Szczury zaliczane są do zwierząt, które potrafią przetrwać niemal w każdych warunkach. Mają wysoką zdolność badania otoczenia, działania w grupie i uczenia się na własnych błędach. Właśnie te czynniki sprawiają, że są odporne na wiele zewnętrznych zagrożeń. Jednak tak jak każda żyjąca istota, szczury, zwłaszcza te domowe, nie są odporne na schorzenia wywoływane przez różnego rodzaju bakterie, wirusy czy inne drobnoustroje. Jednym z objawów przeziębienia lub infekcji bakteryjnej u szczurów jest kichanie. Co zrobić, kiedy Twój szczur kicha? Jak zdiagnozować objawy i w którym momencie należy udać się do weterynarza?
Co oznacza kichanie u szczura?
Kichanie u szczura zawsze powinno zwiększyć Twoją czujność. Podobnie, jak u człowieka, kichanie u zwierząt jest jednym z pierwszych objawów choroby lub przeziębienia, choć oczywiście – to również oznaka fizjologicznego oczyszczania dróg oddechowych (np. w miejscach zapylonych) i alergii. Często towarzyszyć mu może katar, który występuje również u szczurów.
Dlaczego szczury kichają? Niestety, hodowlane szczury są bardziej wrażliwe na nawet najmniejsze wahania temperatury. Wszelkiego rodzaju przeciągi, czy wyziębienie pomieszczenia może być tragiczne w skutkach dla tak małych zwierząt, jak szczur czy mysz. Zwłaszcza jeśli są one przyzwyczajone do komfortowych domowych warunków oraz względnie przyjaznych temperatur.
Kichanie to u szczurów jeden z objawów przeziębienia lub innych schorzeń górnych dróg oddechowych, ale także poważniejszych chorób jak np. zapalenie płuc. Niestety każdy z wymienionych problemów dosyć często dotyka domowe szczury, a zwlekanie z leczeniem może mieć bardzo przykre konsekwencje.
Przeziębiony szczur – niepokojące objawy choroby
Jak dochodzi do przeziębienia lub groźnego zapalenia płuc u szczurów? Przeziębiony szczur to zazwyczaj wypadkowa kilku czynników. Najistotniejszym z nich jest oczywiście spadek odporności, który z kolei może być spowodowany innymi zmiennymi. Wspomniane wahania temperatury, nieodpowiednia dieta uboga w składniki odżywcze i witaminy, kontakt z innym chorym szczurem, pasożyty lub świeżo przebyte choroby szczura — to wszystko ma wpływ na to, w jakiej kondycji zdrowotnej znajduje się Twój szczur.
Ma również bezpośredni wpływ na to, jak szczur poradzi sobie z wszelkimi wirusami i bakteriami, które znajdują się w jego najbliższym otoczeniu. Jeśli szczur jest młody, dobrze odżywiony, ma dostęp do świeżej wody, jego klatka jest zadbana pod względem higieny i ma zapewniony dobrostan (m.in. odpowiednią ilość ruchu, wielkość klatki, towarzystwo, nie jest zarobaczone, zestresowany i nie cierpi na choroby ukryte) jego odporność powinna działać bez zarzutów. Kiedy jednak przynajmniej jeden z tych czynników zostanie zaniedbany, automatycznie zwiększa się ryzyko zachorowania.
Dlaczego szczur kicha? Jeśli Twój szczur kicha, może oznaczać to, że jest przeziębiony lub, co gorsza choruje na zapalnie płuc (warto jednak pamiętać, że sporadyczne kichnięcia mogą być spowodowane zapyleniem czy alergią, mogą być to także fizjologiczne kichnięcia). Jakie są inne objawy przeziębienia u szczurów? Kichanie to pierwszy z nich, jednak kiedy Twój szczur „kicha krwią” (w rzeczywistości nie jest to krew, a substancja zwana porfiryną), to już niemal ostateczny znak, że walczy z przeziębieniem lub inną poważniejszą chorobą.
Jeśli dodatkowo zauważysz, że szczur jest osowiały, brakuje mu apetytu, pojawia się katar w okolicach nozdrzy oraz nietypowa wydzielina w kącikach oczu, musisz założyć, że Twój szczur jest rzeczywiście chory. Mrużenie oczu również zaliczane jest do jednego z objawów, a także pocieranie ucha lub dziwnie skręcona głowa, która może sygnalizować problemy ze stanem zapalnym ucha.
Stan zapalny u tak małych zwierzątek bardzo łatwo może przejść z dróg oddechowych właśnie do okolic ucha. Jeśli więc zauważyłeś kilka z powyższych objawów lub widzisz, że Twój szczur kicha krwią, bezzwłocznie udaj się do lekarza weterynarii, który przepisze mu odpowiednie leki.
Skąd bierze się zapalenie płuc u szczura?
Może się jednak okazać, że Twój pupil nie cierpi na zwykłe przeziębienie, ale dolega mu znacznie poważniejsza choroba, czyli zapalenie płuc. Niestety u szczurów bardzo często występuje tak zwane mykoplazmowe zapalenie płuc. Niektóre statystyki podają, że większość hodowanych szczurów (ok. 90%) kupowanych w sklepach zoologicznych jest nosicielami bakterii Mycoplasma pulmonis, która u niektórych osobników przeradza się właśnie w groźne zapalenie płuc. Z kolei ok. połowa takich szczurów choruje.
