Chart polski jest jedyną polską rasą psów w typie charta. Przez wiele wieków był dumą i perłą kultury szlacheckiej, a sceny polowań z udziałem sfor chartów polskich zostały uwiecznione przez wielkich malarzy. Dzisiaj przedstawiciele tej rasy nie mogą brać udziału w polowaniach, ale zdążyły zabłysnąć, jako gwiazdy sportów kynologicznych. Jeżeli lubisz spędzać czas aktywnie i nie wyobrażasz sobie dnia bez sportu, pomyśl – czy chciałbyś zyskać psiego towarzysza podczas treningów. Sprawdź – czy chart polski jest psem łatwym w wychowaniu oraz jak bardzo jest wytrzymałym psem. Odpowiedź znajdziesz w niniejszym artykule.
- 1. Chart polski – najważniejsze informacje na temat rasy
- 2. Chart polski – wygląd mocnego charta
- 3. Chart polski – pielęgnacja i higiena
- 4. Chart polski – charakter niezależnego psa łowczego
- 5. Chart polski – wychowanie i formy aktywności
- 6. Chart polski – hodowla i adopcja
- 7. Chart polski – zdrowie i odporność
- 8. Chart polski – sposoby żywienia
- 9. Chart polski – cena i analiza wydatków
- 10. Podsumowanie – czy mogę zostać opiekunem charta?
Chart polski – najważniejsze informacje na temat rasy
Chart polski jest polską rasą psów, jedną z pięciu, które zostały uznane przez Międzynarodową Federację Kynologiczną. Posiada wzorzec nr 333 i został zakwalifikowany do grupy X – Charty, w sekcji 3 – Charty krótkowłose.
Chart polski – inne organizacje kynologiczne
Chart polski nie jest uznawany przez większość najbardziej znaczących organizacji kynologicznych takich, jak:
- American Kennel Club (AKC),
- Australian National Kennel Council (ANKC),
- Kennel Club in the United Kingdom (KC-UK),
- Canadian Kennel Club (CKC).
Organizacje kynologiczne, które uznały rasę chart polski:
- World Kennel Union (WKU) i otrzymał wzorzec nr 4.62,
- United Kennel Club (UKC) i został wpisany do grupy chartów i psów pół-dzikich Sighthound and Pariah.
Chart polski – rys historyczny powstania rasy
Chart polski wywodzi się od chartów azjatyckich. Za jego przodka uważa się charta perskiego (saluki). Pierwsze wzmianki o charcie polskim pochodzą z XII wieku i znajdują się w “Kronice” Galla Anonima. Polski chart był niezrównanym psem myśliwskim specjalizującym się w polowaniach w sforze na szybką zwierzynę – lisy, wilki, zające, sarny. Był bardzo ceniony na dworach magnackich i szlacheckich. Stał się częścią szlacheckiego stylu życia i obyczajów. Sceny polowania przy użyciu chartów były ulubionym tematem malarzy takich jak Józef Brandt, Jerzy Kossak, czy Jan Chełmiński. Po II wojnie światowej został wprowadzony zakaz polowania z użyciem chartów, a same charty były tępione przez służby mundurowe i myśliwych. W tym czasie populacja rasy znacznie spadła. Rasa została odrestaurowana za sprawą starań kilku entuzjastów polskich chartów i została uznana przez FCI w latach 80-ych XX wieku.
Chart polski – popularność dzisiaj
Polski chart nie jest rasą powszechną, ale posiada swoje wąskie grono miłośników. Obecnie konieczne jest specjalne zezwolenie z urzędu na hodowanie, a także posiadanie chartów. Psy, choć obecnie nie uczestniczą w polowaniach, sprawdzają się w wyścigach psów, a także różnych sportach kynologicznych. Charty polskie posiadają swoje hodowle nie tylko w Polsce, ale także za granicą, w następujących krajach:
- USA,
- Kanada,
- Francja,
- Niemcy,
- Włochy,
- Szwecja,
- Finlandia,
- Dania,
- Holandia,
- Belgia,
- Węgry,
- Czechy,
- Słowacja.
Chart polski – wygląd mocnego charta
Chart polski jest większy i silniejszy od innych chartów krótkowłosych. W dodatku jest muskularny i odznacza się mocnym układem kostnym. Wyglądem przypomina charta w typie azjatyckim. Ma podobną do niego harmonię sylwetki, przy czym jest bardziej rosły. Dzięki swoim cechom, w przeszłości potrafił upolować wilka lub sarnę, takiego wyczynu może dokonać jedynie pies, który jest bardzo szybki, zwrotny i mocny.
