Owczarek środkowoazjatycki zwany ałabajem, czyli wołkodaw – dławiciel wilków

Owczarek środkowoazjatycki (inaczej ałabaj, albo wołkodaw) to duży i postawny pies rodem z centralnej Azji. Od tysięcy lat ałabaj dumnie pilnował dobytku i stad. W przeszłości dbał o porządek na stepie, dziś świetnie odnajduje się w ogrodzie jako doskonały stróż. Chociaż ma usposobienie zrównoważone i spokojne, gdy poczuje zagrożenie dla swojego terytorium, wykazuje się odwagą i zdecydowaną reakcją. Opiekun tego dzielnego psa powinien być zdecydowany i konsekwentnie podchodzić do wychowania z natury niezależnego owczarka.

Owczarek środkowoazjatycki – opis ogólny rasy

Owczarek środkowoazjatycki to pies znany wśród wielu organizacji kynologicznych. Rasa została uznana przez FCI w 1983 FCI. Organizacja zaklasyfikowała go do grupy II – Pinczerów, sznaucerów, molosów i szwajcarskich psów do bydła, sekcji 2.2 – Molosów typu górskiego.

Klasyfikacja owczarka środkowoazjatyckiego według innych organizacji kynologicznych prezentuje się następująco:

• American Kennel Club (AKC) – Foundation Stock Service (wzorzec rasy FCI),
• Australian National Kennel Council (ANKC) – grupa 6 psy użytkowe,
• World Kennel Union (WKU) – 1.52 psy pasterskie,
• United Kennel Club (UKC) – psy pasterskie.

Organizacje takie jak Kennel Club in the United Kingdom (KC-UK) oraz Canadian Kennel Club (CKC) nie uznały rasy.

Owczarek środkowoazjatycki – historia starej rasy psów

Owczarek środkowoazjatycki jest psem, którego historia kształtowała się na przestrzeni 4 tysięcy lat. Chcesz poznać ją bliżej? Zapraszamy do przeczytania wpisu.

Skąd pochodzi owczarek środkowoazjatycki?

Ałabaj to rasa wywodząca się z terenów Azji Środkowej, czyli Uzbekistanu, Tadżykistanu, Kazachstanu, Turkmenistanu i Kirgistanu. Owczarek środkowoazjatycki pochodzi od dawnych mastifów azjatyckich, spokrewniony jest również z mastifem tybetańskim. Ałabaj uważany jest za jedną z najstarszych ras psów, która powstała w wyniku naturalnej selekcji.

Ałabaj – użytkowość kiedyś i dziś

Ałabaje od około 4000 lat tak jak i inne rasy przeznaczone do stróżowania kształtowane były na silnych obrońców, przede wszystkim stad zwierząt. W czasach współczesnych, podobnie jak owczarek kaukaski, owczarek środkowoazjatycki znalazł swoje zastosowanie również w służbie wojskowej i policyjnej.

Owczarek środkowoazjatycki – kraje największej popularności

Mimo iż świadoma hodowla owczarków środkowoazjatyckich rozpoczęła się w latach 30. XX w., kiedy to doceniono jego wszechstronne walory użytkowe, to dopiero w latach 80. XX w. pierwsze psy tej rasy trafiły do Polski.

Potężny owczarek środkowoazjatycki – wygląd

Potężna budowa owczarka jest w stanie sprostać każdej pogodzie, wahaniom temperatur, długim wędrówkom, a także groźnym zwierzętom takim jak wilki. Stąd ich przydomek wołkodaw, czyli dławiciel wilków. Opowiemy trochę więcej o jego wyglądzie.

Owczarek środkowoazjatycki – wygląd ogólny

Owczarek azjatycki to potężnie zbudowany pies – masywny i dobrze umięśniony. Jego wydłużona sylwetka jest muskularna, a zarazem harmonijna. Długość ciała jest nieznacznie większa od wysokości w kłębie.

