Mimo, że zapalenie uszu najczęściej kojarzy nam się z psami o długich i zwisających uszach, równie dobrze przypadłość ta może dotyczyć naszych kotów. Zapalenie uszu u kota występuje znacznie rzadziej niż u psa, jednak nie powinniśmy bagatelizować tego problemu, ponieważ nieleczona choroba może doprowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jak zbudowane jest kocie ucho? Jakie są najczęstsze przyczyny i jak rozpoznać zapalenie ucha u kota? Jak leczyć zapalenie ucha? Kiedy zgłosić się do lekarza weterynarii? Tego wszystkiego dowiecie się z poniższego artykułu.
- 1. Jak zbudowane jest ucho u kota?
- 2. Jakie są przyczyny zapalenia ucha zewnętrznego u kotów?
- 3. Zapalenie ucha u kota – objawy
- 4. Zapalenie ucha u kota – najczęstsze przyczyny
- 5. Zapalenie ucha u kota – jaki antybiotyk wybrać i jak leczyć?
- 6. Jakie mogą być konsekwencje nieleczonej choroby uszu u kotów?
Jak zbudowane jest ucho u kota?
Kocie ucho dzieli się na trzy główne części: ucho zewnętrzne, ucho środkowe i ucho wewnętrzne. Małżowina uszna stanowi zewnętrzną część ucha. Zbudowana jest z chrząstki pokrytej obficie unaczynioną skórą. Przewód słuchowy rozpoczyna się w rejonie ślimaka małżowiny. Początkowo biegnie w dół, następnie zmienia kierunek na poziomy. Znajdują się w nim naskórek, włosy oraz gruczoły produkujące woskowinę.
Na końcu przewodu słuchowego zewnętrznego znajduje się błona bębenkowa, stanowiąca granicę ucha zewnętrznego. Kostną część ucha środkowego określa się mianem jamy bębenkowej. Ma ona dwie komory, u kotów oddzielone przegrodą. Większa część pełni rolę wzmacniacza akustycznego. W środkowej części znajdują się kosteczki (młoteczek, kowadełko i strzemiączko) odpowiedzialne na bezpośrednie przewodzenie dźwięku z błony bębenkowej do otworu przedsionkowego, znajdującego się przy wejściu do ucha wewnętrznego. Narząd przedsionkowy znajduje się w uchu wewnętrznym. Jego funkcja to przetwarzanie sygnałów dźwiękowych na impulsy nerwowe.
Jakie są przyczyny zapalenia ucha zewnętrznego u kotów?
Zapalenie ucha zewnętrznego może być powodowane wieloma czynnikami. Możemy podzielić je na czynniki pierwotne, predysponujące i podtrzymujące. Czynniki pierwotne to takie, które bezpośrednio przyczyniają się do powstania stanu zapalnego przewodu słuchowego: pasożyty zewnętrzne, ciała obce, zaburzenia rogowacenia, choroby autoimmunologiczne, reakcje kontaktowe na środki do czyszczenia uszu i leki.
Czynniki predysponujące modyfikują mikro środowisko zewnętrznego przewodu słuchowego, czyli sprzyjają pojawieniu się zapalenia: kształt ucha, nowotwory ucha lub polipy zamykające przewód słuchowy, błędy w leczeniu i stosowaniu leków, temperatura i wilgotność środowiska, tryb życia.
Czynniki podtrzymujące: pojawiają się w obrębie zewnętrznego przewodu słuchowego na skutek działania czynników pierwotnych i predysponujących. Zaostrzają one proces zapalny i nie dopuszczają do wyleczenia: nadmierny wzrost mikroflory, zapalenie ucha środkowego, postępujące zmiany w naskórku wyściełającym przewód słuchowy.
Zapalenie ucha u kota – objawy
Do najczęstszych objawów należą:
- Potrząsanie głową – kot czując dyskomfort, potrząsa głową, czasami przekrzywia głowę w stronę ucha, objętego procesem zapalnym.
- Drapanie się. Koty czując dyskomfort, często drapią się po uszach. Drapanie może być tak intensywne, że zwierzę doprowadza do samookaleczeń – pojawia się uszkodzenie naskórka, krew, czyli idealna brama wejścia dla kolejnych drobnoustrojów. Stąd intensywne drapanie się może doprowadzić do wtórnych infekcji.
- Ból ucha u kota. Zapalenie ucha bardzo często bywa bolesne – ucho może być czerwone, gorące i bardzo wrażliwe na dotyk.
- Nieprzyjemny zapach z ucha. Zapalenie ucha u kota może mieć różne przyczyny. Zdarza się, że przy zapaleniu wywołanym przez drożdżaki czy bakterie, ucho zaczyna bardzo nieprzyjemnie pachnieć.