Budowa ciała
Głowa charta polskiego jest dosyć długa i wąska, charakteryzuje się silnymi szczękami. Oczy psa mogą mieć barwę od ciemnobrązowej do bursztynowej. Wąskie uszy są średniej wielkości, osadzone na wysokości oczu i załamane do tyłu. Głowę z tułowiem łączy długa szyja. Tułów posiada głęboką klatkę piersiową i podkasany brzuch. Ciało psa powinno mieć zachowane proporcje, a potężna sylwetka nie może też być zbyt wielka. Pies chart polski, w myśl wzorca powinien mieć zachowany użytkowy charakter. Kończyny są długie i wąskie, kończą się owalnymi łapami ze zwartymi palcami. Ogon jest długi z sierpowato zakręconym końcem, ozdobiony “piórami” z włosów.
Wzorzec ogranicza jedynie wzrost:
- suki: 68 – 75 cm,
- psy: 70 – 80 cm.
W pewnych okolicznościach dopuszczalne są osobniki, które są większe bądź mniejsze. Choć waga nie została ujęta we wzorcu, to charty polskie mogą ważyć około 25 – 30 kg.
Sierść i umaszczenie
Chart polski posiada krótkowłosą szatę wraz z podszerstkiem. Włosy są sprężyste w dotyku, ich długość jest zróżnicowana na całym ciele psa. Najkrótsze i najrzadsze są na brzuchu. Na ogonie i tak zwanych portkach – tył tylnych kończyn, występują charakterystyczne “pióra”. Co do umaszczenia, to nie ma ograniczeń dla barw i ich połączeń.
Chart polski długowłosy
Wiele osób jest zainteresowanych zakupem psa rasy chart polski długowłosy. Wzorzec dopuszcza jedynie odmianę krótkowłosą. Czy zatem chart polski długowłosy nie istnieje lub jest mistyfikacją pseudohodowców? Odpowiedź na to pytanie brzmi – nie. W hodowlach często przychodzi na świat chart polski długowłosy. Dzieje się tak, ponieważ rasa została odrestaurowana stosunkowo niedawno i nie jest jeszcze do końca ustabilizowana pod kątem eksterieru, czyli cech wyglądu. Długość włosów może być różna, ale przeważnie chart polski długowłosy przypomina swoją szatą borzoja. Psy, które rodzą się z dłuższą sierścią są uznawane za rasowe. W praktyce brak umieszczenia odmiany we wzorcu ma wpływ na udział w wystawach. Jeżeli chart polski długowłosy znajdzie się w konkurencji, będzie gorzej oceniony. W przeszłości były podejmowane próby włączenia typu długowłosego do wzorca, lecz nie udało się wprowadzić zmian. Istnieje duża szansa, że pod naporem głosów miłośników rasy, chart polski długowłosy zostanie uwzględniony we wzorcu FCI jako odmiana, bądź rasa.
Chart polski – pielęgnacja i higiena
Chart polski jest mało wymagający w pielęgnacji. Nie potrzebuje specjalnych zabiegów, a jego sierść długo utrzymuje czystość, nie sprawia kłopotów podczas linienia i nie wydziela nieprzyjemnego zapachu. Za to jego delikatna skóra jest wrażliwa na otarcia, ta cecha jest typowa dla chartów. Radzimy jak zadbać o nią oraz całe ciało psa.
Szczotkowanie
Polski chart powinien być szczotkowany raz w tygodniu miękką szczotką włosianą. Chart polski długowłosy dodatkowo będzie potrzebował szczotki drucianej z gładkimi ząbkami, dzięki niej będziemy mogli rozplątać frędzle, na które możemy natrafić. Nie zapominajmy, by wcześniej sierść spryskać odżywką w aerozolu. Takie odżywki wzmocnią zarówno włosy, jak i skórę. W dodatku posiadają właściwości antystatyczne, przez co włosy nie będą się elektryzować Częstotliwość czesania zależy od potrzeby, ale warto jest wyrobić nawyk regularnego, cotygodniowego szczotkowania.
Kąpiel
Chart polski nie wymaga częstych kąpieli, wystarczy około raz na trzy, cztery miesiące. W zależności od potrzeby możemy go wykąpać używając odpowiedniego szamponu do:
- poprawienia barwy sierści – szampon intensyfikujący kolor dla psów,
- przesuszonej sierści i skóry potrzebującej uelastycznienia – szampon regenerujący dla psów.
