Trzecia powieka u kota – co jest powodem do niepokoju?

Trzecia powieka u kota nie zawsze jest wyraźnie widoczna, dlatego bywa, że nawet nie zdajemy sobie sprawy z jej obecności. Mimo wszystko jednak jej zadania są bardzo istotne dla narządu wzroku. Zdarza się, że jest ona wysunięta lub też zaznacza się poprzez rozwijające się na niej zmiany. Czy każde jej pojawienie się jest powodem do niepokoju? Czy to choroba sama w sobie, czy tylko objaw innych nieprawidłowości? Co można zrobić i na co zwrócić uwagę?

Czym jest trzecia powieka?

W wewnętrznych kątach oczu u kotów znaleźć można niewielką, ruchomą strukturę. Jest to właśnie trzecia powieka, inaczej nazywana migotką. Fizjologicznie jest prawie niewidoczna, jednak funkcje, jakie spełnia, są bardzo ważne. Trzecia powieka utworzona jest nie tylko z okrywającej ją spojówki, ale również – a w zasadzie przede wszystkim – z gruczołu trzeciej powieki i licznych grudek chłonnych. Całość utrzymywana jest we właściwej formie przez niewielką chrząstkę.

Jakie zadania spełnia migotka?

Ruch trzeciej powieki jest praktycznie niezauważalny, jednak dochodzi do niego przy każdym mrugnięciu powiekami przez kota. Mechanizm ten stanowi oczywiście ochronę mechaniczną rogówki oka, jednak zadania migotki są bardziej rozległe. Dzięki pracy gruczołu trzeciej powieki wytwarzana jest frakcja wodnista filmu łzowego. To istotne, by utrzymać właściwe nawilżenie powiek i wygładzić rogówkę. Dzięki warstwie wodnistej przekazywane są rogówce niezbędne do funkcjonowania substancje odżywcze, czy przeciwbakteryjne, natomiast usuwane są produkty już zbędne. Nie można nie docenić również samej mechanicznej funkcji tej frakcji, jaką jest wypłukiwanie bakterii, pyłów i innych ciał obcych.

Warstwa wodnista filmu łzowego łączy się z warstwą lipidową i mucynową, które są wytwarzane przez inne struktury, a całość jest równomiernie rozprowadzana po powierzchni gałki ocznej podczas każdego ruchu trzeciej powieki.

Przeczytaj także: Kiedy koty otwierają oczy? Dowiedz się!

Co niepokojącego może się dziać?

Najczęściej niepokój wzbudza wysunięcie trzeciej powieki, która wygląda jak charakterystyczna błona na oku kota. Zdarza się również, że migotka ulega urazom, czy stanom zapalnym. Obserwować na niej można zaczerwienienie, nastrzykanie naczyń, zmiany rozrostowe, czy barwnikowe. 

W każdym przypadku nietypowego obrazu trzeciej powieki lub ogólnie zmian widocznych na terenie gałki ocznej konieczna jest konsultacja w gabinecie weterynaryjnym.

Zapalenie trzeciej powieki u kota:

Jako że migotka pokryta jest spojówką i łączy się ona z resztą spojówek oka – każde ich zapalenie może dotyczyć również trzeciej powieki. Do zapalenia spojówek przyczyniają się rozmaite czynniki. Aby właściwie im przeciwdziałać, konieczna jest ich identyfikacja. Wiele z problemów okazuje się powstawać wtórnie do innych zmian okulistycznych. Mogą to być choroby zapalne rogówki, woreczka łzowego, naczyniówki, niewłaściwa budowa powiek, rozwijające się i drażniące spojówkę zmiany rozrostowe, suche zapalenie spojówek i wiele innych.

U kotów najczęściej mamy do czynienia z zapaleniami na tle zakażeń. 

Chlamydiowe zapalenie spojówek

Objawy okulistyczne są tu bardzo wyraźne. Widoczny jest nie tylko znaczny obrzęk spojówek, ale również ich grudkowe zapalenie. Na trzeciej powiece grudki są możliwe do zaobserwowania dopiero po jej odchyleniu, gdyż znajdują się po stronie wewnętrznej. Zmiany chorobowe mogą być widoczne jedynie na spojówkach jednego oka, jednak najczęściej już po kilku dniach drugie oko również niedomaga. Poza objawami okulistycznymi, u chorych kotów, zaznacza się również lekki katar, gorączka i powiększenie węzłów chłonnych. Konieczne jest wprowadzenie ukierunkowanego leczenia, by pomóc zwierzęciu i nie dopuścić do powikłań.

Wirusowe zapalenie spojówek

Najczęściej u kotów winny jest herpeswirus, który nie tylko odpowiada za zmiany na terenie gałek ocznych, ale również za objawy ogólne. Chore koty są osłabione, kichają, męczy je wypływ z nosa, a całość przyczynia się do zdecydowanego obniżenia apetytu. Same spojówki są silnie nabrzmiałe i zaczerwienione. Obserwowany obfity wypływ może mieć nawet krwiste podbarwienie.

Herpeswirus utrzymując się w organizmie bywa również przyczyną eozynofilowego zapalenia rogówki i spojówek. Wówczas na spojówkach (w tym właśnie na trzeciej powiece) widoczne są wzniesione, pobrużdżone płytki, które mogą mieć tendencję do owrzodzeń.

Zdecydowanie rzadziej do zapaleń przyczyniają się choroby pasożytnicze, czy grzybicze. Natomiast reakcje zapalne spojówek po kontakcie z alergenem, są już spotykane częściej.

