Zęby królika – co robić, gdy zaobserwujesz ich przerost?

Niegdyś króliki kojarzyły się praktycznie wyłącznie ze zwierzętami hodowlanymi – rozmnażano i utrzymywano je na mięso i futro. Obecnie jednak króliki coraz częściej traktowane są jak zwierzęta domowe i nie dziwi to już większości z nas. Słyną one ze swojego uroczego wyglądu, ale też towarzyskości i przyjaznego charakteru. Nie są też specjalnie wymagające – choć nie oznacza to, że nie należy o nie dbać. Do obowiązku ich właścicieli należy zapewnienie im odpowiednich warunków do życia i prawidłowego rozwoju. Króliki są stworzonkami bardzo delikatnymi, dlatego należy na nie uważać. Na szczególną uwagę zasługują zęby królika. Jeśli je zaniedbasz, możesz sprawić swojemu pupilowi wiele niepotrzebnego cierpienia. Co warto wiedzieć o zębach królika? Przeczytaj!

Czym charakteryzują się zęby królika?

Zęby królika same w sobie są dość wyjątkowe. Królik ma ich aż 28. Wyposażony jest też w podwójne siekacze – druga para znajduje się bezpośrednio za pierwszą. Jest to ich cecha anatomiczna, która odróżnia zajęczaki od gryzoni. Szczury czy myszy mają bowiem tylko po jednej parze siekaczy.

Na dwadzieścia osiem zębów królika składa się: dwanaście trzonowców, dziesięć przedtrzonowców i sześć siekaczy. Króliki nie posiadają kłów, ponieważ po prostu ich nie potrzebują – są typowymi roślinożercami. Małe króliki, jak wszystkie ssaki, mają zęby mleczne. Wymieniają się one po około 4-5 tygodniach życia.

Uzębienie królika należy do naprawdę wyjątkowych. Zęby królików są w stanie rosnąć przez całe życie – podobnie jest w przypadku innych gryzoni. Wzrostowi podlegają nie tylko siekacze, ale też trzonowce. Chociaż to właśnie siekacze rosną najszybciej. Tempo wzrostu zębów u królika jest różne. W przypadku siekaczy mogą to być nawet dwa-trzy milimetry tygodniowo.

Króliki jedzą w sposób dość charakterystyczny – za pomocą siekaczy tylko chwytają pożywienie i rozcinają je na mniejsze fragmenty. Żują tylko za pomocą trzonowców. W dodatku podczas żucia poruszają żuchwą na boki. Jest to bardzo ważne, bo w ten sposób nie tylko dokładnie gryzą jedzenie, ale też równomiernie ścierają swoje zęby.

Zęby królika cechują się też dysproporcją, która widoczna jest pomiędzy dolnym a górnym łukiem zębowym. Ten górny jest znacznie grubszy.

Najczęstsze problemy z królikami. Zęby, ich przerost i przycinanie

Delikatny zwierzak o długich zębach – tak właśnie kojarzy się królik. Zęby zdrowego królika są naturalnie mocne. Wydaje się, że długie zęby u królika to coś normalnego, jednak zdarzają się przypadki, kiedy zwierzak nie ściera ich prawidłowo. Wtedy nadmierny wzrost zęba powoduje u królika przykre dolegliwości. Jeśli zauważasz, że z samym królikiem bądź jego zębami dzieje się coś niewłaściwego, nie wahaj się i skorzystaj z pomocy lekarza weterynarii. Królik, który ma problemy z zębami może cierpieć nie tylko z powodu bólu, ale też z głodu – fizycznie nie będzie w stanie nic zjeść, nawet mimo chęci. A to bardzo groźna sytuacja. Jakie są najczęstsze problemy, które spotykają uzębienie naszych królików?

Ból towarzyszący dysfunkcjom w obrębie jamy ustnej jest bardzo dotkliwy i z pewnością wpłynie na zmniejszenie, a nawet całkowitą utratę apetytu u królika. Konsekwencje są bardzo poważne, gdyż nawet krótkotrwała głodówka, może być dla zwierzęcia tragiczna w skutkach. Jako że są to wyjątkowo ciche zwierzęta – tylko uważna ich obserwacja pomoże na wczesnym etapie wykryć problem.

lek. wet. Hanna Pietruszka

Przeczytaj także: Czy królik może jeść mlecz i pokrzywę?

Przerost zębów królika

Przerost zębów u królika jest zdecydowanie czymś więcej niż tylko defektem kosmetycznym. Najczęściej możesz go zaobserwować na siekaczach. To one rosną najszybciej, więc przy problemach z niewłaściwym ścieraniem zębów, jako pierwsze zaczną wystawać z pyszczka lub sprawiać zwierzakowi dyskomfort. Musisz jednak pamiętać, że przerost może dotyczyć także zębów trzonowych. Tych zębów nie widać, dlatego należy zwracać uwagę na wszelkie nieprawidłowości w zachowaniu królika, by wykryć problem.

Królik ze zbyt długimi zębami może zacząć cierpieć z powodu bólu – takie uzębienie może ranić przede wszystkim język i policzki. Będzie miał też problemy z właściwym pobieraniem czy rozgryzaniem pokarmu. Może wystąpić u niego pozorny brak apetytu. Pozorny, bo zwierzak będzie chciał jeść, ale po prostu nie będzie w stanie tego robić. Jeśli będzie w stanie, może pobierać tylko miękki pokarm lub w ogóle odmówić jedzenia. Przerośnięte zęby mogą być też słabsze – proces mineralizacji nie będzie przebiegał tak, jak należy. Zwierzątko może też zacząć się ślinić w sposób niekontrolowany, popaść w apatię i ogólne odrętwienie – zarówno z głodu, jak i z odczuwanego bólu.