Przed kąpielą pies powinien zostać dobrze wyszczotkowany. Myjemy psa przy użyciu szamponu dwa razy. Po kąpieli, na osuszoną szatę nanosimy odżywkę w formie balsamu, którą spłukujemy po paru minutach. Suszymy psa używając ręczników.
Higiena
Chart polski powinien podlegać standardowym psim zabiegom higienicznym. Powinniśmy oglądać ciało psa, przy tym zwracając szczególną uwagę na:
- oczy,
- uszy,
- okolice intymne,
- skórę,
- zęby,
- pazury.
Oczy, uszy, okolice intymne, a także skórę powinniśmy bacznie obserwować, bo tam może dochodzić do zatarć, infekcji. Wtedy należy miejsce zdezynfekować specjalnym preparatem pielęgnacyjnym dla psów i w razie potrzeby nałożyć opatrunek. Na ciele mogą także znajdować szkodliwe pasożyty, takie jak pchły i kleszcze. Ich pozbycie może się okazać uciążliwe, a niektóre z nich mogą nie okazać się niezauważone. Istnieją sposoby, dzięki którym możemy ochronić naszego psa i przeciwdziałać im zawczasu. Na przykład możemy założyć pupilowi obrożę owadobójczą. Opiekunowie doceniają skuteczność obroży FORESTO BAYER. W przypadku kamienia nazębnego, możemy się go pozbyć podając psu przysmaki dentystyczne dla psów, możemy także stosować pastę do zębów dla psów. Pazury przycinamy tylko wtedy, gdy są zbyt długie, wyłącznie obcinaczkami dla psów.
Chart polski – charakter niezależnego psa łowczego
Chart polski jest nieustraszonym, dumnym i pewnym siebie psem. Zawsze jest gotowy do pościgu. Lubi pracować samodzielnie, a jego niezależny charakter daje się we znaki nie tylko na zewnątrz, ale także i w domu.
Zachowanie w domu i wśród rodziny
Polski chart w domu potrafi się zachowywać spokojnie, gdy ma zaspokojone potrzeby związane z ruchem. Kocha swojego opiekuna, ale nie będzie zabiegał o miłość, jest na to zbyt wyniosły. Źle znosi towarzystwo innych zwierząt, także psów, które traktuje, jako zbędną konkurencję. W przypadku dzieci jest psem łagodnym i potrafi być wyrozumiały, nie jest jednak rasą polecaną dla rodzin z małymi dziećmi. Zdecydowanie jest psem dla osób, które prowadzą bardzo aktywny tryb życia, osoby starsze i zapracowane mogą sobie z nim samodzielnie nie poradzić.
Na zewnątrz i wobec obcych
Chart polski ma ogromną potrzebę ruchu, nad którą może być nam trudno zapanować, jeżeli nie mamy doświadczenia w opiece nad chartem. Po wyjściu z domu, chart szuka tropu lub zwierzęcia, którego mógłby upolować. Nie mniej jednak, pies chart polski może sprawdzić się, jako pies stróżujący i obronny, gdyż oprócz zmysłu myśliwskiego ma silnie rozwinięty instynkt terytorialny, co jest bardzo rzadko spotykane wśród ras chartów. Potrafi działać błyskawicznie i niezwykle skutecznie. Wykorzystując psa do roli stróża, musimy pamiętać o zabezpieczeniu terenu posesji solidnym, wysokim ogrodzeniem.
Chart polski – wychowanie i formy aktywności
Charty polskie uchodzą za psy łatwe w wychowaniu, są inteligentne i potrafią szybko się uczyć. Lubią się wykazywać w różnych zmaganiach. Żeby niezależny pies chart polski wykazywał posłuszeństwo, szkolenie należy rozpocząć od szczeniaka.
Mieszkanie
Chart polski, który spędza swoje dni aktywnie może czuć się dobrze nawet i w mieszkaniu w bloku. W dodatku zniesie dłuższe rozłąki, jeśli go do tego przygotujemy. W przypadku, gdy na samym początku pies będzie odczuwał stres, możemy temu zaradzić, podając mu właściwy preparat antystresowy, na przykład bezpiecznym środkiem jest VETOQUINOL ZYLKENE. Ten preparat zawiera związek, który jest obecny w mleku matki. Działa naturalnie uspokajająco na psów w każdym wieku. Jeżeli zastosujemy środek, psu łatwiej będzie się oswoić z pozostaniem samemu w domu.
