Jaszczurka z Komodo – co warto wiedzieć o największej jaszczurce świata?

Jaszczurki to niewielkie zwierzątka, które zazwyczaj można spotkać podczas wakacyjnych wędrówek w ciepłe, słoneczne dni. Mogą przyjmować różne kolory i najczęściej zdradzają swoje położenie wtedy, kiedy uciekają przed nami w popłochu w wysoką trawę lub krzaki. Jaszczurka z Komodo jednak nie ucieka, ponieważ to wszystkie ssaki uciekają przed nią. Co warto wiedzieć o największej jaszczurce na świecie varanus komodoensis? Jaki jest waran z Komodo?

Waran z Komodo, bo taką nazwę przyjmuje ten gatunek jaszczurki, słynie przede wszystkim ze swoich rozmiarów. Dorosłe osobniki waranów z Komodo mogą przyjmować długość nawet 3 metrów, stąd też nierzadko o waranach z Komodo mówi się, że bardziej przypominają smoki, niż jaszczurki i są nazywane smokiem z Komodo. Inne skojarzenia wskazują na erę dinozaurów, a wszystko dzięki skórze pokrytej grubymi łuskami, jaką ma waran z Komodo.

Wielkość warana z Komodo to nie tylko jego znak rozpoznawczy, ale również cecha, dzięki której waran z Komodo zyskuje przewagę nad wieloma ssakami, również tymi, które są znacznie większe od niego. Największa jaszczurka tak bardzo odbiega w rozmiarach od tej, którą znamy z życia codziennego, że trudno nawet traktować te dwa okazy w jednej kategorii.

Jednak budowa, styl życia oraz inne zachowania sprawiają, że waran z Komodo zaliczany jest do rodziny jaszczurowatych.

Jaszczurka z Komodo czy może z Australii?  

Czy istnieje możliwość, aby największa jaszczurka na świecie, czyli waran z Komodo, miała wiele wspólnego z dinozaurami, które żyły oko 200 mln lat temu? Niestety trudno szukać bezpośredniego pokrewieństwa z dinozaurami, gdyż waran z Komodo jako gatunek wyodrębnił się w środowisku zaledwie 5 mln lat temu. Nie oznacza to jednak, że jego budowa nie może przypominać budowy zwierząt z ery dinozaurów.

Skąd dokładnie pochodzą te imponujące i groźne dla zwierząt oraz ludzi smoki – varanus komodoensis? Ich pierwotne miejsce zamieszkania to najprawdopodobniej Australia, a nie wyspy Archipelagu Sundajskiego, jak przyjęło się powszechnie uważać. Dzisiaj owszem, warany z Komodo można spotkać w naturalnym środowisku przede wszystkim właśnie na tym archipelagu, w tym między innymi na wyspie Komodo, skąd warab z Komodo wziął swoją nazwę. Dotarły tam jednak, przemieszczając się z Australii, około 3-4 milionów lat temu.

W jakim środowisku występują warany z Komodo? Waran z Komodo do życia potrzebuje tego, co inne rodzaje jaszczurek, a więc sporo słońca, w którym lubi się wygrzewać, piaszczystego podłoża oraz miejsca, w którym może się schronić, a raczej, w którym może odpocząć po polowaniu na inne, zazwyczaj mniejsze gatunki.

Jaszczurka z wyspy Komodo potrafi zapolować niemal na każde zwierzę średniej wielkości, choć zdarzają się również ataki na tak wielką zwierzynę jak na przykład jeleń.

Największa jaszczurka o zabójczej efektywności

W jaki sposób waran z Komodo jest tak skuteczny? Największa jaszczurka świata, waran z Komodo, cechuje się dużą siłą i sporą zwinnością, jak na swoje rozmiary. Jest również w stanie podążać za ofiarą przez kilka godzin, czekając aż ta sama padnie, co ma miejsce w niedługim czasie od zaledwie jednego ugryzienia warana.

