Czy FIV u kota oznacza pewną śmierć pupila? Objawy i leczenie

Zespół nabytego niedoboru immunologicznego u kotów to zakaźna choroba, wywoływana przez retrowirus FIV (feline immunodeficiency virus). Jest to ten sam typ wirusa co HIV, wywołujący u ludzi AIDS. Wirus ten po raz pierwszy został wyizolowany w 1986 roku. FIV występuje u 11% kotów na świecie. Czy FIV u kota to poważne zagrożenie jego życia? Jak objawia się ta choroba? Czy można jej zapobiegać? Odpowiadamy!

Większość kotów jest podatnych na FIV, ale nie zakaża on ludzi. Nie tylko koty domowe chorują na FIV – wirusa wykryto również u lwów, pum, rysi, manuli, gepardów, ocelotów, tygrysów, a więc u wielu średnich i dużych kotów na całym świecie. Co ciekawe, wirus występuje również u hien cętkowanych i pręgowanych, mimo że nie należą do kotowatych. Zespół nabytego niedoboru immunologicznego u kotów, wywołany przez wirus FIV jest niestety chorobą nieuleczalną. Jednak odpowiednie zabiegi i pielęgnacja chorych kotów pozwalają im na przeżycie wielu lat w komfortowych dla nich warunkach.

Jak dochodzi do zakażenia wirusem FIV u kota?

Co to jest FIV u kota? Zakażenie wirusem prowadzi do zaburzeń funkcji układu odpornościowego, kocie limfocyty i makrofagi są głównymi komórkami, w których dochodzi do replikacji wirusa.

Wirus za pośrednictwem śliny wnika do ran, które mogą powstać np. podczas walk. Zakażenie może szerzyć się także poprzez lizanie ran lub wzajemną pielęgnację kotów. W mniejszym stopniu wirus przenosi się drogą kropelkową lub poprzez używanie wspólnych miseczek. Możliwe jest także przeniesienie wirusa z matki na potomstwo. Kocięta już w łonie matki mogą ulec zarażeniu, także podczas porodu czy ssania zakażonego mleka. Niekastrowane, wychodzące samce są dwa razy bardziej narażone na zakażenie wirusem. Wynika to z ich trybu życia (walk między sobą).

Jakie są objawy kliniczne?

Zakażone na FIV koty mogą przejawiać objawy choroby w różnym czasie od kontaktu z wirusem. Czasami objawy pojawiają się tydzień po zakażeniu, czasami po kilku latach lub nawet w ogóle mogą nie wystąpić. Możemy wyróżnić 5 stadiów rozwoju zakażenia:

• postać ostra: po około tygodniu od zakażenia pojawić się może gorączka. Najczęściej gorączka bardzo szybko mija, a właściciel nie zauważa, że coś kotu dolega. Rzadko pojawia się biegunka, zapalenie spojówek, zapalenie skóry czy dziąseł.

• postać bezobjawowego nosicielstwa: w tym stadium, mimo że wirus jest obecny w organizmie, nie pojawią się u kota żadne objawy.

• długotrwałe powiększenie węzłów chłonnych: oprócz powiększenia węzłów chłonnych, pojawić się może brak apetytu, nawracające gorączki, a nawet zmiany zachowania.

• stadium zwiastujące FAIDS: w wyniku dużego spadku odporności pojawiają się wtórne infekcje bakteryjne układu oddechowego, moczowego, jamy ustnej, skóry i wielu innych narządów.

• FAIDS: czyli całkowite załamanie układu odpornościowego. Pojawiają się ciężkie, niereagujące na leczenie zakażenia bakteryjne, grzybicze, wirusowe (białaczka, kaliciwirus, herpeswirus), pasożytnicze (toksoplazmoza). Mogą występować także zmiany zachowania, agresja, drgawki, demencja, koty mogą przestać dbać o własną toaletę.

Zakażenie FIV cechuje długi okres latencji (faza bezobjawowa). Zakażone koty FIV zazwyczaj nie wykazują objawów przez kilka lat, a u niektórych choroba nie rozwija się nigdy. Większość objawów klinicznych związana jest z obniżeniem odporności. U kotów zakażonych FIV nawracają różne infekcje, szczególnie te, w których przebiegu występują objawy ze strony przewodu pokarmowego i oddechowego.

Typowe objawy to:

• powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie jamy ustnej, przyzębia, dziąseł, zapalenie błony śluzowej nosa, spojówek, rogówki, często związane z zakażeniami wywołanymi przez herpeswirus i kaliciwirus,
• przewlekła niewydolność nerek, związana z autoimmunologicznym kłębuszkowym zapaleniem nerek, ciągła biegunka, rozwój bakterii lub grzybów, odczyn zapalny wywołany pasożytami lub bezpośrednie działanie wirusa FIV na nabłonek żołądka i jelit
• przewlekłe, niepoddające się leczeniu lub nawrotowe zakażenie ucha zewnętrznego i skóry – zakażenia bakteryjne lub grzybicze, gorączka i wyniszczenie (szczególnie w późniejszych stadiach, choroby oczu)
• zapalenie błony naczyniowej przedniej części oka, jaskra, chłoniakomięsak i inne nowotwory,
• zaburzenia neurologiczne – zaburzenia rytmu snu, zmiany zachowania (pobudzenie i agresja), neuropatie obwodowego układu nerwowego.