Nauka posłuszeństwa
Polski chart powinien być przyuczany do posłuszeństwa od samego początku wspólnego życia, musi jasno rozumieć, kto jest jego przewodnikiem. Inaczej w przyszłości może lekceważyć komendy, co może się okazać bardzo niebezpieczne, na przykład wtedy, gdy pies nie powróci na zawołanie. Do tego nie możemy dopuścić. Pies powinien bezwzględnie zrezygnować z pogoni za tropem na nasz sygnał. Żeby go tego nauczyć musimy być konsekwentni, stanowczy oraz cierpliwi, przy tym nie możemy uciekać się do agresji słownej, a tym bardziej fizycznej. Takie zachowanie jest niedopuszczalne, a w przypadku niezależnego psa może okazać się również bardzo nieskuteczne. Motywacja przynosi lepsze rezultaty, możemy na przykład podawać psu przekąski treningowe.
Formy aktywności
Chart polski nie może się wykazać, jako najwyższej ligi pies myśliwski, chociaż przez wieki był kształtowany do tej roli. Naszym zadaniem jest zapewnienie ambitnemu psu zajęcia, które będzie stanowiło dla niego wyzwanie i możliwość wyładowania ogromnych pokładów energii. Razem z nim możemy biegać. Jeżeli lubimy jeździć na rowerze, chart może nam towarzyszyć biegnąc przy nas. Tak samo jest w przypadku konnej jazdy. Oprócz tego, pies nadaje się na zawodnika sportowego w dziedzinach takich, jak:
- agility – tor przeszkód dla psów,
- coursing – wyścigi psów,
- dog frisbee – aportowanie latającego dysku,
- flyball – bieg sztafetowy z piłeczką.
Chart polski – hodowla i adopcja
Chart polski jest możliwy do zakupu w hodowlach, które są uprawnione do hodowli chartów. My również będziemy musieli wyrobić dokument zezwalający nam posiadać charta, możemy tego dokonać w starostwie, albo we właściwym urzędzie.
Hodowla FCI
Tylko z hodowli FCI rasy chart polski, szczeniaki są wydawane wraz z metryką, na jej podstawie możemy wyrobić rodowód. Przed zdecydowaniem się na zakup najlepiej będzie sprawdzić warunki panujące w hodowli rasy chart polski, szczeniaki wraz z matką powinny otrzymywać należytą opiekę, która nie może w nas wzbudzać zastrzeżeń. Wybierając się do takiej hodowli, warto jest poprosić o porady dotyczące opieki, a także wyboru szczeniaka. Możemy też zapytać o wyprawkę, która jest dobrą praktyką wielu hodowli.
Charty do adopcji
Oprócz zakupu są możliwe inne rozwiązanie. Możemy sprawdzić w ogłoszeniach schronisk, czy dostępny jest do adopcji chart polski, bądź inny chart szukający domu. Charty w potrzebie nowego domu okazują się często, gdyż wiele osób zbyt pochopnie decyduje się na opiekę, nad tą wymagającą grupą psów. Zanim sami zdecydujemy się zaprosić do swojego domu charta, powinniśmy dobrze przemyśleć, czy jesteśmy w stanie zapewnić mu należytą opiekę.
Chart polski – zdrowie i odporność
Chart polski średnio żyje 12 – 15 lat. W dodatku jest bardzo wytrzymały i ma mocne zdrowie. Jeżeli będziemy o niego dbać i odpowiednio pielęgnować może dożyć sędziwego wieku.
Odporność
Chart polski został ukształtowany do polowania w trudnych i zmiennych warunkach polskiej przyrody. Nie jest mu straszne zimno, ani wilgoć, czy spiekota lata – pod warunkiem, że jest w ruchu. Pies nie może być wystawiony na długotrwałe działanie ekstremalnie skrajnych warunków pogodowych. Pies musi mieć zawsze dostęp do schronienia się w domu.
Choroby
Chart polski uchodzi za rasę zdrową, która nie ma szczególnej predyspozycji do chorób. Nie mniej jednak psy powinny co roku przechodzić badania fizykalne wraz z analizą krwi i moczu pod kątem możliwości wystąpienia raka i chorób serca. Znane są przypadki, w których psy miały kardiomiopatie – choroby mięśnia sercowego prowadzące do jego dysfunkcji.