Głowa kształtem przypomina prostokąt, patrząc zarówno z góry jak i z boku. Natomiast oklapnięte krótkie uszy mają kształt trójkąta. Pies spogląda na wprost szeroko rozstawionymi owalnymi ciemnymi oczami. Krótka szyja i grzbiet są umięśnione, kłąb jest wyraźnie zaznaczony. Brzuch jest podkasany, a klatka piersiowa szeroka. Gruby ogon u nasady jest zakręcony lub szablasty. Owczarki środkowoazjatyckie – podobnie jak inne rasy psów obronnych, są poddawane w niektórych krajach kopiowaniu, czyli chirurgicznemu obcinaniu uszu i ogonów, w celu nadania im innych kształtów. Choć ten proceder w Polsce jest prawnie zabroniony od 2012 roku, to wciąż możemy spotkać psy, które mają sztucznie skrócone uszy i ogony.

Owczarek środkowoazjatycki – wymiary

Owczarek azjatycki należy do psów ras dużych. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy, samce są zdecydowanie większe. Psy rasowe powinny mierzyć przynajmniej 70 cm, a minimalna wielkość suk to 65 cm. Waga samców to najmniej 50 kg, w przypadku suk to 40 kg.

Umaszczenie ałabaja

Sierść owczarka środkowoazjatyckiego składa się z prostego, twardego włosa okrywowego i obfitego podszerstka. W przypadku ałabaja możemy wyróżnić dwie odmiany długości sierści:

• jednakowa na całej długości, ma ok. 3-5 cm,
• na głowie i przednich stronach nóg występuje gęsty, krótki włos, natomiast nieco dłuższą sierść o długości 7-10 cm, możemy zauważyć na tylnej stronie kończyn przednich i tylnych (tworzy portki), a także na szyi, ogonie i za uszami.

Umaszczenie ałabaja może być prawie dowolne, według wzorca niedopuszczalne jest maść błękitna, czekoladowa i czarno-ruda.

Owczarek środkowoazjatycki – pielęgnacja

Owczarek środkowoazjatycki to pies, którego pielęgnacja jest łatwa i przyjemna. Należy jednak pilnować regularności. Jak dbać o wygląd psiego azjaty? Podpowiadamy.

Jak wygląda pielęgnacja sierści?

Sierść owczarka środkowoazjatyckiego nie jest wymagająca w pielęgnacji, gdyż pies traci ją w stopniu umiarkowanym. Ważne jest, by regularnie raz w tygodniu szczotkować jego włosy. Najlepiej przy pomocy szczotki włosianej. Sierść wypada częściej w okresie linienia. Wtedy warto czesać ją nawet codziennie. Jest to także świetna okazja do pogłębiania relacji z psem.

Owczarek środkowoazjatycki – kąpiel

Owczarek środkowoazjatycki to pies sporych rozmiarów. Umycie go wcale nie należy do zadań łatwych, dlatego kąpiele lepiej urządzać jedynie w razie potrzeby. Możemy wykąpać owczarka środkowoazjatyckiego w naprawdę dużej wannie lub w dmuchanym basenie na dworze – do brodzika na pewno się nie zmieści. Warto użyć szamponu dla psów, który sprawi, że jego sierść będzie lśniąca.

Uzupełniające zabiegi pielęgnacyjne

Warto na bieżąco sprawdzać i czyścić oczy, uszy oraz zęby naszego owczarka środkowoazjatyckiego. Zacieki pod oczami oraz woskowinę zalegającą w uszach najlepiej usuniemy za pomocą specjalnych preparatów do czyszczenia oczu lub uszu. Od czasu do czasu sprawdzajmy także stan pazurów, jeśli pies nie ściera ich naturalnie, to powinniśmy je obcinać.

Owczarek środkowoazjatycki – charakter i użytkowość, opis rasy

Owczarki środkowoazjatyckie to psy o niezłomnym charakterze. Jak zachowują się w stosunku do obcych i najbliższych? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz poniżej.

