Zespół Cushinga u psa – czym jest i jak go leczyć?

Zarówno niedobór jak i nadmiar pewnych hormonów może powodować powstawanie różnorodnych zaburzeń czy chorób. Przykładem takich zaburzeń u psów może być niedoczynność tarczycy, zależne od niedoboru estrogenów nietrzymanie moczu, nadczynność kory nadnerczy (zespół Cushinga) u psa, czy cukrzyca. W tym artykule postaram się przybliżyć jednostkę chorobową o tajemniczej nazwie – zespół Cushinga.

zespół cushinga u psa

Co to jest zespół Cushinga?

Hormony są związkami chemicznymi, wydzielanymi do krwi lub limfy przez tzw. gruczoły dokrewne. Funkcjonowanie gruczołów dokrewnych można porównać do kierowcy, który podczas jazdy po mieście, aby utrzymać względnie stałą prędkość, musi na zmianę hamować i przyspieszać. Podobnie jest z gruczołami, które dzięki wydzielaniu hormonów albo spowalniają pracę narządów, albo pobudzają je do działania.

W organizmach ssaków o wielu funkcjach regulowanych hormonalnie decyduje centrum dowodzenia, czyli przysadka mózgowa, kontrolowana przez podwzgórze (oba narządy znajdują się w mózgu). Podwzgórze kontroluje czy ilość hormonów jest wystarczająca. Jeśli któregoś brakuje, wydaje rozkaz przysadce, by zaczęła wydzielać hormon stymulujący, który pobudzi konkretny gruczoł do wzmożonej pracy. Jeżeli czegoś jest za dużo, podwzgórze mówi STOP. Wszystko oczywiście przebiega na drodze chemicznych reakcji.

Zespół Cushinga, czyli nadczynność kory nadnerczy jest jedną z najczęściej rozpoznawanych chorób endokrynologicznych u psów. Występuje najczęściej u psów w starszym i średnim wieku. Podczas tej choroby wytwarzana jest nadmierna ilość kortyzolu, hormonu, który bierze udział w regulowaniu metabolizmu. Nadmiar tego hormonu może mieć szkodliwy wpływ na szereg narządów i zaburzać regulację całego organizmu. Kortyzol produkowany jest przez nadnercza. Hormon ACTH kontroluje jego produkcję oraz uwalnianie z nadnerczy. ACTH produkowane jest przez przysadkę mózgową.

zespół cushinga

Rodzaje nadczynności kory nadnerczy

Zespół Cushinga może pojawić się jatrogennie lub spontanicznie. Przypadki jatrogenne są skutkiem przewlekłego podawania glikokortykosteroidów. Przypadki spontaniczne spowodowane są nadmierną produkcją glikokortykosteroidów przez nadnercza.

Nadczynność kory nadnerczy możemy podzielić na przysadkową i nadnerczową. Przyczyną większości przypadków zespołu Cushinga jest nadmierne wydzielanie ACTH przez zmianę zlokalizowaną w przysadce mózgowej. Prowadzi to do rozrostu kory nadnerczy i zwiększonego wydzielania glikokorytkosteroidów. Rzadziej nadczynność kory nadnerczy wywoływana jest przez zmiany zlokalizowane w samej korze nadnerczy.

U jakiego psa występuje zespół Cushinga?

Nadczynność kory nadnerczy może występować u każdego psa, zauważalne są jednak pewne predylekcje rasowe. Częściej choroba ta może pojawić się u pudli, jamników, terierów (Yorkshire Terrier, Jack Russell Terrier, Staffordshire Bulterier, Foksterier), owczarków niemieckich, labradorów, bokserów i boston terierów. Około 55-65 % przypadków stanowią samice.

zespół cushinga u psa objawy

Zespół Cushinga u psa – objawy

Objawy zespołu Cushinga mogą być bardzo różne. Do najczęstszych należą:

  • polidypsja (zwiększone pragnienie),
  • poliuria (zwiększona ilość oddawania moczu),
  • zwiększony apetyt,
  • dyszenie,
  • powiększenie obrysu brzucha (charakterystyczna sylwetka tzw. „beczka na zapałkach”, spowodowana powiększeniem wątroby, gromadzeniem się tłuszczu w obrębie jamy brzusznej i zanikami mięśniowymi dotyczącymi kończyn),
  • wyłysienia,
  • osłabienie mięśni,
  • nadciśnienie,
  • apatia,
  • hiperpigmentacja,
  • słaby odrost włosów,
  • kalcynoza skórna (odkładanie się w skórze i tkance podskórnej nierozpuszczalnych soli wapnia),
  • trudności w gojeniu ran,
  • popuszczanie moczu,
  • cukrzyca.

Mogą pojawić się także objawy neurologiczne, takie jak paraliż części pyska, sztywność kończyn, problemy z poruszaniem się, otępienie, błądzenie, kręcenie się w kółko, zmiany zachowania, zespół Hornera, napady drgawkowe.