Rozpoznanie choroby FIV u kota – objawy

Badanie morfologiczne/biochemiczne krwi, badanie moczu – hemogram może być w normie. Mogą wystąpić anemia, limfopenia (zmniejszenie liczby limfocytów) lub neutropenia (obniżenie liczby neutrofilów). W moczu i surowicy może wystąpić zwiększona ilość białka, związane z hipergammaglobulinemią. To podstawowe objawy FIV u kota.

W lecznicach dostępne są szybkie testy, umożliwiające wykrycie zakażenia. Dodatnie wyniki „szybkich” testów wykonywanych w lecznicach należy zawsze potwierdzić badaniami w laboratorium. Kocięta samic zakażonych wirusem FIV mogą być serododatnie ze względu na przeciwciała otrzymane od matki i należy je zbadać ponownie w 16 tygodniu życia. Wyjątkowo kocięta mogą pozostać serododatnie do 6. miesiąca życia.

Leczenie zespołu niedoboru immunologicznego kotów

Niestety jest to choroba nieuleczalna. W pierwszej kolejności trzeba zniwelować wtórne zakażenia. Jeśli pacjent tego wymaga, należy podawać płyny i składniki odżywcze drogą pozajelitową. Choroba rozwija się bardzo wolno i koty wykazujące obecność przeciwciał mogą być pozornie zdrowe przez wiele lat. Koty z objawami klinicznymi będą miały nawrotowe przewlekłe problemy ze zdrowiem, które będą wymagały opieki medycznej. Można stosować zydowudynę (Retrovir) 5-15 mg/kg p.o. co 12 godzin, jednak lek ten może toksycznie wpływać na szpik kostny. Można stosować także leki immunomodulacyjne, które mogą łagodzić niektóre objawy kliniczne. W przypadku anoreksji można stosować leki pobudzające apetyt.

Jak postępować z kotami zarażonymi?

Zaleca się sterylizację w celu zmniejszenia agresji i ryzyka pokąsań. Koty zakażone FIV powinny być objęte regularnym nadzorem weterynaryjnym (co 6 miesięcy), obejmującym standardowe badania biochemiczne, hematologiczne i kontrolę masy ciała

Zasadnicze znaczenie ma szybkie i dokładne rozpoznanie wtórnych chorób. Należy również dbać o to, by kot nie miał kontaktu z innymi zwierzętami, zwłaszcza kotami – nie tylko ze względu na ryzyko zarażenia FIV, lecz także po to, by nie narażać pupila na infekcje. Zwierzę może mieszkać z innym kotem chorym na FIV.

Kot powinien mieć dobraną dobrze zbilansowaną dietę, a po uzgodnieniu z dietetykiem zwierzęcym można włączyć również suplementy podnoszące odporność (takie jak betaglukan czy oleje zawierające kwasy omega-3).

Czy można zaszczepić kota przeciwko FIV?

Stosunkowo dużo uwagi poświęca się opracowaniu szczepionki przeciwko temu wirusowi, która została dopuszczona w 2002 roku w Stanach Zjednoczonych. Po doświadczeniach z tą szczepionką narodziły się nadzieje na opracowanie szczepionki przeciwko HIV. Prace nad tą szczepionką przyspieszyły po odkryciu wirusa, badano wiele różnych typów szczepionek, w tym inaktywowane wirusy, komórki zainfekowane wirusami, szczepionki DNA i wektory wirusowe. Nie jest jasne czy otrzymane w warunkach laboratoryjnych rezultaty potwierdzą się w praktyce, zwłaszcza biorąc pod uwagę dużą liczbę różnych szczepów wirusa.

Rozwój skutecznej szczepionki przeciwko wirusowi FIV jest tak jak w przypadku wirusa HIV utrudniony przez dużą liczbę wirusów i wariacje ich szczepów. Całkowite uodpornienie zwierząt żyjących na wolności przeciwko pierwotnym szczepom wydaje się być jednak wciąż nieosiągalne.

FIV u kota – podsumowanie

Ostateczne wyleczenie choroby nie jest możliwe, zaś terapia stosowana u kotów jest leczeniem jedynie objawowym (polega na podawaniu leków wzmacniających odporność, ale także zwalczających dokuczliwe objawy infekcji wtórnych).

Bardzo ważne jest natomiast odizolowanie zakażonych osobników od zdrowych kotów, kastracja i niewypuszczanie kotów na zewnątrz. Tym bardziej że aktualnie w Europie nie ma dostępnej w handlu szczepionki przeciwko FIV u kotów. Jeśli chcemy wprowadzić nowego kota do grupy kotów domowych, należy zastosować kwarantannę i wykonać testy.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print