Owczarek środkowoazjatycki wobec bliskich

Owczarek środkowoazjatycki to pies zrównoważony, o ile zostanie odpowiednio traktowany. Na pierwszy rzut oka może wydawać się wyniosły i niedostępny, lecz w domu świetnie odnajduje się w towarzystwie opiekunów, jest lojalny i oddany rodzinie. Raczej nie nadaje się do mieszkania pod jednym dachem z małymi dziećmi, za to starsze pociechy mogą odnaleźć w nim wspaniałego czworonożnego przyjaciela.

Owczarek środkowoazjatycki w stosunku do obcych ludzi i innych zwierząt

Owczarek środkowoazjatycki to pies nastawiony zadaniowo. Obdarzony jest silnym instynktem stróżującym. Wobec gości raczej zachowuje dystans. Gdy dostrzeże intruza, alarmuje jego obecność głośnym szczekaniem. Jeżeli obcy się wycofuje, owczarek pozwala mu odejść. Kiedy ostrzeżenie nie pomaga, ałabaj atakuje błyskawicznie, dlatego bardzo ważne jest odpowiednie szkolenie.

Owczarek środkowoazjatycki nie jest zbyt towarzyski. W stosunku do innych psów może być agresywny, a koty, bądź inne mniejsze czworonogi raczej traktuje z obojętnością. Może nawiązać przyjacielskie relacje, jeśli będzie wychowywał się od szczeniaka z innymi zwierzętami. Wymaga socjalizacji.

Ulubione zajęcia owczarka środkowoazjatyckiego

Owczarek środkowoazjatycki należy do psów o umiarkowanym zapotrzebowaniu na ruch. Zazwyczaj woli spokojnie obserwować teren. Jednak, jak każdy pies potrzebuje codziennych spacerów i wspólnych zabaw z opiekunem. Chętnie się bawi, lubi aportować, albo biegać za kijem. Nie jest zainteresowany sportami kynologicznymi i zajęciami rekreacyjnymi. Woli konkretne zadania.

Jak wychować psa rasy owczarek środkowoazjatycki?

Niezależna i wojownicza natura owczarka kaukaskiego sprawia, że już od wczesnych lat szczenięcych trzeba wpajać mu właściwe zasady wychowania, by w przyszłości nie stał się agresywny. O czym warto pamiętać i jakie warunki musimy zapewnić psu tej rasy? Podpowiadamy.

Owczarek środkowoazjatycki – dom z ogrodem czy mieszkanie w bloku?

Owczarek środkowoazjatycki to rasa, która ze względu na swoje rozmiary nie nadaje się do mieszkania w bloku. Częste wchodzenie po schodach może mieć negatywny wpływ na jego stawy. Poza tym idealnie sprawdza się w roli psa stróżującego. Ma silnie rozwinięty instynkt terytorialny. Dobrze czuje się w ogrodzie, skąd bacznie może obserwować teren.

Dobrze znosi samotność, chociaż najlepiej czuje się w obecności opiekunów. Długie wyobcowanie może zaszkodzić jego psychice.

Akcesoria dla ałabaja

Owczarkowi środkowoazjatyckiemu zdecydowanie przyda się solidna smycz i obroża do codziennych, regularnych spacerów. Dzięki temu bezpiecznie będzie mógł eksplorować teren. Poza tym pies tej rasy potrzebuje dużego, wygodnego legowiska, w którym będzie mógł odpocząć po całym dniu stróżowania. Równie dobrze możemy zakupić mu również kojec – pamiętajmy jednak, żeby pies nie został pozostawiony w nim sam sobie.

Owczarek środkowoazjatycki – szkolenie niezależnego psa

Owczarek środkowoazjatycki jako pies z niezależnym charakterem potrafi być oporny w szkoleniu. Konieczne są systematyczne treningi, a komend powinniśmy uczyć go, gdy jest jeszcze szczeniakiem. Opowiemy trochę więcej na temat jego szkolenia.