Przeczytaj także: Choroby serca u psa – objawy i leczenie

Zespół Cushinga u psa – rozpoznanie

Oprócz objawów wymienionych wyżej w zespole Cushinga pojawiają się charakterystyczne odchylenia w badaniach morfologicznych i biochemicznych krwi oraz moczu. W badaniu morfologicznym wyniki mogą przedstawiać się następująco: podniesiony poziom leukocytów, obniżony poziom limfocytów, obniżona ilość eozynofilii, podniesiony poziom trombocytów. W badaniu biochemicznym podnosi się dosyć znacznie poziom fosfatazy zasadowej, aminotransferazy alaninowej, poziom cholesterolu, triglicerydów oraz glukozy. W moczu może pojawić się białko i cechy zakażenia dróg moczowych.

Aby potwierdzić nadczynność kory nadnerczy, wykonuje się szereg testów potwierdzających lub wykluczających tę chorobę. Najważniejsze są trzy:

zespół cushinga objawy

Test hamowania niską dawką deksametazonu

Oceniamy tutaj oś przysadkowo-nadnerczową, która w przypadku zespołu Cushinga jest nieprawidłowo oporna na stymulację sterydami egzogennymi. Zaletą tego testu jest fakt, że możemy zróżnicować przyczynę, czyli określić, czy mamy do czynienia z przysadkową, czy nadnerczową postacią choroby. Test ten polega na oznaczeniu poziomu kortyzolu przed i po iniekcji glikokortykosteroidu. Normalną odpowiedzią organizmu na podanie sterydu jest spadek poziomu kortyzolu w ciągu kilku godzin. To badanie angażuje pacjenta na długi okres czasu – pobiera się krew, podaje się dożylnie deksametazon, a kolejne pobieranie krwi następuje po 4 i 8 godzinach od podania sterydu.

Test stymulacji ACTH

Polega na oznaczaniu u psa poziomu kortyzolu przed i po stymulacji nadnerczy iniekcją ACTH. Pierwsze pobranie krwi w celu ustalenia podstawowego poziomu kortyzolu. Iniekcja ACTH domięśniowo lub dożylnie w dawce 0,25 mg. Drugie pobranie krwi po godzinie od iniekcji i określenie poziomu kortyzolu po stymulacji ACTH.

Stosunek kortyzolu do kreatyniny w moczu

Psy z zespołem Cushinga mają podwyższony poziom kortyzolu we krwi oraz wydalają jego większe ilości wraz z moczem. Właściciel zbiera przez kolejne dwa dni poranną próbkę moczu i przechowuje ją w lodówce. Następnie oblicza się stosunek wolnego kortyzolu nerkowego do kreatyniny.

zespół cushinga pies

Zespół Cushinga – pies i jego leczenie

Leczenie nadczynności kory nadnerczy może być chirurgiczne (usunięcie nadnerczy lub przezklinowe usunięcie przysadki), można przeprowadzać także naświetlania lub leczenie farmakologiczne. Biorąc pod uwagę fakt, że dwie pierwsze metody są dość inwazyjne i ryzykowne, zostaje nam leczenie farmakologiczne. Po wdrożeniu leczenia bardzo istotna jest rola właściciela, aby zwracał uwagę na takie objawy u swojego psa jak: pragnienie, apetyt, aktywność, samopoczucie. Jeśli właściciel zauważy jakieś niepokojące objawy, od razu powinien skontaktować się z lekarzem.

Monitorowanie

Bardzo ważne jest monitorowanie chorego zwierzęcia w celu dobrania odpowiedniej dawki leku. Po wdrożeniu leczenia kontrola powinna nastąpić po 10 dniach, 4 tygodniach, 12 tygodniach i potem co 3 miesiące. Monitorowanie jest bardzo ważne, ponieważ często zdarza się, że pies będzie wymagał niższych dawek leku z biegiem czasu.

Co mogę zrobić w domu, jeśli mój pies cierpi na nadczynność kory nadnerczy?

Oprócz regularnego monitorowania krwi, o którym wspomniałam wyżej oraz wnikliwego obserwowania objawów swojego psa, ważna jest także odpowiednia dieta. Psy z nadczynnością kory nadnerczy cierpią często na problemy dermatologiczne. Powinny one otrzymywać pokarm bogaty w wyższe stężenia kwasów tłuszczowych omega 3 i 6. Ważne są także odpowiednie szampony przeznaczone do pielęgnacji problematycznej skóry.

Zespół Cushinga u psa jest bardzo poważną chorobą, nieleczona może szybko doprowadzić do śmierci. Może ona wynikać z komplikacji wynikających z cukrzycy, nadciśnienia układowego, zapalenia trzustki, kamicy moczowej i choroby zatorowo-zakrzepowej płuc. Pamiętaj, żeby zawsze bardzo uważnie obserwować swojego psa. Jeśli zauważysz jakieś niepokojące, wskazujące na zespół Cushinga objawy, zawsze skonsultuj się z lekarzem weterynarii.

