Wścieklizna u kota – czy wiesz, jak ją rozpoznać?

Wścieklizna to bardzo niebezpieczna, zakaźna choroba, która może pojawić się także u naszego kota. Narażone na nią są głównie koty wychodzące. Wścieklizna u kota przebiega dużo gwałtowniej niż u psów i niestety zawsze kończy się śmiercią. Z tego względu tak ważne są profilaktyczne szczepienia, które chronią nie tylko nasze zwierzęta, ale i nas samych. Czym jest i jak rozpoznać wściekliznę u kota?

Co to jest wścieklizna?

Wścieklizna jest ostrą chorobą wirusową zwierząt stałocieplnych, w tym także człowieka, powodującą zmiany zapalne w mózgu. Choroba ta ma drastyczny przebieg i niemal całkowitą śmiertelność. Wściekliznę wywołuje wirus należący do rodziny Rhabdoviridae i rodzaju Lyssavirus. Obecnie wścieklizna występuje rzadko u ludzi na terenie Europy, dzięki wprowadzeniu odpowiedniej profilaktyki, w postaci szczepień zwierząt domowych oraz lisów.

Gdzie występuje wścieklizna?

Wścieklizna występuje na całym świecie, z wyjątkiem Antarktyki, Nowej Zelandii, Japonii i niektórych Wysp Kanaryjskich. Mimo dużego postępu w zakresie profilaktyki nadal liczba zgonów u ludzi na całym świecie, spowodowanych zakażeniem wirusem wścieklizny, jest ogromna i wynosi około 26-60 tysięcy rocznie. Wścieklizna może być przenoszona praktycznie przez każde zwierzę stałocieplne.

W Europie głównym rezerwuarem wirusa jest lis rudy, rzadziej jenot, łasica, kuna, borsuk, dzik. W Ameryce Północnej główną rolę w przenoszeniu choroby na człowieka pełnią nietoperze, skunksy, lisy i szopy; w Afryce, Azji i Ameryce Południowej – psy, koty i małpy. Jednak nadal, na całym świecie większość przypadków wścieklizny u ludzi jest spowodowana pogryzieniami przez psy.

Jak dochodzi do zarażenia?

Do zakażenia najczęściej dochodzi w wyniku pogryzienia. Zakażenie możliwe jest również m.in. drogą aerogenną, dospojówkową lub poprzez transplantację narządów. Okres wylęgania się choroby wynosi zazwyczaj 1-3 miesiące, może skrócić się do kilku dni, lub wydłużyć nawet do roku. Z miejsca ukąszenia wirus trafia do komórek mięśni szkieletowych, gdzie ulega namnożeniu i dalej trafia do włókna nerwowego, wzdłuż którego wędruje do rdzenia kręgowego, a następnie do istoty szarej mózgu. Tam intensywnie się namnaża i dalej rozprzestrzenia po całym organizmie, głównie do ślinianek i skóry.  

Wścieklizna u kota – objawy

Objawy wścieklizny u kota zależą od postaci choroby. Klinicznie rozróżnia dwie: postać szałową i postać porażenną. W postaci szałowej rozróżnia się stadium prodromalne. Jak wygląda wścieklizna u kota? Przebieg zaczyna się od zmiany w zachowaniu. Zwierzęta dotychczas płochliwe, zaczynają podchodzić do ludzi, a te dotychczas ufne lub agresywne stają się wycofane, lękliwe, chowają się w ciemne miejsca.

Drugie stadium (szałowe) trwa około 1-7 dni. Chore zwierzęta mogą połykać niejadalne przedmioty (np. kamienie), stają się agresywne w stosunku do innych zwierząt i ludzi. U kotów częściej rozwija się postać szałowa wścieklizny. Ostatnie stadium choroby to postać porażenna, gdzie pojawić się mogą drgawki, śpiączka, porażenie środka oddechowego, porażenie kończyn tylnych, opadnięcie żuchwy i wypadnięcie języka. W końcowej fazie dochodzi do całkowitego porażenia i śmierci. 

Leczenie wścieklizny

Jako że nie ma lekarstwa na wściekliznę, ważne jest, aby każdy odpowiedzialny właściciel regularnie szczepił swoje zwierzę przeciwko tej chorobie. Dobrą wiadomością jest to, że poprzez odpowiednie szczepienia można skutecznie jej zapobiec. Skonsultuj się ze swoim lekarzem weterynarii, aby uzyskać informacje na temat szczepień przeciwko wściekliźnie.

Profilaktyka wścieklizny

Wścieklizna jest nieuleczalną i bardzo niebezpieczną chorobą dla ludzi i zwierząt. Chroniąc własne zwierzęta przed zachorowaniem, chronimy także siebie i swoje środowisko!