Ze względu na mnogość przyczyn, jakie mogą doprowadzić do zapalenia spojówek, a tym samym również trzeciej powieki – w każdym przypadku kot powinien zostać zbadany w gabinecie weterynaryjnym. Oczy to bardzo delikatny narząd. Świąd towarzyszący zapaleniu może przyczynić się do dalszych urazów gałki ocznej. Kot, który trze oczy lub drapie okolicę pyska, powinien jak najszybciej otrzymać fachową pomoc.

Wyraźnie widoczna migotka

Nierzadko na gałkach ocznych kotów widoczne są błonki, wychodzące z wewnętrznego kącika oczu. Dotyczy to w dużej mierze młodych kotów wolnobytujących, jednak nie tylko. Wysunięcie migotki możemy obserwować nawet u zadbanych kotów domowych. Problem bywa krótkotrwały, nawracający lub utrzymuje się dłuższy czas.

Przyczyn wysunięcia trzeciej powieki u kota jest wiele. Najczęściej dzieje się tak przy obniżeniu odporności zwierzęcia, kiedy zmaga się ono z innymi chorobami. I tak np. koci katar, choroby wyniszczające, czy przewlekłe mogą być przyczyną wysunięcia migotki. Innym powodem może okazać się problem natury neurologicznej, zmiany rozrostowe znajdujące się na terenie oczodołu lub zmiana wrodzona, polegająca na niedorozwoju gałki ocznej.

Zdarza się również że gałka oczna zapada się – przyczyną może być m.in. jej zanik lub odwodnienie organizmu. W takich przypadkach również trzecia powieka jest silniej zaznaczona.

Wysunięta trzecia powieka u kota, a robaki

Tak, to również możliwe. Pasożyty przewodu pokarmowego zabierają zwierzęciu ważne substancje odżywcze, mogą więc prowadzić do wyniszczenia organizmu, czy ogólnie osłabienia układu odpornościowego. 

Czy trzecia powieka u kota sama zniknie?

Jeżeli przyczyną jest chwilowe obniżenie odporności, to zdecydowanie tak, natomiast wszelkie problemy pasożytnicze, zapalne, alergiczne, czy inne muszą być odpowiednio wyleczone, by wygląd oczu powrócił do normy. Natomiast w przypadku wad rozwojowych może okazać się, że jest to zmiana trwała. 

Wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki

Problem ten u kotów występuje sporadycznie, ale jednak jest możliwy. Kiedy gruczoł trzeciej powieki wysuwa się ze swojego fizjologicznego miejsca i wypada na zewnątrz, jest on doskonale widoczny, jako zaczerwieniona, uwypuklona przy wewnętrznym kąciku oka struktura. Takie zmiany oczywiście wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej. Najlepszym sposobem leczenia jest zabieg chirurgiczny. Farmakologiczne leczenie wraz z mechanicznym odprowadzaniem gruczołu często przynosi krótkotrwały efekt.

Zmiany nowotworowe

Nawet na tak małej strukturze, jaką jest trzecia powieka, mogą usytuować się nowotwory. Wiele z nich jest niepozornych. Czasem są to niewielkie czerwone guzki, czasem większe pobrużdżone zmiany, a czasem po prostu nabrzmienie. Z tego też powodu, badanie jest konieczne, by móc ustalić dalsze postępowanie i rokowanie. Z reguły zmiany nowotworowe należy usunąć chirurgicznie. Są jednak przypadki, kiedy chemioterapia jest lepszym rozwiązaniem.

Urazy mechaniczne

W trakcie bójek, jakie zwierzęta ze sobą toczą, w wyniku zadziałania ciała obcego, a czasem również w efekcie wypadku komunikacyjnego, może dojść do zranienia trzeciej powieki u kota. Leczeniem w dużej części przypadków jest nawilżanie i stosowanie kropli dobieranych przez lekarza indywidualnie do potrzeb danego kota. Bardzo ważne jest unikanie pogłębiania urazu, czyli np. stosowanie kołnierza ochronnego. Są jednak przypadki, kiedy migotka jest silnie rozcięta i wymaga opracowania chirurgicznego, by właściwie się zagoiła.

Co można zrobić w domu?

Mając na uwadze mnogość przyczyn wpływających na problemy z trzecią powieką, przede wszystkim konieczna jest konsultacja lekarska. Kiedy wiemy, co dokładnie się dzieje, możemy odpowiednio zareagować. W każdym przypadku jednak należy mieć na uwadze, że trzecia powieka nie może wysychać. Jeżeli czas oczekiwania na wizytę wydłuża się, krople typu „sztuczne łzy” będą jak najbardziej odpowiednim działaniem. Takich kropli nie stosujmy jednak tuż przed wizytą, gdyż mogą zaburzyć wynik części badań diagnostycznych. 

Po konsultacji, jeżeli lekarz przepisze krople lecznicze, pamiętajmy o ich regularnym stosowaniu. W wielu przypadkach konieczne jest uniknięcie tarcia, by ograniczyć ryzyko wystąpienia kolejnych urazów i powikłań. Lekarz proponuje wtedy kołnierz ochronny, zakładany na głowę. Z pewnością nie przypadnie on do gustu naszemu czworonogowi, jednak zdecydowanie przyspieszy proces leczenia. 

Trzecia powieka u kota – podsumowanie

Trzecia powieka u kota na co dzień jest niewidoczna, jednak w  chorobie może pokazywać się na różne sposoby. Właściwe leczenie nie zawsze skupia się na oczach – w wielu przypadkach konieczne jest usunięcie innego problemu, z jakim boryka się kot, by migotka powróciła do swojego fizjologicznego wyglądu. W każdym wypadku warto dociekać przyczyny zmian, by w razie wystąpienia poważniejszych problemów, móc zareagować odpowiednio wcześnie.

Źródła

• David J. Maggs, Paul E. Miller, Ron Ofri, Okulistyka weterynaryjna Slattera.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print