Absolwentka Ochrony Środowiska Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2000-2005), tytuł magistra otrzymała, broniąc pracy na temat występowania i ekologii dzięciołów, a także Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie (2005-2011), z roczną wymianą na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. Weganka, interesuje się przyrodą, entomologią, ornitologią, dermatologią i żywieniem psów i kotów. Prywatnie właścicielka energicznego kundelka – Zorki.
Oceń ten artykuł
Czy ten artykuł był pomocny?
Przetwarzanie...

Dziękujemy za opinię!
Będziemy zadowoleni, jeżeli powiesz nam czemu nie spodobał Ci się ten artykuł

Napisany w Blog o psach - na temat każdego psa, Zdrowie i pielęgnacja psów
Popularne wpisy
12 komentarzy do “Zespół Cushinga u psa – czym jest i jak go leczyć?
  • Avatar

    Moja sunia mimi ma zespół kuszinga , najpierw otrzymywała 1 t dziennie ale była apatyczna , nie chciała jeść od 15go dnia podawania vetorylu dawkę weterynarz zmienił co drugi dzień , zauważyłam ze teraz obecnie jest po 42 tabl vetorylu i kiedy tylko jest podekscytowana i ktoś przyjdzie do domu to niestety ma kłopoty z chodzeniem po jakimś czasie jak się uspokoi to chodzi w miarę sprawnie , czy może mi fachowa bądź doświadczona osoba coś powiedzieć na temat co mam robić aby jej pomoc bo jestem w kropce i b się martwię .Mimi ma 14,5 roku

  • Avatar
    Joanna pisze:

    Mój piesek shitzu 12 lat ze stwierdzona chorobą Cushinga zaczął przyjmować vetyrol i po 3 dobie , dostał padaczki. Musiałam odstawić vetyrol a nadmieniam, że to była dawka 10 mg, Vet poradził żeby na miesiac dać spokój a wrócić ze zmniejszoną dawka , też będę dzielić, nie wiem czy się uda, żal mi pieska , mocno łysieje

  • Avatar

    Bardzo mnie ten artykuł wystraszył. Mój pies ( jamnik suczka ).
    W badaniu krwi stwierdzono nadmiar kortyzonu . Sonia ma 12 lat. Jest ruchliwa , wskakuje na foltele, kanapy, chodzi po schodach. Jest jednak gruba . Nie miała nigdy piesków. Zaproponowano mi leczenie
    hormonalne po 360,-zł miesięcznie. Ja chcę ją leczyć, ale czy tak po jednym badaniu krwi można wdrożyć leczenie hormonalne, które ma trwać 3 miesiące. Bardzo proszę o kontakt i odpowiedź na moje wątpliwości .

    • Avatar

      Nie wiem czy stwierdzono zespół Cushinga u twojej Sonieczki, u mojej Juli też lat 12-jamnik stwierdzono jednoznacznie zespół Cushinga. Koszt leczenia bardzo wysoki (pomijam badania kontrolne krwi + badania diagnozy choroby) .Miesięcznie to ok.420 zł ( może się zmienić w dół lub w górę w zależności od dawki leku), leczenie praktycznie dożywotnio. Zaobserwój inne zmiany u psiaka przede wszystkim nadmierne picie i siusanie. Może warto wykonać jeszcze inne badanie krwi (Juleczka jednego dnia miała pobieraną krew 3-ktotnie z podajem dożylnie deksametazon, a kolejne pobieranie krwi następuje po 4 i 8 godzinach od podania sterydu.

      • Avatar

        koszt ok 420,00 zł to koszt samych leków? czy to koszt leków plus badań, które trzeba robić w trakcie przyjmowania leków? My też mamy podejrzenie choroby Cushinga.

          • Avatar

            Trzymam kciuki, żeby się udało znaleźć taką aptekę. Z doświadczenia wiem, że Vetorylu raczej nie chcą dzielić. Mój pies od trzech lat jest na dawce 30 mg. Początkowo sama dzieliłam 60, ale jest to bardzo trudne i żmudne, więc ostatecznie poprzestałam na fabrycznej 30. Drogo, to prawda, ale warto.

        • Avatar
          Aleksandra Dabrowska pisze:

          Niestety to drogie leczenie..u mojej suczki dawka wzrosła o 10 mg i co za tym koszty leku …ale Vet znalazł mi Vetoryl dawka 120 mg ..za 600 zł co przy dawcę 40 mg daje kuracje na 3 Mc za 200 zł …tylko trzeba znaleźć aptekę która podzieli lek

    • Avatar

      Moja,sunia 12 lat,cukrzyca od 4 miesiecy ,podaje 2x insuline .test hamow.dexametazonem neg, współczynnik kort/kreat neg .wykonywane 4x co miesiąca ACTH podwyższony .i co dalej ?czy podejrzewać dalej Cushinga.?nie mozemy ustabilizować poziomu cukru…

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.