Czym jest ropomacicze u kotki? Jak sobie z nim poradzić?

Jakie są objawy ropomacicza? U kogo najczęściej występuje? Jak rozpoznać ropomacicze u kotki? Kiedy zgłosić się po pomoc do lekarza weterynarii? Jak zapobiec tej niebezpiecznej chorobie? Na te wszystkie pytania postaram się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

Torbielowaty rozrost błony śluzowej macicy oraz ropomacicze to zespół chorobowy, który może zagrażać życiu zwierzęcia. Jest to jedno z najczęstszych chorób układu rozrodczego dotyczących starszych, niekastrowanych samic, którego wczesne rozpoznanie jest niezwykle istotne. I chociaż ropomacicze kojarzy nam się najczęściej z suczkami, może także pojawić się u niewysterylizowanych kotek.

Co to jest ropomacicze?

Ropomacicze u kota to jedna z najbardziej istotnych chorób układu rozrodczego tych zwierząt. U kotek spotykana jest znacznie rzadziej niż u suk. Ropomacicze występuje przeważnie podczas fazy porujowej oraz międzyrujowej. Może przebiegać zarówno jako skutek przerostu gruczołów macicznych (Cystic Endometrial Hyperplasia – CEH), jak i jako samodzielna jednostka chorobowa.

Najczęściej jako pierwsze pojawia się podkliniczne zakażenie macicy, które może stymulować nadmierny przerost i rozrost gruczołów macicznych. Powiązana z tym zjawiskiem zwiększona wydzielniczość gruczołów macicznych nasila zakażenie, prowadząc do ropomacicza. Drobnoustrojem najczęściej izolowanym u suk i kotek z ropomaciczem jest Eschericha coli.

Jak powstaje ropomacicze?

Gdy u kotki zbliża się ruja, następuje gwałtowny wzrost hormonu zwanego progesteronem. To właśnie on powoduje zmiany w macicy – szersze otwarcie szyjki macicy, przygotowując ją na przyjęcie plemników i ciążę. Po rui poziom progesteronu pozostaje wysoki jeszcze przez kilka tygodni. Jeśli kotka przechodzi ruję kilka razy w roku i nie kończy się ona ciążą, w pogrubiałej wyściółce ściany macicy zaczynają rozwijać się torbiele.

Przy wysokim poziomie progesteronu, kiedy szyjka macicy jest bardziej i dłużej otwarta, bakterie bytujące normalnie w pochwie mogą przenikać do wnętrza macicy. Progesteron powoduje też, że w macicy spada liczba białych ciałek krwi – następuje miejscowe osłabienie bariery immunologicznej (w celu ochrony plemników i ułatwienia zapłodnienia). Rozpulchniona, otwarta macica, bliska obecność bakterii z pochwy i niski poziom ochrony immunologicznej to idealne warunki do rozwoju ropomacicza.

U kogo może wystąpić ropomacicze?

Ryzyko wystąpienia ropomacicza rośnie wraz z wiekiem, prawdopodobnie w związku z powtarzającą się stymulacją hormonalną macicy podczas kolejnych cykli rujowych. Najczęściej stwierdza się je u samic powyżej piątego roku życia, zarówno u tych, które nigdy nie rodziły, jak i u wcześniej ciężarnych. W przypadku młodych zwierząt pojawia się głównie wtedy, gdy leczone były estrogenami lub progesteronem.

Zwiększone występowanie ropomacicza obserwowano w krajach, gdzie rutynowo stosowano antykoncepcję. U kotów pierwsze objawy ropomacicza mogą pojawić się w różnym okresie po zakończeniu rui.

Istnieje zależność między częstotliwością występowania ropomacicza a porą roku. Najwięcej zachorowań – blisko 60% ma miejsce w okresie od kwietnia do września. W okresie jesienno-zimowym w związku ze skracaniem się dnia i mniejszą ilością światła słonecznego, kotki wchodzą w fazę wyciszenia płciowego – okres bezrujowy (anoestrus), gdy jajniki nie pracują, a zatem zmniejsza się możliwość wystąpienia zaburzeń hormonalnych.

Przeczytaj także: Sterylizacja kotki – kiedy się na nią zdecydować?

Jakie są objawy ropomacicza u kotki?

Objawy ropomacicza mogą być bardzo różne – mogą one występować wszystkie razem lub wybiórczo. Ropomacicze może zostać sklasyfikowane jako tzw. otwarte lub zamknięte, w zależności od obecności lub braku wypływu z pochwy. U kotek z ropomaciczem otwartym pojawia się ropny lub krwisto-ropny wypływ z pochwy. Cięższe objawy mogą wystąpić u kotek z ropomaciczem zamkniętym. Jak jeszcze objawia się ropomacicze u kotki? Objawy typowe, kliniczne to m.in. osowiałość, odwodnienie, gorączka, wychudzenie, brak apetytu, wymioty, biegunka, powiększenie obrysu jamy brzusznej, wzmożone pragnienie, większa ilość oddawanego moczu.