- Nadmierna wydzielina z ucha. Zdrowe ucho kota jest koloru bladoróżowego, może zawierać niewielką ilość woszczyny, jest suche, niebolesne przy dotykaniu i ma mało intensywny zapach (jednak każde kocie ucho pachnie). Jeśli zauważymy u naszego kota nadmierną ilość wydzieliny, może to być pierwszy objaw pojawiającego się zapalenia.
Jeśli zauważymy wymienione tutaj objawy u naszego kota, należy szybko zgłosić się do lekarza weterynarii. Jeśli zauważymy ciało obce w uchu naszego kota, nie usuwajmy go na własną rękę, ponieważ przypadkiem możemy wepchnąć je głębiej i spowodować dużo większe problemy. Nie zwlekajmy z wizytą u specjalisty, ponieważ nieleczone zapalenie ucha może doprowadzić do bardzo silnego bólu i dyskomfortu naszego pupila.
Zapalenie ucha u kota – najczęstsze przyczyny
Jedną z najczęstszych przyczyn są ciała obce, czyli np. źdźbła traw, które są dobrze widoczne w badaniu otoskopowym. Zarażenie świerzbowcem usznym jest bardzo charakterystyczne i objawia się obfitym występowaniem suchej, ciemnobrązowej wydzieliny i różnym stopniem nasilenia zmian zapalnych. Szczególnie często występuje u małych kociąt.
Inną przyczyną są zakażenia bakteryjne – zakażenia na tle Staphylococcus, Streptococcus i Proteus są częste i charakteryzują się występowaniem jasnożółtej wydzieliny. Bakterie z rodzaju Pseudomonas często stwierdza się w przypadku bardzo bolesnego zapalenia z jednoczesnym występowaniem zmian nadżerkowych i wrzodziejących oraz wydzieliny o nieprzyjemnej woni i zabarwieniu od jasnożółtej do zielonego. Zakażenia na tle drożdżaków – zakażenia takie, najczęściej na tle Malassezia, charakteryzują się obecnością ciemnej, woskowatej woszczyny. U kotów zakażenie przebiega jako przewlekłe ropne zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego z niewielką ilością wysięku.
Przed wizytą w gabinecie weterynaryjnym nie czyśmy ucha naszego kota, po to, aby lekarz weterynarii mógł pobrać materiał do badań. Lekarz obejrzy dokładnie ucho i kanał słuchowy za pomocą otoskopu, pobierze wymaz (na podstawie wydzieliny można pod mikroskopem odróżnić zapalenie bakteryjne od grzybiczego), sprawdzi czy nie ma obecnych pasożytów, czy ciała obcego. Wyczyści dokładnie uszy oraz dobierze odpowiednie leczenie. Czasami zapalenie uszu u kota jest objawem innej choroby, np. alergii, należy wtedy leczyć chorobę pierwotną.
Zapalenie ucha u kota – jaki antybiotyk wybrać i jak leczyć?
Leczenie ucha zależy tak naprawdę od przyczyny, dlatego istotne jest wykonanie odpowiednich badań cytologicznych. Najlepiej jest pobrać materiał z ucha, umieścić go na szkiełku, odpowiednio zabarwić i oglądać preparat cytologiczny pod mikroskopem. Jeśli podejrzewamy świerzb uszny możemy pobrać materiał na szkiełko, dodać kroplę parafiny i tak przygotowany preparat oglądać pod mikroskopem. Jeśli obecne są te pasożyty widać ich intensywny ruch. Jeśli przyczyną jest świerzb uszny należy zastosować miejscowe środki przeciwpasożytnicze. Są to preparaty podawane bezpośrednio do ucha oraz preparaty stosowane w postaci spot-on do wylania na kark.
Ważna jest także codzienna toaleta ucha. Mimo, że często wystarczy jednokrotne podanie preparatu spot on, to ciemna wydzielina w uchu może jeszcze gromadzić się nawet do miesiąca. Należy ją delikatnie usuwać. Jeśli przyczyną jest ciało obce, należy je oczywiście usunąć. Jeśli zapalenie ucha u kota wywołane jest przez drożdżaki należy stosować miejscowo preparaty zawierające kwas octowy lub borowy. Składniki te stwarzają niekorzystne warunki dla drożdżaków. W tym przypadku nie ma konieczności stosowania miejscowo antybiotyków.
Jeśli zapalenie ucha wywołane jest przez bakterie, należy zastosować miejscowo antybiotyki. Czasem zapalenie ucha może być mieszane – wywołane bakteriami i drożdżakami, wtedy należy zastosować preparaty antygrzybiczne i antybakteryjne. Czasami przy bardzo bolesnym zapaleniu ucha możemy zastosować ogólnie leki przeciwbólowo-przeciwzapalne.
Jako prewencyjne działania na zapalenie ucha u kota, domowe sposoby będą wystarczające – przede wszystkim dbajmy o higienę u naszego pupila. Pamiętajmy także o przycięciu kocich pazurków, szczególnie w tylnych łapach. Koty drapiąc się, mogą doprowadzić do samouszkodzeń i pogorszyć stan zapalny poprzez pojawienie się wtórnych infekcji bakteryjnych.
