do zawodów agility (bieg z przeszkodami), dog frisbee (zawody z łapania dysku), czy obedience (zawody posłuszeństwa).

Border collie – kilka słów o szczeniakach i hodowli

Border collie to pies dość popularny w Polsce. Z łatwością można znaleźć hodowle tej rasy. Jak odróżnić te dobre od złych? Opowiemy o tym trochę więcej.

Metryka i rodowód dla border collie

Szczenięta pochodzące z dobrej hodowli powinny mieć wydawane metryki. To dokument odpowiadający aktowi urodzenia, dzięki niej mamy pewność, że psy są rasowe, a co za tym idzie – posiadają cechy typowe dla danej rasy. Kolejnym ważnym dokumentem jest rodowód – nie trzeba jednak wyrabiać go obowiązkowo. Przydaje się głównie na wystawach i wtedy, gdy planujemy założyć własną hodowlę. Wyrabia się go na podstawie metryki.

Zakup border collie – co warto wiedzieć przed?

Zakup psa tej rasy to duża odpowiedzialność. Przyszli właściciele muszą mieć świadomość, że wychowanie border collie wymaga pracy. Potrzebuje on dużej dawki ruchu, ważne jest także zapewnienie mu odpowiedniej dawki aktywności fizycznej i intelektualnej. Dlatego decyzja o nabyciu psa musi być przemyślana.

Odpowiedzialny hodowca z pewnością weźmie pod uwagę te aspekty i nie odda malucha w ręce osoby niedoświadczonej. Również i my, jako przyszli opiekunowie mamy prawo wymagać, by maluchy były zdrowe, czyste i zsocjalizowane. Może zagwarantować nam to jedynie dobry hodowca. Border collie z hodowli nie powinien być w żadnym stopniu agresywny ani lękliwy.

Wyprawka dla szczeniaka w hodowli

Szczeniak border collie, który opuszcza hodowlę, czasem dostaje wyposażenie na dobry start w nowym domu. W skład wyprawki zazwyczaj wchodzi:

• miski na jedzenie i wodę;
• smycz z obrożą;
• małe opakowanie karmy;
• kocyk z zapachem matki;
• ulubiona zabawkę.

Zdrowie border collie

Border collie zostały wyhodowane do pracy, więc z zasady są zaliczane do ras zdrowych. Nie znaczy to jednak, że są wolne od wszystkich problemów. Niektóre border collie mają skłonność do takich chorób, jak:

• anomalia oka collie – dolegliwość która przejawia się postępującym zanikiem siatkówki oraz niedorozwoju naczyniówki;
• dysplazja stawów – to psy, które kochają ruch i potrzebują go naprawdę dużo, ale jednocześnie nie można ich przeforsowywać lub rozpoczynać intensywnych treningów zbyt wcześnie.

Oczywiście, przede wszystkim należy pamiętać o kontrolnych wizytach u lekarza weterynarii i odpowiedniej diecie. Bardzo ważne jest także kupowanie psów ze sprawdzonych hodowli, które nie dopuszczą do rozmnażania zwierząt obciążonych wadami genetycznymi. Rodzice szczeniaków powinny mieć komplet udokumentowanych badań.

Żywienie border collie

Psy border collie zazwyczaj są bardzo aktywne, potrzebują zatem pożywienia, które dobrze zaspokoi ich zapotrzebowanie na energię. Podpowiemy, jak powinna wyglądać kompletna i zbilansowana dieta tego psiaka.

Karma komercyjna i dieta BARF

Popularnymi metodami karmienia psów jest podawanie gotowej karmy i stosowanie diety BARF. Ta pierwsza nie wymaga od nas dużego zaangażowania. Wystarczy podawać psu odpowiednie ilości karmy o regularnych porach. Trzeba tylko uważać na skład i wybierać produkty, które nie zawierają sztucznych ulepszaczy smaku.

 W przypadku mięsnej diety BARF sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Tu trzeba mieć wiedzę z zakresu żywienia psów, by nie doprowadzić do nadmiaru lub niedoboru poszczególnych składników odżywczych w organizmie psa. Najlepiej skontaktować się ze zwierzęcym dietetykiem – on najlepiej pomoże opracować konkretny plan żywieniowy.

Karma dla dorosłego border collie i szczeniaka

Border collie tak jak każdy pies jest urodzonym mięsożercą. Jego układ trawienny w głównej mierze przyzwyczajony jest do trawienia mięsa. Musimy pamiętać, by karma dla border collie zawierała duży procent mięsa. Dodatkowo dla psów, które są bardzo aktywne, np. biorą udział w zawodach sportowych, polecana jest karma wysokoenergetyczna. 

Producenci karm podzielili swoje produkty tak, by mogły trafiać do psów w różnym wieku. Młodym psom należy podawać karmę dla szczeniaków. Skoncentrowane w niej składniki odżywcze pomogą zaspokoić potrzeby żywieniowe najmłodszych pupili. Musimy pamiętać, że powinny zawierać kompleks witamin i składników mineralnych. W przypadku szczeniaków bardzo ważny jest odpowiedni stosunek wapnia do fosforu. 

Border collie – cena i koszty utrzymania

Cena za szczeniaka border collie wynosi od ok. 3000 do 5000 tysięcy złotych. Wszystko zależne jest od prestiżu danej hodowli i od samego szczeniaka (np. koloru jego umaszczenia). Oczywiście oprócz tego warto pamiętać o kosztach związanych z wyprawką dla psa i kosztami dodatkowymi.

Koszty utrzymania w ujęciu miesięcznym

Border collie codziennie potrzebuje świeżej karmy, więc ten produkt powinien znaleźć się na pierwszym miejscu jego wyprawki. Do wydatków miesięcznych możemy doliczyć także worki na nieczystości i przysmaki. Za wszystko to możemy zapłacić ok. 300-400 zł.

Koszty utrzymania w ujęciu rocznym i dwuletnim

Dla border collie można zakupić takie artykuły, jak:

• miski;
• smycz;
• obroża;
• zabawki;
• legowisko;
• szczotka;
• szampon;
• obroża przeciwpchelna;
• obcinaczki;
• preparat do czyszczenia uszu i oczu.

Cena za te produkty wynosi ok. 400-500 zł.

Pies border collie – podsumowanie

To bardzo stara rasa owczarków, która została uznana bardzo późno. Wyhodowana została do celów użytkowych, dlatego wygląd ma tutaj drugorzędne znaczenie. To psy mocne, wytrzymałe, zdrowe i z ogromną potrzebą ruchu.

Same spacery na smyczy im nie wystarczą – potrzebują pracy fizycznej, dlatego nadają się do celów sportowych, a także do pracy w charakterze psów pasterskich. Nie nadają się natomiast do stróżowania, z reguły nie mają też instynktów łowieckich.

Jaki może być pies rasy border collie? Szary, czarny, brązowy – kolor nie ma większego znaczenia, pod warunkiem że biel nie jest barwą dominującą, może być jej maksymalnie trzydzieści procent. Najczęściej występują psy dwukolorowe. To pies dla doświadczonych opiekunów, którzy potrafią sprostać wysokim wymaganiom tej rasy.

Sprawdź również:

• Ranking najmądrzejszych ras psów.
• Ranking psów dla początkujących.
• Ranking najładniejszych ras psów.
• Ranking najposłuszniejszych ras psów.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print