Nauka posłuszeństwa owczarka środkowoazjatyckiego

W kwestii wychowania owczarka środkowoazjatyckiego powinniśmy być cierpliwi i stanowczy. Jego uparta i niezależna natura sprawia, że nie od razu stanie się nam bezwzględnie posłuszny. Ważnym elementem szkolenia jest budowanie bliskich więzi. Gdy pies staje się naszym lojalnym przyjacielem, zaczyna dostrzegać w nas swój autorytet. Podczas treningów musimy być konsekwentni – jasno wyznaczać obowiązujące zasady i pilnować ich przestrzegania.

W razie trudności psa należy wychowywać pod okiem specjalisty. Nieodpowiednio szkolony owczarek środkowoazjatycki może być niebezpieczny, potrafi agresywnie się bronić, szczególnie gdy sam wyczuje agresję.

Smaczki w szkoleniu owczarka ze Środkowej Azji

Owczarka środkowoazjatyckiego warto szkolić przy użyciu metody pozytywnych wzmocnień. Polega na nagradzaniu psa za wykonaną komendę. Tu przydadzą się smaczki treningowe o smaku, jaki Twój owczarek środkowoazjatycki lubi najbardziej. Dzięki nim ałabaj będzie wykonywał ćwiczenia chętniej i szkolenie stanie się bardziej efektywne. Pies musi spożywać je z umiarem. Przysmaki nie mogą przekraczać 10% dziennego zapotrzebowania energetycznego.

Owczarek środkowoazjatycki – hodowla czy adopcja

W Polsce owczarki środkowoazjatyckie są coraz bardziej popularne. Pierwsze psy rasowe trafiły do kraju w latach 80, a szczyt popularności na nie przypadł w drugiej połowie lat 90. Obecnie możemy spotkać się z różnymi hodowlami tej rasy psa na terenie naszego kraju.

Dokumenty ważne w hodowli

Hodowca owczarków środkowoazjatyckich ma obowiązek wydać nowemu właścicielowi metrykę szczeniaka, która jest potrzebna do wyrobienia rodowodu. Metryka to inaczej „psi akt urodzenia”. Zawarte w niej dane informują nas o pochodzeniu młodego owczarka środkowoazjatyckiego oraz jego rodziców. Rodowód zaś mówi o przodkach szczeniaka 4 pokolenia wstecz. Potrzebny nam jest zazwyczaj wtedy, gdy chcemy założyć własną hodowlę lub startować z psem w pokazach.

Dodatkowo ważnymi dokumentami są również książeczka zdrowia psa oraz umowa kupna-sprzedaży.

Czym kierować się przy wyborze hodowli?

Owczarek środkowoazjatycki zdecydowanie nie nadaje się dla osób, które nie mają doświadczenia w kwestii właściwego wychowania psów. Decyzja o nabyciu tej rasy musi być dobrze przemyślana.

Dobry hodowca dba o swoje szczenięta – są one wypielęgnowane, zdrowe i dobrze zsocjalizowane. Będzie chciał wiedzieć, czy jesteśmy w stanie zapewnić owczarkowi środkowoazjatyckiemu należytą opiekę. Chętnie również odpowie na nasze pytania odnośnie rasy. Może zaopatrzyć młodego psa w wyprawkę, która zawiera:

• miskę na wodę i jedzenie,
• małe opakowanie karmy,
• smycz i obrożę.

Warto wybierać hodowle, w których hodowcy pozwalają wcześniej poznać rodziców i inne pieski. Niska cena oraz brak możliwości wglądu mogą świadczyć o pseudo-hodowli. Psy z takich miejsc mogą okazać się niesocjalizowane, z kłopotami zdrowotnymi i sprawiać problemy w wychowaniu. Uwzględniając charakter owczarka środkowoazjatyckiego, może to być szczególnie niebezpieczne.

Owczarek środkowoazjatycki do adopcji

Jeżeli cena stoi na przeszkodzie w nabyciu psa, warto sprawdzić ogłoszenia dotyczące oddania owczarka środkowoazjatyckiego, lub odwiedzić schroniska. Możliwe, że to właśnie tam czeka z utęsknieniem na Ciebie Twój pies. Do adopcji powinniśmy podejść cierpliwie, ostrożnie i wykazując się doświadczeniem w opiece nad dużymi psami. Przed odebraniem psa ze schroniska ważne, by dobrze z nim się zapoznać i spędzić wspólnie odpowiednią ilość czasu.