W jaki sposób dochodzi do zarażenia się tą bakterią? Może być to poprzez kontakt zakażonej matki z młodymi, poprzez drogę kropelkową lub płciową. Bakteria Mycoplasma pulmonis do przeżycia i rozwoju potrzebuje organizmu szczura, dlatego nie jest ona groźna dla człowieka. Jest jednak niebezpieczna dla zdrowia i życia Twojego szczura, dlatego należy szybko reagować na pierwsze objawy, które świadczą o jej rozwoju w organizmie zwierzaka.
Zapalenie płuc u szczura bardzo często zaczyna się od infekcji dróg oddechowych. Tutaj towarzyszą im wyżej wymienione objawy jak zatkany nos, kichanie, katar oraz mrużenie oczu. Z czasem jednak choroba przenosi się na dolne partie układu oddechowego, atakując najpierw oskrzeliki, a potem płuca. Objawami, które towarzyszą tej poważnej chorobie są: ciężki świszczący oddech, kaszel, trudności z łapaniem powietrza, brak apetytu, utrata wagi i otępienie.
Mykoplazma rozwija się w organizmie szczura powoli i może postępować wraz z wiekiem, Często zdarza się, że już u szczurzych noworodków następuje zagnieżdżenie bakterii w organizmie, a następnie przez kilka pierwszych miesięcy dochodzi do rozwoju choroby. Pierwsze objawy mogą być całkowicie niezauważalne, dlatego bardzo łatwo je zignorować. Objawy, które są bardziej widoczne, pojawiają się zazwyczaj po 12-18. miesiącu życia.
Co zrobić, kiedy szczur kicha?
Oprócz wyżej wymienionych czynników, przyczyniających się do spadku odporności u szczura, mykoplazmie sprzyjają jeszcze inne aspekty, które często wynikają z zaniedbania właściciela. Brudna klatka, zestresowanie zwierzęcia, zbyt duża ilość szczurów w klatce, czy całkowity brak wentylacji w klatce zwiększa ryzyko szybkiego i złośliwego rozwoju wszelkiego rodzaju bakterii, w tym również bakterii Mycoplasma pulmonis.
Co zrobić, kiedy zauważysz objawy przeziębienia lub zapalenie płuc u swojego pupila? Po pierwsze nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii. Wbrew temu, co się mówi o szczurach, są one podatne na wszelkiego rodzaju choroby w takim samym stopniu co inne gryzonie i zwierzęta. Kiedy tylko zaobserwujesz niepokojące zachowanie Twojego szczura w tym jeden lub szczególnie kilka objawów, które wymieniliśmy w artykule, udaj się do lekarza weterynarii, który postawi odpowiednią diagnozę i przepisze skuteczne leczenie.
Zapytaj go również o to, jak możesz pomóc pupilowi odzyskać odporność, poprzez dawkowanie witamin czy pokarmu dodającego energii. Skonsultuj z weterynarzem sposób karmienia i utrzymanie szczura i zapytaj, czy nie popełniasz żadnych krytycznych błędów. Być może miejsce klatki, wyściółka lub właśnie pokarm jest jednym z czynników, osłabiającym odporność Twojego pupila.
Szczur kicha „krwią”? Profilaktyka i przeciwdziałania
Zauważyłeś brunatną substancję, wypływającą z wewnętrznych kącików oczu i z nosa szczura w stanach osłabienia? To porfiryna – a nie, jak może się wydawać – krew. Jak przeciwdziałać rozwojowi przeziębienia i bakterii wywołujących mykoplazmowe zapalenie płuc u szczura?
Przede wszystkim należy trzymać się ważnych zasad i dbać o szczura w najlepszy możliwy sposób. Zadbaj o jego codzienną dietę, wybieraj pokarm, który bogaty jest w witaminy i składniki odżywcze, niezbędne do sprawnego funkcjonowania Twojego pupila. Zadbaj o dostęp do świeżej wody oraz i higienę miseczek z pokarmem i wodą.
W kwestii higieny pamiętaj o regularnym czyszczeniu klatki, wyściółki oraz wszystkich zabawek szczura. Pomoże to nie tylko uniknąć rozwoju bakteryjnej choroby, ale także uchroni Twojego pupila przed potencjalnymi pasożytami. Unikaj eksponowania klatki w miejscu, które narażone jest na przeciągi lub prądy chłodnego powietrza. Uważaj także, aby klatka nie stała zbyt blisko kaloryfera, bo suche gorące powietrze również nie działa zbyt korzystnie na Twojego gryzonia.
Co więc zrobić, kiedy szczur kicha? Przede wszystkim zwiększyć czujność i obserwować inne symptomy. Jeśli pojawia się więcej objawów lub jeśli szczur zaczyna kichać krwią albo kiedy kichanie trwa przez kilka dni, nie zwlekaj i udaj się na konsultację do lekarza weterynarii. Szybka reakcja pomoże Ci uchronić szczura od przykrych komplikacji z powodu powikłań przeziębienia, jak przeniesienie zapalenia na dolne drogi oddechowe, w tym płuca. Twój szczur być może i jest przedstawicielem gatunku, który przetrwa każdą katastrofę, ale choroba potrafi rozłożyć każde zwierzątko, również bystre szczury.
„Kto by pomyślał, że szczury są tak delikatne? A jednak. Pomimo iż na wolności potrafią poradzić sobie w niesprzyjających warunkach, to jednak szczury hodowlane są dość wrażliwe. Decydując się na opiekę nad tak drobnym zwierzęciem, warto zasięgnąć porady lekarza weterynarii na temat zapewnienia mu właściwych warunków. W ostatnich latach długość życia tych zwierząt znacznie się wydłużyła, właśnie dzięki zwiększonej świadomości opiekunów.”
– mówi nam lek. wet. Hanna Pietruszka