Z uwagi na to, że w Polsce głównym rezerwuarem wirusa wścieklizny jest lis rudy, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, na obszarach o największym ryzyku wystąpienia wścieklizny Inspekcja Weterynaryjna prowadzi szczepienia lisów wolno żyjących. Jest to doustna szczepionka, znajdująca się w przynęcie, rozrzucana z samolotu lub wykładana ręcznie. Wykładanie takich szczepionek jest poprzedzane akcją informacyjną.

W Polsce obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie, zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, podlegają psy powyżej 3 miesiąca życia. Sczepienie takie należy powtarzać raz w roku. Koty nie są objęte obowiązkiem szczepienia przeciwko wściekliźnie, jednak szczepienie takie jest zalecane u kotów wychodzących, przynajmniej raz na 2-3 lata.

Wścieklizna jako zoonoza

Choroby odzwierzęce to specjalna grupa chorób zakaźnych, które rozprzestrzeniają się między zwierzętami i ludźmi. Niestety, co roku wiele ludzi i zwierząt na świecie cierpi na choroby odzwierzęce. Zatem walka z nimi jest wspólnym interesem zarówno ludzi, jak i zwierząt. Choroby odzwierzęce rozprzestrzeniają się od zwierząt gospodarskich, ale niektóre choroby mogą być również przenoszone przez nasze zwierzęta domowe – psy i koty. Dlatego higiena, szczepionki i kontrole weterynaryjne są podstawowymi krokami dla odpowiedzialnych właścicieli zwierząt, aby chronić siebie i swoich pupili przed niebezpiecznymi zoonozami. Wścieklizna jest nadal dużym zagrożeniem w Europie.

W ciągu ostatnich 40 lat zaobserwowano ponad 1100 przypadków wścieklizny u nietoperzy w Europie. Większość tych zgłoszeń pochodziła z Danii, Niemiec, Holandii, Francji i Polski. Zakażenia ludzi i innych zwierząt wirusem występującym u nietoperzy wydają się jednak słabo udokumentowane. W 1998 i 2002 r. wykryto wirus wścieklizny u owcy w Niemczech, zaś w latach 2003 i 2007 u kotów we Francji. Wirusa wykazano także u kuny domowej (Martes foina) w Niemczech.

W latach 2012 i 2014 zgłoszono sześć przypadków wścieklizny u ludzi. Natomiast w dwóch kolejnych latach – 2015 i 2016 roku nie zgłoszono żadnego przypadku wścieklizny u człowieka na terenie Unii Europejskiej. Miejmy nadzieje, że ten pozytywny bilans będzie się utrzymywał nadal.

Światowy Dzień Wścieklizny

28 września to Światowy Dzień Wścieklizny, który został ustanowiony w celu podniesienia świadomości na temat zapobiegania wściekliźnie i podkreślenia dużego postępu w pokonywaniu tej przerażającej choroby. Ten dzień upamiętnia rocznicę śmierci Ludwika Pasteura (1895), francuskiego chemika i mikrobiologa, który opracował pierwszą ludzką szczepionkę przeciwko wściekliźnie.

Wścieklizna jest budzącą lęk chorobą odzwierzęcą, przenoszoną przez ślinę zainfekowanego zwierzęcia. Rozwojowi choroby u ludzi można zapobiec po zakażeniu, poprzez odpowiednie leczenie rozpoczęte zaraz po ekspozycji na patogen. W przypadku braku szybkiego szczepienia choroba u ludzi prawie zawsze kończy się śmiercią. Wścieklizna ma jeden z najwyższych wskaźników śmiertelności spośród wszystkich chorób. U psów niestety nie ma skutecznego leczenia przeciwko wściekliźnie. Jedynym sposobem skutecznej ochrony jest regularne szczepienie.

Jak rozpoznać wściekliznę u kota – podsumowanie

Jeśli masz wychodzącego kota, pamiętaj o regularnych szczepieniach przeciwko chorobom zakaźnym, w tym o szczepieniu przeciwko wściekliźnie. Ciekawskie koty niestety mogą mieć bliski kontakt z dzikimi zwierzętami, zarażonymi wirusem wścieklizny. Z braku skutecznego leczenia tej niebezpiecznej choroby u zwierząt, warto chronić swojego kota regularnie.

Dzięki szczepieniom przeciwko wściekliźnie przyczynimy się do ochrony zdrowia nie tylko swojego kota, ale także weźmiemy udział w zwalczaniu tej groźnej choroby i może wreszcie uda się doprowadzić do sytuacji, kiedy Polska będzie krajem wolnym od wścieklizny. Nie należy zapominać, jak niebezpieczną chorobą jest wścieklizna. Objawy u kota są wyraziste i bardzo często nie pozostawiają złudzeń, więc gdy zauważysz coś niepokojącego – jak najszybciej udaj się do lekarza weterynarii na konsultację.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print