Owczarek środkowoazjatycki – zdrowie i typowe choroby

Długość życia owczarka środkowoazjatyckiego szacuje się na 12-15 lat. Generalnie zalicza się go do ras zdrowych i odpornych. Pies ten jest przystosowany do życia w niskich temperaturach. Gruby podszerstek chroni go przed mrozem. Natomiast źle znosi upały – w gorące dni lepiej ograniczyć spacery do niezbędnego minimum, zapewnić psu miskę ze świeżą wodą (nie tylko podczas upałów) i chłodne miejsce do odpoczynku.

Owczarek środkowoazjatycki jak i inne rasy dużych psów ma predyspozycję do dysplazji stawów biodrowych, a także łokciowych. Z tego względu intensywne treningi mogą być groźne. Skakanie jest obciążające dla stawów, bardziej skupiajmy się na rozwoju mięśni tylnych kończyn psa. Ćwiczenia powinny być regularne. Codzienny długi i niespieszny spacer pozwoli znacząco ograniczyć wpływ choroby. Skuteczne mogą być ćwiczenia na bieżni wodnej oraz inne ćwiczenia rehabilitacyjne pod kątem dysplazji stawów.

Owczarek środkowoazjatycki – żywienie

Owczarek środkowoazjatycki nie ma specjalnych wymagań żywieniowych. Wystarczy przestrzegać ogólnych zasad żywienia psów ras dużych. Podpowiemy, czym i jak karmić ałabaja.

Karma komercyjna czy dieta BARF?

Możemy wyróżnić dwie podstawowe metody żywienia, do których zalicza się karma komercyjna i dieta BARF. Każda z nich ma swoje wady i zalety – warto je sobie przeanalizować, by wybrać najlepszą opcję dla naszego pupila. Podając psu gotową karmę, nie musimy martwić się o niedobór ważnych składników odżywczych w jego diecie. Nie musimy także tracić czasu w kuchni na przygotowanie posiłków. Warto jednak zwracać uwagę na skład i wybierać produkty bez sztucznych ulepszaczy smaku.

Opiekunowie owczarków środkowoazjatyckich często stosują dietę BARF. Opiera się ona na surowym mięsie z dodatkiem kości, podrobów oraz odpowiednią ilością owoców i warzyw. Dietę taką należy wzbogacić suplementami i substancjami chroniącymi stawy. Pamiętajmy jednak, że surowe mięso trzeba odpowiednio przechowywać. Przed wdrożeniem do życia naszego psa diety BARF, warto zaczerpnąć wiedzy w tym temacie – najlepiej skonsultować się z psim dietetykiem lub lekarzem weterynarii.

Nie należy zapominać o odpowiednim nawodnieniu. Pies musi mieć zapewniony dostęp do stałego wodopoju.

Jak karmić młodego, a jak dorosłego ałabaja?

Wybierając karmę dla owczarka środkowoazjatyckiego, powinniśmy wziąć pod uwagę jego wiek. Szczeniaki (zwłaszcza ras dużych i olbrzymich) szybko rosną, w związku z tym potrzebują więcej energii. Karma dla młodego owczarka środkowoazjatyckiego zawiera odpowiednią ilość białka i tłuszczy, które dodadzą mu sił, a ponadto uważane są za ważny składnik budowy tkanki mięśniowej. Oczywiście nie może zabraknąć także witamin i minerałów wspierających prawidłowy rozwój organizmu. W przypadku szczeniaków ważny jest odpowiedni stosunek wapnia do fosforu, który wzmacnia kości.