Chart polski – sposoby żywienia
Chart polski nie ma skłonności do tycia. Niezależnie od tego jaki rodzaj żywienia wybierzemy – karma sklepowa, czy żywienie domowe – jego pokarm musi być najwyższej jakości. Podpowiadamy co należy uwzględnić przy każdej formie żywienia psa.
Karma sklepowa
Chart polski może spożywać karmę komercyjną. Jeżeli pies uprawia dyscypliny sportowe, a jego dzień jest pełen ruchu, to warto wybrać wysokoenergetyczną karmę przeznaczoną dla psów aktywnych i sportowych. Oprócz tego, przy wyborze karmy powinniśmy kierować się wagą i wiekiem psa. Pokarm podajemy zgodnie z zaleceniami producenta, spokojną porą dnia – na dwie godziny przed lub po aktywności. Podawanie pożywienia przed, bądź po intensywnym wysiłku pomoże doprowadzić do skrętu żołądka.
Żywienie domowe
Chart polski może spożywać posiłki domowe. Bardzo ważne jest zapewnienie psu niezbędnych składników we właściwej ilości. Taka dieta powinna być skonsultowana z lekarzem weterynarii, bądź dietetykiem zwierząt. Regularne badania krwi pozwolą wykazać niedobory i nadwyżki składników. W razie potrzeby dieta powinna być odpowiednio suplementowana.
Chart polski – cena i analiza wydatków
Chart polski z krajowej hodowli FCI kosztuje około 3000 – 4000 zł. Przyjrzyjmy się kosztom utrzymania, które będą nam towarzyszyły podczas opieki nad psem polskiej rasy chartów. Przedstawiamy koszt miesięczne, roczne, a także dwuletnie.
Koszty miesięczne
W ciągu każdego miesiąca wydamy około 200 – 300 zł. Będzie to koszt związany z uzupełnieniem zapasów:
- karmy dla psów,
- przekąsek dla psów,
- worków na nieczystości.
Koszty roczne
Raz w roku wydamy kwotę około 350 do 400 zł na zakup i wymianę środków pielęgnacyjnych i kosmetyków takich, jak:
- szampon dla psów,
- odżywka dla psów,
- preparat pielęgnacyjny dla psów,
- obroża owadobójcza.
Łączna suma wydatków wyniesie około 2500 – 4000 złotych.
Koszty opieki w ciągu dwóch lat
W ciągu dwóch lat wydamy około 5500 – 8500 złotych. W tym zestawieniu uwzględniamy dodatkowo akcesoria dla psów, które należy wymieniać do dwóch lat, po to by zawsze służyły niezawodnie i nie narażały naszego psa niebezpieczeństwo, wśród nich wymieniamy:
- miski dla psów,
- obroża dla psa,
- smycz dla psa,
- szczotki dla psów,
- obcinacz dla psów,
- legowisko dla psa,
- zabawki dla psów
Jakie jeszcze wydatki należy uwzględnić
Powinniśmy jeszcze wspomnieć o wydatkach, które wiążą się z usługami skierowanymi do psów rasy polski, wśród nich możemy wymienić:
- wizyty u weterynarza,
- wizyty w psim spa,
- ubezpieczenie psa,
- szkolenie chartów.
Podsumowanie – czy mogę zostać opiekunem charta?
Chart polski to szlachetny przedstawiciel polskich ras psów. W przeszłości był niezrównanym łowcą, obecnie nie może się spełniać się użytkowo w roli psa myśliwskiego, ale spełnia się jako towarzysz. Przedstawiciele rasy potrzebują odpowiedzialnych opiekunów, którzy mogą zapewnić psu dogodne warunki, a przede wszystkim zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na ruch. Jeżeli myślisz o zakupie takiego psa, dobrze przemyśl swoją decyzję. Tak jak wspominaliśmy zakupu możesz dokonać z uprawnionej hodowli chartów lub możesz adoptować ze schroniska charta w potrzebie. Potrzebujesz mieć zezwolenie na opiekę nad chartem, które wyrobisz u urzędzie. Pamiętaj, że o psa trzeba dbać w kwestiach związanych z jego zdrowiem, dietą i wyglądem, nasze wskazówki dotyczące tych zagadnień, powinny Tobie w tym pomóc. Jeżeli chcesz uczestniczyć ze swoim psem w wystawach, to pamiętaj, że chart polski długowłosy jest gorzej oceniany według wzorca. Zadbaj także o samopoczucie psa i zapewnij mu dom, w którym będzie mógł wytchnąć po intensywnym dniu ćwiczeń.
Sprawdź również