Jakie mogą być konsekwencje nieleczonej choroby uszu u kotów?
Przewlekłe zmiany mogą prowadzić do głębokiego zapalenia skóry i w efekcie trwałego zwężenia światła kanału słuchowego i pogłębienia problemu. W przypadku, gdy stwierdzono zapalenie ucha u kota, konieczne jest znalezienie pierwotnej przyczyny, odpowiednie leczenie i postępowanie ograniczające nawroty choroby. W zaawansowanych przypadkach nieleczone zapalenie ucha zewnętrznego może spowodować zapalenie ucha środkowego u kota.
Dlatego tak istotne jest obserwowanie swojego pupila i w razie jakichkolwiek podejrzeń zapalenia ucha konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii. w domu jest odpowiednia dla nas, to prawdopodobnie będzie też odpowiednia dla naszego psa.
Witam, mój kotek skończył 15 lat i co trochę ma zapalenie ucha środkowego. Wydałam już mnóstwo pieniędzy na leczenie, ale zapalenie powraca, wetka proponuje usunięcie ucha środkowego. Co mi radzicie?
Dzień dobry, najlepiej jest zapobiegać temu problemowi. Przyczyny zapalenia ucha środkowego mogą być różne, od pasożytów, przez choroby autoimmunologiczne, po nieczyszczenie uszu. Polecamy skonsultować się z innym lekarzem weterynarii, który zacznie leczenie od znalezienia przyczyny problemu.
Kotka 8 lat, schroniskowa, kastratka. Problemy z chodzeniem, dziwne nieskoordynowane ruchy, przewraca się pokłada, chodzi w kółko. Były 2 takie nagłe epizody. Czy to mogą być objawy zapalenia ucha środkowego, czy już guz mózgu przesądzony? Dodam, że kot się po uszach nie drapie, nie ma wycieku. Chcę wiedzieć, czy ktoś miał taki przypadek i czy są podstawy, aby sądzić że to zapalenie ucha. Żaden wymaz z ucha nie został pobrany. Czy ktoś wie, jaka powinna być kolejność diagnozowania przy problemach z koordynacją, jakie opisałam? Była badana, dziwi mnie taka rozbieżność pomiędzy zapaleniem ucha, a ewentualnym guzem. Naprawdę nie sposób tego określić przez badanie palpacyjne i szczegółowe badania krwi?
Witam i jaka była przyczyna moja kotka 1 rok właśnie nagle ma takie objawy wcześniej nie były zauważalne
Nie wiem co robić
Może być parę powodów. Po pierwsze przebyty udar, ale jedli nie ma paraliżu oto to może bardziej prawdopodobny jest zespół przedsionkowy, który może być spowodowany właśnie zapaleniem ucha środkowego, tak było w przypadku mojego kota. Mogą być też inne przyczyny, w tym guzy, polipy i inne najgorsze rzeczy.
Najlepsze byłoby prześwietlenie. Jeśli coś nie tak z uchem środkowym to prawdopodobnie trzebaby parę tygodni podawać antybiotyki.
U mnie kot, który jest już za TM, był z tymi samymi objawami, żadne leczenia nie dało rezultatu, wydane kilka tysięcy i przyjaciela nie ma.
Podejrzewam, że był to FIP. W Pl uznany za chorobę nieuleczalną. Diagnozy można dokonać jedynie poprzez rezonans.
Witam! Przy czyszczeniu uszu przez weterynarza Lamia (4 lata) zawyła i naprychała, wyrwała sie z wacikiem w uchu, ale weterka wyciągnęła wacik przerywając całą kosmetykę, już po południu zauważyłam objawy potrząsania głową, to ucho ma ciągle płaskie i nie daje sie tam dotknąć, co mogło sie stać…???
Oj…. Nie czekaj. Jedz jeszcze raz i to zweryfikuje pani jeszcze raz… Czy aby na pewno nic nie zostało…
Dzień Dobry,
mamy kocura – kastrata o imieniu „Klakier”. Został przygarnięty 11 lat temu. Jego wiek został określony przez weterynarza na 15 lat. Kot wychodzący, załatwia się na dworze. Śpi w domu. Odżywia się karmą mokrą ( mięso, ryba, wątróbka) i suchą różnych rodzajów. Waży 8,2 kg. Jest duży na wysokich łapkach, nie wygląda aby miał problem z nadwagą.
Od jakiegoś czasu charakterystycznie potrząsa łebkiem, co prawdopodobnie wskazuje na problem z uszami.
Nie daje sobie zrobić cokolwiek przy lewym uchu.
Na podstawie Pani informacji, doszliśmy do wniosku, że musimy jak najszybciej pojechać z nim do lecznicy weterynaryjnej, aby zbadać jego uszy.
Dziękujemy i Pozdrawiamy,
Władysław i Jagoda ze Szczecina.