Właśnie dlatego tak ważne jest odpowiednie ścieranie zębów. Nie musisz tego robić Ty, króliki na ogół doskonale radzą sobie z tym same, jeśli mają taką możliwość. W ścieraniu zębów pomaga im siano. Siano jest też podstawą ich wyżywienia, dlatego nigdy nie powinno go zabraknąć. Poza nim w jadłospisie królików warto uwzględnić gałązki – to właśnie one zapewnią naszemu królikowi odpowiednie ścieranie uzębienia. Pamiętaj, że nie mogą być za twarde – króliki też są w stanie połamać sobie zęby. Możesz podawać mu do gryzienia gałązki jabłoni, wiśni, czereśni czy na przykład gruszy.

Jeśli zęby królika są już bardzo długie, bo zwierzak albo nie miał możliwości ich ścierania, albo sobie z tym nie radził, konieczna jest interwencja lekarza weterynarii. To on podejmie decyzję i w razie konieczności przeprowadzi zabieg przycięcia zbyt długich zębów. Samodzielne przycinanie zębów królikowi nie jest dobrym pomysłem. Lekarz weterynarii ma na ten temat odpowiednią wiedzę i doświadczenie, które pozwala mu na przeprowadzeniu zabiegu sprawnie i bez sprawiania królikowi zbędnego bólu. W tym celu wybierz lekarza weterynarii, który specjalizuje się w małych zwierzątkach.

Nigdy nie powinieneś tego lekceważyć – przycinanie zębów trzonowych w niczym nie przypomina przycinania paznokci. To poważny zabieg. Jeśli zostanie przeprowadzony niewłaściwie, może dojść nawet do złamania kości szczęki królika, pęknięcia zębów poniżej linii dziąseł, odsłonięcia miazgi zębowej i wielu innych, przykrych i bardzo bolesnych dla królika konsekwencji.

Wady zgryzu u królika

Królik może nie ścierać zębów prawidłowo także z powodu wad zgryzu. To niestety dość powszechny problem, do którego przyczyniła się spora miniaturyzacja tych zwierząt. Budowa zębodołów, tkanki okołozębowej, samych zębów czy nawet czaszki, może sprawić, że królik nie będzie miał prostego, prawidłowego zgryzu.

Nawet niewielkie odchylenie linii żuchwy jest już problemem, bo zęby królika nie ścierają się wtedy równomiernie. Nadal jednak rosną. Części, które się nie ścierają, stają się coraz dłuższe, są też ostre, więc mogą w końcu zacząć wbijać się w ciało. Trzonowce niestarte od strony wewnętrznej ranią język, a te niestarte od strony zewnętrznej ranią policzki.

W przypadku wad zgryzu królika konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii. Może on nawet postanowić o konieczności całkowitego usunięcia części zębów – siekaczy czy trzonowców, jeśli wada zgryzu jest tak nasilona, że uniemożliwia zwierzakowi normalne funkcjonowanie. Czasami rozwiązaniem jest też regularne podcinanie zębów w gabinecie lekarza weterynarii, ale to zabieg stresujący dla królików. To bardzo podatne na stres zwierzątka, dlatego, aby oszczędzić im nerwów i bólu, może zapaść decyzja o ekstrakcji części zębów.

Nie martw się, królik, który utraci część uzębienia, nadal jest w stanie pobierać pokarm – zwierzak jest w stanie szybko przystosować się i znowu zacząć jeść normalnie. Często zdarza się też, że królik, który został poddany takiemu zabiegowi je lepiej – w końcu może to robić bez bólu i problemów.

Nie zawsze jednak krzywy zgryz będzie wymagał tak radykalnych kroków, jak usunięcie zębów. O tym, czy jest to konieczne, zadecyduje lekarz weterynarii. Może on nawet podjąć decyzję o pozostawieniu zębów, jeśli wadę da się skorygować w inny sposób i zwierzak nadal będzie mógł ścierać swoje zęby. Jeśli do deformacji dochodzi bardzo często, a każda wizyta u lekarza weterynarii powoduje u królika ogromny stres, może dojść do decyzji o ekstrakcji zębów. Jeśli do patologicznego przerostu dochodzi jednak rzadko, a zwierzak dobrze znosi wizyty u lekarza weterynarii – wtedy zęby są po prostu regularnie przycinane.

Zęby królika – podsumowanie

Zęby królika są w stanie rosnąć przez całe życie, zupełnie tak, jak u gryzoni. Od gryzoni zajęczaki, do których zalicza się królik, odróżnia to, że posiadają one podwójne siekacze. Króliki mają łącznie dwadzieścia osiem zębów.

Muszą je regularnie ścierać, bo w innym wypadku będzie dochodzić do groźnych i bolesnych przerostów. Wtedy konieczna będzie wizyta u lekarza weterynarii. Będzie ona też pomocna przy różnorodnych wadach zgryzu, które nie pozwalają królikowi normalnie funkcjonować. Czasami będziemy musieli zdecydować się na zabieg przycinania zębów, a w przypadku poważniejszych objawów – usunięcie części uzębienia. Nigdy nie zajmuj się tymi kwestiami samodzielnie, bo możesz wyrządzić królikowi sporą krzywdę.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print