Jeśli zauważymy u naszej kotki objawy opisane wyżej, musimy natychmiast udać się z nią do lekarza weterynarii. Ropomacicze to stan zagrażający życiu kotki – toksyny gromadzące się w jej organizmie mogą doprowadzić do ostrej niewydolności nerek czy sepsy. Powiększona i rozpulchniona macica może pęknąć i spowodować bardzo niebezpieczne zapalenie otrzewnej.

Jak rozpoznać ropomacicze?

Macica w badaniu palpacyjnym jest powiększona. Staranne obmacywanie pozwala określić jej rozmiar, jednak należy pamiętać, że gwałtowne badanie może spowodować jej pęknięcie. W przypadku ropomacicza otwartego macica może nie być wyraźnie powiększona.

Charakterystyczne objawy, odchylenia w badaniu krwi (neutrofilia, umiarkowana normocytarna, normobarwliwa niedokrwistość, hiperproteinemia i hiperglobulinemia, azotemia, wzrost aminotransferazy alaninowej i fosfatazy zasadowej, zaburzenia elektrolitowe- w zależności od przebiegu klinicznego), moczu (białkomocz, obecność bakterii w moczu), charakterystyczne cechy w badaniu cytologicznym materiału pobranego z pochwy (septyczna wydzielina, zawierająca czasem komórki endometrium macicy, bakterie) oraz badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej pozwolą potwierdzić lub wykluczyć ropomacicze.

Ropomacicze u kotki czy ciąża?

Jeśli podejrzewamy ropomacicze u kotki, musimy zawsze różnicować je z ciążą, gdyż objawy mogą być do siebie bardzo podobne. Cel postępowania w przypadku ciąży i towarzyszącego zakażenia bakteryjnego macicy jest zupełnie inny od leczenia samego ropomacicza.

Radiologicznie ropomacicze i ciężarna macica, wyglądają identycznie do momentu, w którym możliwe jest wykazanie punktu kostnienia płodów (42-45 dzień od krycia- czyli stosunkowo późno, gdyż ciąża u kota trwa około 63 dni). Badanie ultrasonograficzne można zastosować w każdym momencie – do oceny budowy płodu, jego funkcji życiowych, potwierdzenia obecności wydzieliny w świetle macicy oraz oceny grubości ściany macicy.

Jak wygląda leczenie ropomacicza?

Metodą leczenia ropomacicza, zarówno u kotek, jak i u suk, jest z wyboru usunięcie macicy i jajników (owariohisterektomia). Jest to nadal jeden z najczęściej wybieranych przez lekarzy sposobów leczenia. Ze względu na późne rozpoznanie (mało swoisty początek choroby lub zróżnicowane objawy kliniczne) pacjenci niejednokrotnie są w stanie, który nie kwalifikuje ich bezpośrednio do znieczulenia i operacji.

Zabieg powinien być wprawdzie wykonany jak najszybciej, ale pacjenci wpierw powinni być ustabilizowani oraz leczeni przeciwwstrząsowo, jeśli istnieje taka potrzeba. Powinno się również zastosować antybiotyki o szerokim zakresie działania oraz wlewy dożylne płynów. Po zabiegu kotka powinna dostawać jeszcze przez co najmniej tydzień antybiotyki i leki przeciwbólowo/przeciwzapalne oraz florę bakteryjną. Czasami, gdy kotka jest w ciężkim stanie, konieczne jest dożylne podawanie płynów i leczenie szpitalne.

Leczenie zachowawcze, farmakologiczne ropomacicza nie jest wskazane. Mimo że czasami udaje się za pomocą antybiotyków i leków przeciwzapalnych spowodować cofnięcie się objawów, to jednak stan taki może szybko nawracać.

Jak uchronić kotkę przed ropomaciczem?

Najprostszym i najbardziej wskazanym postępowaniem jest sterylizacja kotki. Nie trzeba z tym czekać do pierwszej rui, kotkę można sterylizować już w wieku około 6-7 miesięcy. Jest to rutynowy i bezpieczny zabieg, który uchroni naszą kotkę przed niebezpiecznym ropomaciczem oraz przed niechcianą ciążą. Sam zabieg trwa krótko, a kotki bardzo szybko dochodzą do siebie. Jeśli masz wątpliwości i pytania dotyczące samego zabiegu, skonsultuj się ze swoim lekarzem weterynarii.

Pamiętajmy także, żeby nie stosować u kotki środków antykoncepcyjnych, które powodują szereg skutków ubocznych. Ryzyko podawania zwierzętom leków hormonalnych – zarówno tych długo- jak i krótko działających jest duże. Zawsze istnieje ryzyko ropomacicza, czy innego rodzaju stanów zapalnych endometrium macicy, czyli błony śluzowej. Możliwe są też nowotwory gruczołu mlekowego.

Źródła

L. P. Tilley, F. W.K. Smith Jr., 5 minut konsultacji weterynaryjnej. Psy I koty, Elsevier Urban&Partner, 2008.

P. Jurka, K. Kacprzak, I. Dolka, Ropomacicze u kotek – przypadki nietypowe, Magazyn Weterynaryjny, 2014.

W. R. Nelson, C. C. Guillermo, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, Wydawnictwo Galaktyka, Łódź 2008.

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin

email

Print