Rasy duże i olbrzymie osiągają dojrzałość płciową między 18 a 24 miesiącem życia. W tym okresie warto podawać owczarkowi środkowoazjatyckiemu karmę dla dorosłych psów oraz zmniejszyć ilość posiłków do 2 dziennie. Zawiera ona zbilansowane składniki odżywcze, które pomogą utrzymać Twojego ałabaja w dobrym zdrowiu i kondycji. Ważny jest również dodatek oleju z łososia, który redukuje stany zapalne, a ponadto pozytywnie wpływa na pracę układu odpornościowego, nerwowego i sercowo-naczyniowego. L-karnityna natomiast między innymi łagodzi kontuzje mięśni.

Jak żywić psy ras dużych?

Psy ras dużych i olbrzymich często narażone są na skręt żołądka oraz dysplazję stawów. Żeby zminimalizować ryzyko ich powstawania, warto zastosować odpowiednią dietę. Przede wszystkim pies nie może się przejadać, ponieważ może to skutkować otyłością, obciążenie stawów może przyspieszyć rozwój choroby. Ważne jest kontrolowanie ilości i wielkości podawanych porcji oraz pilnowanie stałych pór karmienia. By nasz pies nie nabawił się skrętu żołądka, warto zakupić mu specjalną miskę spowalniającą jedzenie, a także zapewnić odpoczynek po spożyciu posiłku.

Owczarek środkowoazjatycki – cena i koszty utrzymania

Istnieją hodowle, w których możemy kupić szczeniaka w cenie około 2000-4000 złotych, choć potrafią kosztować znacznie więcej. Cena jest zależna od kilku czynników, jak wygląd konkretnego szczeniaka, osiągnięcia jego rodziców oraz renoma hodowli. Do tego należy doliczyć koszty związane z wyprawką dla szczeniaka. Co powinna zawierać i ile wynosi jej cena? Poniżej znajdziesz krótkie podsumowanie kosztów.

Koszty utrzymania w ujęciu miesięcznym

Duży pies, taki jak owczarek środkowoazjatycki je całkiem sporo. Musimy zatem zaopatrzyć się w karmę, przysmaki oraz worki na nieczystości – pies z całą pewnością zużyje te produkty w ciągu miesiąca. Zapłacimy za nie ok. 200-300 zł.

Koszty utrzymania w ujęciu rocznym i dwuletnim

Oprócz wydatków miesięcznych będziemy musieli zainwestować także w: dwie miski (na karmę i wodę), zabawki, legowisko, smycz, obroże, szczotkę do sierści, szampon, preparat do uszu oraz oczu, obrożę przeciwpchelną, obcinaczki do pazurów. Na te wszystkie produkty wydamy ok. 400-500 zł. Na szczęście nie niszczą i nie zużywają się szybko – ich wymiana będzie konieczna jedynie raz na jakiś czas.

Uwzględniając koszty w ujęciu rocznym i dwuletnim, trzeba wziąć także pod uwagę usługi, takie jak wizyty u lekarza weterynarii oraz (nieobowiązkowo) ubezpieczenie, szkolenie z profesjonalnym trenerem, konsultacje u dietetyka zwierzęcego. Cena w tym przypadku jest kwestią indywidualną.

Dla kogo owczarek środkowoazjatycki będzie najlepszy? Podsumowanie

Posiadanie owczarka środkowoazjatyckiego ma swoje wady i zalety. Przeważnie wady wynikają z tego, że charakter owczarka środkowoazjatyckiego jest skłonny do agresji. Pies wymaga doświadczenia opiekuna i konsekwentnego wychowania. Psy rasowe z takim charakterem potrafią się stawiać i są oporne w szkoleniu. Nie są odpowiednie dla osób starszych i rodzin z małymi dziećmi. Także miejskie mieszkanie nie będzie dla nich dobrym środowiskiem.

Ałabaj posiada liczne zalety, gdyż oprócz odpowiedniego podejścia opiekuna nie wymaga zbyt wiele. Nie potrzebuje dużo ruchu i jest łatwy w pielęgnacji. Do tego jest samodzielny i spokojny. Odnajduje się wśród natury, najlepiej w ogrodzie. Ten stróżujący pies został stworzony dla swojej pracy, którą bardzo kocha. Gdy zapewnimy mu właściwą opiekę, odwdzięczy się wierną służbą i lojalnością.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print