Jak to się dzieje, że jedno ugryzienie tej jaszczurki jest zabójcze dla ofiary o często dosyć imponujących gabarytach? Sekretem jest to, co warany z Komodo przekazują swojej ofierze podczas jednego ugryzienia. Są to drobnoustroje i bakterie, które gnieżdżą się w ślinie warana z Komodo.

W efekcie po ugryzieniu dochodzi do szybkiego i niezwykle skutecznego zakażenia krwi ofiary, której pozostaje zazwyczaj kilka godzin życia. Dlatego właśnie często mówi się, że smoki, czyli warany  z Komodo to jadowite zwierzęta, które nie znają litości dla swojej ofiary.

Bezlitosna jaszczurka z wyspy Komodo 

Co ciekawe, warany z Komodo nie są jedynym przykładem jadowitych jaszczurek. Wśród 500 gatunków, około jedna piąta jaszczurek uznawana jest za posiadacza jadowitej trucizny. To, co jednak ma duże znaczenie dla skuteczności i efektów zatrucia, to oczywiście rozmiar jaszczurek z Komodo. Ilość trucizny pozwala na szybkie zatrucie organizmu sporej wielkości zwierzyny. Dlatego też warany z Komodo polują nie tylko na ssaki o mniejszych rozmiarach, ale także na wspomniane większe zwierzęta, które znacznie przewyższają je swoim rozmiarem.

Zdarza się również, że waran z Komodo atakuje osobniki swojego gatunku, na przykład w walce o teren. Zanotowano również przypadki, w których waran z Komodo zaatakował człowieka, dlatego zwierzęta te uznane są za niebezpieczne i powinno unikać się ich w czasie samotnych przechadzek po terenie, na którym występują.

Co ciekawe, waran z Komodo jest również padlinożercą, żywi się więc martwymi szczątkami zwierząt. Warany z Komodo mają przy tym znakomity węch, który pozwala im wyczuć padlinę nawet z odległości 10 kilometrów.

Największa jaszczurka świata skrywa wiele fascynujących faktów

Jak wygląda codzienne życie tych fascynujących jaszczurek? Bardzo podobnie do innych gatunków z tej samej rodziny. Warany uwielbiają wygrzewać się w słońcu, żyją stadnie, a długość ich życia to od 30 do 50 lat. Dorosłość i gotowość do rozmnażania waran z Komodo osiąga jednak dopiero w wieku 10 lat.

Waran z Komodo słynie z tego, że nie jest zbyt opiekuńczym rodzicem. Po wykluciu się potomstwa nierzadko pozostawiają je na łaskę lub niełaskę losu, doglądając go w przerwach między polowaniem. Stąd też zdarzają się przejawy kanibalizmu w tym gatunku, kiedy to starsze osobniki atakują młodsze i bezbronne warany z Komodo pozostawione bez opieki rodzica.

To, co jednak najbardziej zaskakujące wśród tego gatunku to fakt, że największa jaszczurka, czyli waran z Komodo nie potrzebuje męskiego osobnika do cyklu rozmnażania. Kilkanaście lat temu naukowcy w końcu zbadali tę zagadkę i ogłosili, że samice waranów z Komodo mają zdolność dzieworództwa, czyli rozmnażania się poprzez partenogenezę, która nie wymaga obecności męskich komórek rozrodczych.  

Jak widać, waran z Komodo kryje wiele fascynujących ciekawostek. Warany to potężne i bardzo niebezpieczne jaszczurki, które dzięki zabójczemu jadowi i sposobie polowania na ofiarę w zasadzie nie spotykają zbyt wielu zagrożeń w naturalnym środowisku. Same są jednak zagrożeniem dla okolicznych ssaków, dlatego lepiej być czujnym, kiedy plądruje się niezbadane zakątki Archipelagu Sundajskiego i wyspy Komodo.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print